روزنامه وقایع اتفاقیه در گزارشی نوشت: بارها رهبر انقلاب نسبت به عدم دخالت نهادها در فرایند انتخابات تذکر دادهاند و عملکرد این روزهای صداوسیما علیه دولت، شائبه دخالت این نهاد را درمیان مردم قویتر کرده است.
در گزیده ای از این گزارش آمده است: بهدنبال برنامههایی که بهطور مستمر و با حضور منتقدان دولت، در غیاب نمایندهای از جناح مخالف در صداوسیما پخش میشود، روز گذشته رسانه ملی برخلاف رویه سابق با پخشنکردن سخنرانی رئیسجمهوری در وزارت کشور، بار دیگر رویکرد جناحی و حزبی خود را به دولت مستقر نشان داد. این رویکرد که مورد انتقاد اصلاحطلبان و حتی بخشی از اصولگرایان است، اولینبار نیست که اتفاق میافتد. صداوسیما در سالهای گذشته و چند ماه مانده به انتخابات، سیاستهای تبلیغاتی خود را به نفع جناحی خاص تغییر داده و با تمام قوا برای پیروزی یک جناح تلاش میکند. این درحالی است که از نظر برخی از اصلاحطلبان و حامیان دولت، عملکرد صداوسیما نهتنها تأثیری در موقعیت سیاسی و اجتماعی دولت ندارد بلکه این رویکرد یکجانبه میتواند به نفع دولت تمام شود.
یکی از اعضای شورای مشورتی اصلاحطلبان معتقد است؛ رویکرد صداوسیما به جریان اصلاحطلب و هواداران دولت پدیده تازهای نیست. عبدالله ناصری، این عملکرد صداوسیما را تعجبآور نمیداند و در گفتوگو با «وقایعاتفاقیه» عنوان میکند: «صداوسیما بیش از دو دهه است- از نیمه دهه 70- برخلاف اساسنامه و قانون اساسی، همیشه یک طرف بازی بوده است اما باید این نکته را مورد توجه قرار داد که آقای روحانی باید صداوسیما را گوشمالی بدهد که فضای انتخاباتی را در جامعه ایجاد کند. مهم نیست حتی اگر این فضای انتخاباتی با نقد دولت هم شکل بگیرد، در نهایت به نفع دولت خواهد بود.» این نگرش به گفتههای علی جنتی نیز نزدیک است. رئیس ستاد تبلیغات رئیسجمهوری در دوازدهمین انتخابات ریاستجمهوری معتقد است؛ صداوسیما عملکرد نامناسبی دارد: «صداوسیما از این دست اشتباهها در گذشته هم داشته است.» وزیر ارشاد سابق در گفتوگو با ایلنا این سخنان را مطرح میکند و تأکید میکند هرگاه مردم احساس کردهاند صداوسیما قصد تخریب و زمینزدن کاندیدایی را دارد، کاملا برعکس آن عمل کردهاند. او برایناساس، بابت تخریبهای این رسانه نگرانی ندارد.
** تضاد عملکرد صداوسیما با اخلاق سیاسی
نگاه منتقدانه به عملکرد صداوسیما، تنها از سوی اصلاحطلبان نیست. ابوالقاسم رئوفیان، دبیرکل حزب اسلامی ایرانزمین و از فعالان سیاسی اصولگرا نیز با هر نوع نگاه و گرایش جناحی و حزبی، از سوی دستگاههایی که در دولت هستند و چه نهادهای فرادولتی مخالف است. این فعال سیاسی اصولگرا در گفتوگو با «وقایعاتفاقیه» تأکید میکند: «صداوسیما، حق استفاده از امکانات و تجهیزات دولتی را بهعنوان رسانه ملی برای تبلیغ هیچ جناحی ندارد. عملکرد صداوسیما از نظر اخلاق سیاسی قابلقبول نیست؛ البته این رفتار در زمان نزدیک به انتخابات غیرمنتظره نیست اما من بههیچوجه با آن موافق نیستم.» البته این درحالی است که به گفته علی جنتی، بهعنوان رئیس تبلیغات ستاد حسن روحانی در دوازدهمین انتخابات ریاستجمهوری تاکنون بهطور رسمی فعالیت این ستاد آغاز نشده است: «هنگامی وارد فضایی انتخاباتی خواهیم شد که آقای روحانی بهطور رسمی برای شرکت در این دوره ثبتنام کند. ما در چارچوب قانون عمل خواهیم کرد و باز هم تأکید میکنم ما هیچگونه فعالیت رسمیای را در قالب تبلیغات آغاز نکردهایم، درحالحاضر، یکسری اقدامات مقدماتی مانند تشکیل ساختارها، گزینش نیروهایی را که باید در ستاد حضور داشته باشند، انجام دادهایم.»
او فضای مجازی را بخش مهمی میداند که باید ساماندهی شود تا دولت در این مبارزات انتخاباتی موفق باشد. این ایدهای است که عبدالله ناصری نیز با آن موافق است. او دراینباره میگوید: «از نظر من، وقت آن رسیده که آقای روحانی از صداوسیما بخواهد تا بهعنوان رسانه فراگیر، فضای انتخاباتی را در جامعه شکل دهد و حتی فحش و ناسزاگفتن و نقد دولت درنهایت با راهکارهایی که ستاد، اتاق فکر و چارچوب تبلیغاتی آقای روحانی میتوانند شکل دهند و بهویژه با استفاده از تأثیرگذاری شبکههای اجتماعی و شبکههای مجازی خنثی خواهد شد.»
** عملکرد صداوسیما را محکوم میکنم
ناصری ضمن اینکه این اقدام صداوسیما را محکوم میکند، چندان نگران این رویکرد نیست و حتی معتقد است آثار مثبت هم دارد. از نظر او، روحانی باید به دنبال راهکارهای دیگری غیر از صداوسیما باشد: «مهم این است که آقای روحانی به جای دغدغههای اینچنینی که کنترل آن چندان هم در اختیارش نیست و نمیتواند درباره آن کاری انجام دهد زیرا این نهاد از اختیارات قوهمجریه خارج است؛ باید در جایی که میتواند به صداوسیما پاتک بزند که عملکرد پررنگتری داشته باشد.» راهکار پیشنهادی او، ایجاد تغییر چه در درون کابینه و چه در بیرون کابینه، در پایتخت و دیگر شهرها، از رده استانداران و تا فرمانداران و بخشداران است؛ کسانی که از نظر او قریب به نیمی از آنها کاملا همسو با رویکرد صداوسیما در انتخابات 96 هستند.
** پاسخ منتقدان را خواهیم داد
آنطورکه علی جنتی هم میگوید، دولت هنوز فعالیتهای انتخاباتیاش را آغاز نکرده است. «از زمانی که تبلیغات بهطور رسمی آغاز شود، از تمامی توان خود برای پیروزی روحانی استفاده خواهیم کرد و پاسخ منتقدان و مخالفان را خواهیم داد.» رئیس ستاد تبلیغات روحانی در دوازدهمین انتخابات ریاستجمهوری درباره وضع موجود توضیح میدهد: «شاهد هستیم که عدهای با برخی القائات و ایجاد شبهات سعی دارند فعالیتهای مثبت دولت را وارونه جلوه دهند که قطعا ما به آنها پاسخ خواهیم داد. رقبا، مخالفان و بدخواهان قصد دارند که اقدامات دولت را به دروغ زیر سؤال ببرند که این کار صحیح نیست و رقابت باید سالم باشد.»
هرچند به نظر میرسد صداوسیما بهعنوان فراگیرترین رسانه داخلی کشور میتواند نقش مهمی در نگاه سیاسی مردم به انتخابات ریاستجمهوری داشته باشد اما آنطور که فعالان سیاسی تأکید میکنند، عملکرد دولت و نمود آن در میان مردم میتواند از تبلیغات یکطرفه رسانه ملی مؤثرتر باشد. بااینحال، بازتاب جهتگیری سیاسی ادارهکنندگان یک رسانه با هر ابعاد تأثیرگذاری با اصول خبرنگاری و اخلاق رسانهای متضاد است. این رفتارها در حالیاست که بارها رهبر انقلاب نسبت به عدم دخالت نهادها در فرایند انتخابات تذکر دادهاند و عملکرد این روزهای صداوسیما علیه دولت، شائبه دخالت این نهاد را درمیان مردم قویتر کرده است.
*منبع: روزنامه وقایع اتفاقیه، 1396.1.20