بانكداري ايراني - روزنامه آرمان در گزارشی نوشت: همواره با شفاف سازی در مورد آسیبها و مشکلات میتوان برای رفع آنها گام برداشت. این امر مهم با پشت سر گذاشتن سالهای پر فراز و نشیب مدتی است که هدفمند پیش میرود.
در ادامه این گزارش می خوانیم: معضل رفع سوء تغذیه نیز یکی از آنهاست، آنچنان که در دولت یازدهم وزارت بهداشت برای کاهش ناامنی غذایی در هفت استان در معرض خطر برنامههایی را در دستور کار قرار داد. با وجود این، رفع معضل جهانی سوء تغذیه به حدی حائز اهمیت است که باید در اولویت مسائل کشوری قرار بگیرد، چرا که بسیاری از مشکلات در مقابل معضل سوء تغذیه رنگ میبازند؛ معضلی که با جان انسانها گره خورده است و باید برای ریشه کن کردن آن چاره اندیشی کرد.
هر شب شام شبت آماده است و یک دل سیر میخوری، آنقدر که دیگر فضای معده ات جایی برای باقیمانده غذایت ندارد. تو بدون ترس از تمام شدن غذا آن را میخوری و در گوشه دیگری از کشور یا حتی شهرت مردمانی در فقر به سر میبرند. آنها حتی به تکه نانی راضیاند تا بار دیگر صدای غم انگیز گرسنگی خود را نشنوند؛ کودکانی که حتی نام برخی غذاها را نمیدانند و برای آنها ویتامین، پروتئین، سبزیجات و... به حدی دست نیافتنی است که حکم رویا را دارد و آنچنان سوء تغذیه بر زندگی آنها سایه افکنده که ظاهر اسکلتی شان تغییر کرده است.
سوء تغذیه دیر زمانی است که در برخی جوامع وجود داشته و تنها مختص ایران نیست، اما عدم تغذیه مناسب در نقاط محروم کشور مدت هاست که بیداد میکند، بهگونهای که صدای آن از فراسوی استانهای محروم به گوش میرسد؛ استانهایی که از کمترین امکانات هم برخوردار نیستند و سلامتی شهروندانشان تهدید میشود. گرچه رفع این مساله مسئولیت دولتمردان را بیشتر میکند و همواره وعدههایی برای رفع این معضل داده شده است، اما سالها پشت سر هم گذشتند و همچنان این معضل در برخی نقاط کشور به چشم میآید. مرداد سال گذشته بود که علی اکبر سیاری، معاون وزیر بهداشت اعلام کرد که در حال حاضر 30درصد مردم کشور گرسنهاند. به این معنا که امنیت غذایی ندارند و این آمار را وزارت رفاه هم تایید میکند. این اظهارنظر با واکنشهایی مختلفی همراه بود. از جمله آنکه شهریور سال گذشته معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با رد سخنان معاون وزیر بهداشت بیان کرد که بسیاری از افرادی که دارای درآمد هستند به دلیل سبک زندگی غلط دچار سوء تغذیه هستند، اما آمار فقر خوراکی در ایران پایین است. به گفته احمد میدری بر اساس مطالعات انجام شده در سال 2011، 4.1درصد کودکان زیر پنج سال ایرانی دارای کم وزنی هستند. در عین حال بر اساس همین مطالعه نرخ مرگ و میر در کودکان زیر پنج سال 2.5درصد است. او گفت: در واقع آمار فقر خوراکی در ایران بسیار پایین است و بر اساس مطالعات وضعیت کشورمان در سطح کشورهای با «گرسنگی پایین» است. هم اکنون گزارش مربوط به شاخصهای جهانی گرسنگی و وضعیت ایران در دسترس عموم قرار دارد که وضعیت گرسنگی در جهان و ایران در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. با وجود این، گرچه معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی اظهار کرد که بر اساس آمار 150هزار کودک دچار سوء تغذیه در کشور وجود دارد که 60هزار نفر تحت پوشش و 90هزار نفر تحت پوشش نیستند، اما انگار با بررسی عملکرد دولت یازدهم صفحه برگشته است، چرا که برای رفع این معضل برخی برنامههای ریخته شده به اجرا درآمده است و متولیان امردرصدند که هر چه زودتر با اقدامات راهبردی این معضل را ریشه کن کنند. با وجود این، باید بیشتر از پیش فرهنگسازی در زمینه تغذیه مناسب نیز محقق شود، چرا که همچنان برخی شهروندان نه تنها از مواد مغذی بهره مند نیستند، بلکه با راهیابی مواد غذایی مضر در زندگی به سلامتیشان لطمه وارد شده است.
** برنامه وزارت بهداشت برای کاهش ناامنی غذایی
در ماه جاری رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با اشاره به ضرورت آمادگی کشور برای جلوگیری از ناامنی غذایی در مناطقی که دچار بحران خشکسالی هستند، برنامههای وزارت بهداشت در این حوزه را تشریح کرد. به گفته زهرا عبداللهی، وزارت بهداشت برای جلوگیری از ناامنی غذایی روی اصلاح الگوی غذایی مردم در مناطقی که از نظر غذایی ناامن هستند، کار میکند. همچنین سعی میکند با برنامههای آموزشی و فرهنگسازی به مردم آموزش دهد که چگونه از منابع موجود بهترین استفاده را داشته باشند.
او به اجرای برنامه مکمل یاری آهن، ویتامین «دی» و «آ» برای کودکان، نوجوانان، مادران باردار و گروههای آسیبپذیر از طریق شبکههای بهداشت و درمان نیز اشاره کرد و گفت: ادامه برنامه غنی سازی مواد غذایی مثل آرد، روغن و شیر از جمله اقداماتی است که وزارت بهداشت دنبال میکند و در قالب سند ملی تغذیه و امنیت غذایی، سیاستهای تغذیهای کشور تا سال 1404 مشخص شده است. رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ادامه داد: وزارت بهداشت برای هفت استان در معرض خطر ناامنی غذایی، از سال گذشته برنامههای ویژهای را با حمایت سازمان مدیریت و برنامهریزی در نظر گرفته است.
به گفته عبداللهی، این برنامه در استانهای سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویر احمد، هرمزگان، بوشهر، کرمان، بندرعباس و ایلام اجرا میشود. او با بیان اینکه در همه بخشها مقابله با ناامنی غذایی و خشکسالی جزو اولویت برنامهها و سیاستها قرار گرفته است، به ایسنا گفت: وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و امنیت غذایی از این مساله آگاه است. مراجع و سازمانهای بینالمللی هم این مساله را به کشورها اعلام کردهاند. این وزارتخانه نیز برای اینکه با مشکل ناامنی غذایی در شرایط بحران مواجه نشویم در سیاستهای تولید مواد غذایی برنامههایی دارد که نوع کشت را با وضعیت کم آبی و آب و هوایی و مناسب با منطقه تطبیق میدهد.
** بهبود وضعیت تغذیه در دولت یازدهم
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت درباره عملکرد دولت یازدهم در رفع مشکل سوء تغذیه در گفتوگو با «آرمان» میگوید: اقدامات دولت یازدهم در رابطه با تغذیه در طول 50 سال گذشته بی سابقه بوده است. حیدرعلی عابدی میافزاید: در سال 92 سند ملی امنیت غذایی و تغذیه تنظیم شد که جلسات متعدد داشت و در استانهای مختلف کارگروهها فعال شدند. او اظهار میکند: هدف این سند ملی جهتگیری بهبود تغذیه و نهادینه کردن نظام تغذیه است، آنچنان که در سال 93 در هر استان کارگروه سلامت تشکیل شد. او اضافه میکند: کارگروههای سلامت ابتدا در استانداری و متناسب با نیازهای استانها برنامههایی را تدوین کردند و بعد این برنامهها برای اجرایی شدن به فرمانداریها ابلاغ شد. عابدی توضیح میدهد: فرمانداریها در هر شهرستان نیز کارهای مثبتی را در زمینه تغذیه انجام دادند که یکی از آنها ارتقای فرهنگ و سواد غذایی بود و برای آن یک دوره 4 ساعته در نظر گرفته شد.
نماینده مردم اصفهان عنوان کرد: برای مثال در اصفهان اصول تغذیه کارکنان برای ادارات در سال 94 و 95، 80 درصد موضوع بهبود تغذیه را پوشش داد. او ادامه میدهد: برای اجرای چنین عملکردی 102 کارشناس تغذیه در مراکز بهداشتی و درمانی استان اصفهان استخدام شدند که ابتدا در حاشیه شهر و در شهرهای زیر 20هزار نفر و بعد در کلانشهر فعالیت کردند. عابدی بیان میکند: از سال 95 نیز کارشناسان تغذیه به زنان باردار، کودکان، گروههای آسیبپذیر، سالمندان و بیماران دیابتی و مزمن مراجعهکننده به مراکز بهداشتی و درمانی مشاوره رژیم غذایی میدهند. او توضیح میدهد: از سوی دیگر، کارشناسان تغذیه در مساجد، حسینیهها، مدارس و... ورود پیدا کرده و به مردم آموزش بهبود تغذیه میدهند. این عضو کمیسیون بهداشت میگوید: برای کودکان بی بضاعتی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) نبوده و دچار سوء تغذیه هستند تفاهمنامهای با کمیته امداد امام خمینی (ره) امضا شد و سبد ویژه غذایی به این کودکان اختصاص یافت. این در حالی است که در دولت یازدهم با همکاری بهزیستی به کودکانی که مشکل غذایی دارند روزانه در مهدکودکها یک وعده غذایی گرم داده میشود. عابدی اظهار میکند: در دولت آقای روحانی با بنیاد خیریه علوی هماهنگی به عمل آمد تا زنان باردار و شیردهی که مشکل تغذیه دارند به این بنیاد معرفی شده و از سبدهای غذایی استفاده کنند.
او با بیان اینکه برنامههای خوبی برای بهبود فرهنگ غذایی شکل گرفته است، میافزاید: در زمانهای معینی از سال بسیج فرهنگ تغذیه اعلام میشود و کارشناسان به قسمتهای مختلف مراجعه کرده و آموزشهایی لازم را به مردم ارائه میدهند. عابدی خاطرنشان میکند: اگر مردم آموزش ببینند خودشان متوجه میشوند که مواد غذایی مورد نیاز بدنشان چیست، حتی میتوان ذائقه بازار را نیز تغییر داد و به جای اینکه مردم در صف خرید روغن، برنج، شکر و... باشند با فرهنگسازی به سمت مواد غذایی پروتئینی و گیاهی بروند و نیازهای بدن خود را از طریق مواد مغذی برطرف کنند.
*منبع: روزنامه آرمان، 1396.2.14