برجام، ترامپ و کلینتون سه کلیدواژهای هستند که در ماههای اخیر بیش از هر موضوع دیگری از سوی تحلیلگران سیاست خارجی ایران استفاده شده است؛ اینکه دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه یا هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکراتها برای پیشبرد برجام بهتر است، سوال مهمی بود که قبل از مشخصشدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بسیار به آن پرداخته شد.
سوالی که اکنون با مشخصشدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و پیروزی دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان جدیتر مطرح است. نعمت احمدی، حقوقدان امور بینالملل معتقد است برجام توافقی بین ایران و آمریکا نیست که اگر رئیسجمهوری با گرایش دیگر در آمریکا روی کار بیاید، بتواند زیر آن بزند.
او در گفتوگو با «فرهیختگان» تاکید دارد توافق هستهای یا همان برجام که اکنون در حال اجرای آن هستیم، قراردادی بین ایران و آمریکا نیست که حالا آمریکا بتواند آن را نقض کند. احمدی تصریح کرد: «برجام یک متن و قرارداد بینالمللی است. پنج کشور که عضو دائمی سازمانملل هستند بهعلاوه آلمان در یک فرآیند طولانی، مذاکراتی با هم داشتند و زیر نظر سازمانملل و سازمان انرژی هستهای وابسته به سازمانملل متحد این قرارداد که اکنون مشهور به برجام است، نوشته شد.»
این حقوقدان یادآور شد: «آمریکا یکی از کشورهای طرف ایران است و به جز او پنج کشور دیگر هستند که برای توافق با ایران به اجماع رسیدند؛ بنابراین حتی اگر سخنان ترامپ در نطقهای انتخاباتیاش هم جدی باشد، نمیتواند کاری از پیش ببرد.»
احمدی با یادآوری اظهارات ترامپ که گفته بود برجام را پاره میکند، تصریح کرد: «برجام متنی نیست که رئیسجمهوری آمریکا بتواند متن آن را تغییر دهد یا آن را پاره کند. این یک قرارداد بینالمللی است و سندی نیست که آمریکا یکطرفه بتواند آن را نقض کند.»
او سخنان دیروز حسن روحانی، رئیسجمهوری در جلسه هیات دولت را یادآور شد و با تایید آن گفت: «همانطور که روحانی هم تاکید کرد هوشمندی ایران در توافق هستهای این بود که برجام را نه بهعنوان توافق با یک کشور یا یک دولت بلکه بهعنوان قطعنامه شورای امنیت سازمانملل تثبیت کرد که با تصمیم یک دولت قابل تغییر نباشد.» این حقوقدان در ادامه تصریح کرد: «هریک از کشورهای طرف معاهده برجام تعهداتی برعهده گرفتند که ممکن است ترامپ در اجرای تعهدات آمریکا مشکلاتی ایجاد کند. البته این به آن معنا نیست که این مشکلات بهحدی باشد که برجام غیرقابل اجرا شود؛ همانطور که ما اکنون نیز مشکلاتی در این زمینه روبهرو بودیم. این مشکلات ممکن است در دوره ترامپ بیشتر شود.» احمدی یادآور شد: «ایران فرصت استفاده از اوباما را از دست داد و کار ما سخت شد.»
او تاکید کرد: «برجام پاره نمیشود اما اجرای آن با مشکل روبهرو خواهد شد. قطعا ترامپ مسیری را که اوباما میرفت، ادامه نخواهد داد.»
احمدی با اظهار تاسف از خوشحالی دلواپسان از پیروزی ترامپ گفت: «دلواپسان معتقدند شرایط برای تعاملی که موردنظر حسن روحانی است از بین رفته و از این رو خوشحالند چون فکر میکنند توافق هستهای از بین خواهد رفت در حالی که در اشتباه هستند.»
*منبع: روزنامه فرهیختگان/پنجشنبه 20 آبان 1395