بازگشت پویایی و رونق به اقتصاد خراسان رضوی در سایه تدبیر دولت یازدهم

ایرنا نوشت : بر خلاف گفته منتقدان و مخالفان دولت یازدهم، که ادعا می کنند دولت یازدهم همه وجهه همت خود را معطوف به حوزه سیاست خارجی نموده، باید گفت که دولت تدبیر و امید نه تنها وضعیت این حوزه را سامان داد بلکه با محوریت تدبیر و اعتدال در اصلاح اقتصاد کشور و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم نیز توفیقات کم نظیری داشته است.

 نمود این گشایش در عرصه سیاست خارجی و سرانجام برجام در حوزه اقتصاد کشور بر مبنای سیاست های اقتصاد مقاومتی در قالب توسعه مناسبات، سرمایه گذاری ها، جذب سرمایه های داخلی و خارجی و افزایش امنیت و کاهش خطر سرمایه گذاری، رونق بخش های صنعتی و تولیدی، واردات ماشین آلات و مواد اولیه و ارتقای مبادلات علمی، فنی و تکنولوژیکی تا حوزه صادرات و واردات امروز در جای جای این سرزمین به خوبی نمایان است. 

خراسان رضوی به عنوان یکی از بزرگترین استان های کشور با ظرفیت های علمی، صنعتی و اقتصادی و 27 میلیون زائر سالانه و 833 کیلومتر مرزمشترک با 2 کشور افغانستان و ترکمنستان، نمودی عینی ازعملکرد، کارآیی و تدبیر دولت در عرصه سیاست و اقتصاد و به تبع آن فرهنگ و اجتماع است. 

در ابتدای دولت یازدهم، خراسان رضوی و بخش های مختلف اقتصادی و تولیدی این استان بر اساس شاخص ها در شرایط بسیار نامناسبی قرار داشت و میراثی که از دولت گذشته برای آنان مانده بود تورم 38 درصدی، کاهش شدید سرمایه گذاری در استان و افت شدید تولید گندم بود به گونه ای که در اواخر دولت دهم، ذخیره گندم کفاف نیاز 10 روز مردم استان را نمی کرد. 

تعدیل گسترده نیرو در واحدهای تولیدی استان، به حالت تعطیل و نیمه تعطیل درآمدن بسیاری از 6 هزار واحد تولیدی، بدهکاری سنگین واحدهای قطعه سازی استان که جایگاه نخست کشور در این حوزه را داشتند و فعالیت اکثر واحدهای باقیمانده با ظرفیت تولید حداکثر 30 درصدی از دیگر شرایطی بود که استان در آغاز دولت یازدهم گرفتار آن بود. 

معضل جدی شرکت پدیده شاندیز با 130 هزار سهامدار در کشور و موسسات مالی و اعتباری که چون علف هرز در سال های قبل از این دولت از زمین سر برآورده بودند اعم از میزان، کاسپین، ثامن الحجج، فرشتگان، الزهرا و مانند آن از دیگر معضلات خاصی بود که خراسان رضوی در آن دست و پا می زد. 

وجود این موسسات مالی معضلی بود که خود عاملی برای فرار سرمایه ها از استان شده بود و حل و فصل آن ها بویژه پدیده و میزان، خود حجم زیادی از انرژی و وقت دولتمردان و دستگاه قضا را در چهار سال گذشته گرفت تا اینکه امروز به سرانجام رسید. یک هزار و 900 پروژه نیمه تمام با نیاز اعتباری 27 هزار میلیارد ریال دیگر میراثی بود که در پی سفرهای استانی و وعده و وعیدها و کلنگ زنی های بی حساب و کتاب دولت های قبل، در آغاز دولت یازدهم، آن هم در شرایط تنگنای تحریم در این استان خودنمایی می کرد. 

این شرایط وضعیت دشواری را پیش روی مسئولان استان قرار داده بود اما در سایه تدبیر و مدیریت صحیح امور کار به گونه ای پیش رفت که امروز این مسائل در بسیاری از حوزه ها تا حدی زیادی کنترل شده است. 

استاندار خراسان رضوی می گوید: دولت تدبیر و امید کارآمدترین دولت بعد از انقلاب و در عین حال مظلومترین دولت در اطلاع رسانی از خدمات خود است که از جمله آن می توان به حاکمیت آرامش بر جامعه و اقتصاد کشور اشاره کرد که می توان آنرا بزرگترین دستاورد دولت خواند که موجب رشد مثبت اقتصادی و کاهش تورم بالای 40 درصد به پایین تر از هفت درصد در استان شده است. 

در واقع تغییرات و تحولات در حوزه های مختلف اقتصادی و نیز معیشتی مردم به مرور رخ نمود چنانکه فقط با تمرکز بر تکمیل پروژه های نیمه تمام و تاکید رئیس جمهوری بر پرهیز از آغاز پروژه های جدید و غیرضرور، تلاش شد کارهای بر زمین مانده به سرانجام برسد. 

* تعاملات خراسان رضوی با بیش از 80 کشور جهان 

در گام نخست تلاش شد در سایه اقدامات مدبرانه دولت برای بهبود روابط خارجی، در استان هم این تعاملات با کشورهای منطقه توسعه یابد و با گشایش های ایجاد شده امروز خراسان رضوی با بیش از 80 کشور جهان رابطه اقتصادی دارد که این خود زمینه را برای گشایش های بعدی از جمله ورود سرمایه، توسعه صادرات، واردات مواد اولیه و غیره فراهم کرده است. 

به گفته مسئولان استان فقط طی امسال برای افزایش سهم خراسان رضوی از بازارهای بین المللی، رویکردهای تجاری برنامه ریزی شده استان در قالب اعزام و پذیرش هیات های تجاری، برگزاری نمایشگاه ها به میزان 50 درصد افزایش یافته، ضمن آنکه در این سال ها این امر رشد خوبی داشته است. 

* ثبت 37 درصد طرح های سرمایه گذاری خارجی خراسان رضوی در دولت یازدهم 

بر اساس آمار 37 درصد از مجموع طرحهای سرمایه گذاری خارجی استان خراسان رضوی در دوران فعالیت دولت یازدهم ثبت شده است. 

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی گفت: از سال 1381 تا پایان سال 1395 در مجموع 167 طرح سرمایه گذاری در این استان مصوب شده که 62 مورد آن معادل 37 درصد از سال 1392 در دولت یازدهم محقق شده است. 

سیدمهدی رمضانی افزود: میزان سرمایه گذاری خارجی مصوب استان 558 میلیون دلار است که 40 درصد از این حجم سرمایه گذاری خارجی، معادل 227 میلیون دلار از سال 1392 به بعد بوده است. 

وی حجم سرمایه وارده به استان از سال 1381 تا پایان سال 95 را 545 میلیون دلار عنوان و ذکر کرد: 145 میلیون دلار این رقم، معادل 26 درصد در دولت یازدهم محقق و وارد استان شده است. 

*رشد 10 برابری سرمایه گذاری صنعتی خراسان رضوی در دولت یازدهم 

نخستین گام در حوزه توسعه استان، حفظ واحدهای تولیدی و اشتغال موجود و رونق دوباره این حوزه بود که در این راستا، تا پایان سال 95 تامین مالی 522 واحد صنعتی با پرداخت 442 هزار میلیارد و 600 میلیون تومان در بخش صنعت و کشاورزی صورت گرفت. 

این در حالی است که علاوه بر این تسهیلات، 689 میلیارد تومان به صورت پرداخت مستقیم به یک هزار و 191 واحد تولیدی اعطا شد تا بتوانند دوباره خود را احیا کرده و رونق را به این بخش برگردانند. 

به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، سرمایه گذاری صنعتی استان در قالب صدور پروانه های بهره برداری از سال 92 تا شش ماهه اول سال 96 بیش از 10 برابر رشد یافته است. 

این در حالی است که میزان سرمایه گذاری فقط در بحث ورود ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز صنعت در سال های 88 تا 92 روندی کاهشی داشته که در سال 92 در مجموع به رقم 31 هزار و 165 میلیارد تومان رسید اما در فاصله سال های 92 تا 95 این روند اصلاح و به رقم 33 هزار و 813 میلیارد تومان رسید که رشدی 8.5 درصدی یافته است. 

روند صعودی ارزش ماشین آلات ورودی علاوه بر نیازهای پروژه های استان، بیانگر تسهیل حاصل از بهبود روابط بین المللی و نوسازی خطوط تولید است و به نوعی حکایت از آن دارد که در کنار اجرای پروژه های جدید، توسعه و نوسازی هم آغاز شده است. 

به گفته راضیه علیرضایی، سهم خراسان رضوی از تسهیلات 16 هزار میلیارد تومانی رونق تولید کشور، در سال گذشته، معادل 4.8 درصد بود که تا پایان سال به 5.1 درصد، یعنی یکهزار و 210 میلیارد تومان رسید که جذب و به واحدهای تولیدی پرداخت شد. 

وی با اشاره به رشد صدور پروانه بهره برداری صنعتی، که نشانگر میزان سرمایه گذاری در استان است، گفت: همچنین میزان صدور پروانه های بهره برداری صنعتی از رقم 100 میلیارد تومان در سال 92 به رقم یکهزار و 336 میلیارد تومان در سال 95 رسیده است. 

علیرضایی افزود: در سال جاری نیز سرمایه گذاری در قالب صدور پروانه های بهره برداری صنعتی در استان به سه هزار میلیارد تومان می رسد که 10 برابر میزان صدور پروانه های بهره برداری در سال 92 و آغاز کار دولت یازدهم است. 

در واقع امروز شاهد رشد و رونق دوباره تولید بعد از رکود چندین ساله هستیم چنانکه در حوزه الیاف مصنوعی در سال 95 نسبت به سال قبل رشد 46 درصدی، تولید خودرو رشد 43 درصدی، روغن نباتی 8.3 درصد، سیمان 25 درصد و موتورسیکلت رشد 16 درصدی هستیم. 

اما این تحولات در بخش کشاورزی هم به موازات سایر حوزه ها از جمله بخش صنعت شکل گرفت. 

بخشی که به گفته مسئولان حوزه، سرمایه گذاری در سالیان پیش از آن بسیار کاهش یافته و حتی سرمایه ها از آن خارج و به حوزه دلالی و شغل های کاذب و خرید املاک در شهر رفته بود دوباره به مرور جان گرفت. 

*تخصیص 2 هزار و 690 میلیارد ریال تسهیلات برای بخش مکانیزاسیون کشاورزی در دولت یازدهم 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: همزمان با روی کار آمدن دولت یازدهم 80 درصد ماشین آلات بخش کشاورزی استان فرسوده و مستهلک بود و از 33 هزار دستگاه تراکتور تنها 13 هزار دستگاه زیر 15 سال داشت و 20 هزار دستگاه از رده خارج بود . 

مجتبی مزروعی افزود: با روی کار آمدن دولت یازدهم به این بخش نیز توجه جدی شد و در این دوره بیش از سه هزار دستگاه تراکتور، بیش از 150 دستگاه کمباین و بیش از سه هزار دستگاه انواع ادوات در اختیار کشاورزان و تولیدکنندگان استان قرار گرفت. 

وی اظهار کرد: برای افزایش بهره وری در بخش کشاورزی نیز باید ضریب فناوری را ارتقاء داد که در این راستا سالانه 800 میلیارد ریال تسهیلات به این بخش تزریق می شود. 

*توجه ویژه دولت یازدهم به بخش نهاده های دامی 

رئیس جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: در بخش دام نیز، حمایتهای خوبی در دولت یازدهم صورت گرفت و در این دولت 600 هزار تن نهاده به صورت 6 ماهه و بدون سود کارمزد در اختیار دامداران قرار گرفت. 

مزروعی ادامه داد: در دولت دهم هر کیلوگرم ذرت 13 هزار ریال و هر کیلوگرم جو بین 9 تا 11 هزار ریال به دامدار داده می شد،‌ اما در دولت یازدهم علی رغم افزایش سه برابری نرخ دلار، برای حفظ منافع تولید کنندگان استان و کشور، نهاده های دامی با 30 درصد کاهش قیمت نسبت به دولت قبل بین دامداران توزیع شد. 

* افزایش بیش از چهار برابری تولید گندم در دولت یازدهم 

در کنار همه این تلاش ها آنچه بیش از همه در این بخش نمود داشت و کمتر دیده شد رسیدن به خودکفایی دوباره در تولید گندم است چنانکه میزان خرید تضمینی گندم از 146 هزار تن سال 92، به 609 هزار تن در سال95 رسید. 

به گفته استاندار خراسان رضوی در ابتدای کار دولت یازدهم، این استان تنها برای 11 روز گندم ذخیره داشت اما امروز میزان این ذخیره به بیش از یک سال رسیده است. 

علیرضا رشیدیان می افزاید: کشاورزی 100 درصد وارداتی، با سیاستهای درست تبدیل به صادراتی شده و جشن خودکفایی گندم امسال در سایه همین سیاستهای صحیح دولت یازدهم برپا شد. 

*افزایش 10 برابری اعتبارات آبیاری تحت فشار در خراسان رضوی 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی عنوان کرد: میزان اعتبارات تخصیصی برای اجرای طرح های نوین آبیاری تحت فشار در طول فعالیت دولت یازدهم در مقایسه با پیش از آن بی سابقه بوده است. 

مجتبی مزروعی افزود: اعتبارات تخصیص یافته برای آبیاری تحت فشار در سطح این استان در چهارچوب فعالیت دولت یازدهم بیش از 10 برابر افزایش یافته است. 

وی ادامه داد: میزان اعتبار اختصاص یافته برای این بخش در خراسان رضوی در سال 92 تنها 170 میلیارد ریال بود که این رقم در سال 95 به هزار و 800 میلیارد ریال افزایش یافت. 

*رشد 1.8 درصدی اشتغال در بخش کشاورزی 

به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، رویکرد دولت به بخش کشاورزی منجر به رشد 1.8 درصدی اشتغال این بخش شده است و به میزان اشتغالزایی از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز جلوگیری شده است. 

مزروعی با بیان اینکه سهم بخش کشاورزی از اشتغال استان 23.4 درصد است، افزود: تعداد بهره برداران کشاورزی در استان 338 هزار نفر است. 

*ایجاد 150 هزار شغل جدید در استان طی 2 سال اخیر/ هدف گذاری برای ایجاد 160 هزار اشتغال جدید 

تاثیر تمامی این اقدامات بیش از همه در حوزه اشتغال نمود دارد چنانکه طی دو سال اخیر با رونق این حوزه ها عملا اشتغال افزایش یافت و در کنار تثبیت اشتغال موجود، بیش از 150 هزار شغل جدید ایجاد شده است. 

استاندار خراسان رضوی می گوید: بهار امسال برای نخستین بار میزان اشتغال در استان به 2 میلیون و 55 هزار نفر رسید. 

علیرضا رشیدیان می افزاید: در 2 سال گذشته 150 هزار اشتغال جدید در استان ایجاد شد که در واقع سهم استان از اشتغال ایجاد شده در کشور در سال 95 برابر با 16 درصد بوده است. 

وی اظهار می دارد: هم اینک 343 هزار و 23 نفر در استان بیکار هستند که 48 درصد آنان را جوانان تشکیل می دهند لذا مسئولیت ما برای ایجاد شغل برای جوانان بسیار حایز اهمیت است. 

*بهره برداری از 6 هزار و 661 پروژه عمرانی طی سه سال در خراسان رضوی 

در کنار این تلاش ها پروژه های عمرانی گسترده ای در حوزه های زیربنایی و عمرانی برای آبادانی استان اجرا شد چنانکه 6 هزار و 661 پروژه عمرانی در حوزه های مختلف در سه سال اخیر در استان به انجام رسیده که خود عاملی برای ارتقای شاخص های منطقه شده است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی گفت: این پروژه ها با وجود تنگناهای مالی در حوزه های بهداشتی، حمل و نقل، آب، فرهنگی، صنعت، گردشگری، کشاورزی و خدماتی در مناسبت های مختلف شامل هفته دولت، دهه فجر و سفرهای رئیس جمهوری در سطح خراسان رضوی مورد بهره برداری قرار گرفته اند. 

محمد مقدوری، مجموع اعتبار هزینه شده برای اجرای این پروژه ها را 90 هزار و 240 میلیارد ریال اعلام و بیان کرد: در این میان پروژه هایی که به صورت متفرقه در طول سال مورد بهره برداری قرار گرفته اند در این آمار گنجانده نشده اند. 

معاون استاندار خراسان ضوی ادامه داد: همچنین از هزار و 800 پروژه نیمه تمام باقیمانده از قبل 900 مورد تا انتهای پارسال به انجام رسید و از 950 پروژه دیگر حدود 500 مورد آن تا پایان فعالیت دولت یازدهم تکمیل و آماده بهره برداری شد. 

* گازرسانی به 641 روستای استان در دولت یازدهم /رشد 2.3 برابری شاخص گازرسانی روستایی 

مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی گفت: کار گازرسانی به 641 روستا در سطح این استان از ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید تاکنون به سرانجام رسیده است. 

حمیدرضا فانی افزود: موضوع گازرسانی به روستاها بر اساس مصوبات مجلس شورای اسلامی از سال 1378 اجرایی و تا سال 1392 در مجموع به 950 روستا در خراسان رضوی گازرسانی شد. 

وی ادامه داد: ضریب پوشش گاز در بخش روستایی در ابتدای دولت یازدهم 56 درصد بود اما هم اینک به 72 درصد رسیده و تا پایان امسال این رقم به 75 درصد افزایش می یابد. 

* ساخت 330 کیلومتر بزرگراه و آزادراه 

طی سه سال اخیر 160 کیلومتر بزرگراه و 166 کیلومتر راه اصلی در خراسان رضوی ساخته شده است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان رضوی در این رابطه گفت: اجرای 128 کیلومتر راه بین شهری و 633 کیلومتر راه روستایی آسفالته از دیگر اقدامات دولت در حوزه جاده ای این استان است. 

محمد مقدوری افزود : در حوزه ریلی نیز 77 کیلومتر از مسیر راه آهن خواف - هرات تا نقطه صفر مرزی اجرا و 17 کیلومتر مسیر از مرز به سمت هرات ریل گذاری شده است. 

او گفت: ارتقای سامانه کنترل الکترونیکی مسیر ریلی مشهد - تهران نیز اجرا و برقی کردن راه آهن این مسیر هم امسال آغاز شد. تاکنون خرید تجهیزات و عملیات اجرایی بخشهای برقی این طرح آغاز شده اما به دلیل برخی مباحث در حوزه فاینانس عملیات زیرسازی آن با تاخیر مواجه است. 

*هر 6 ماه بهره برداری از یک پروژه بزرگ آبی 

طی فعالیت دولت یازدهم هر 6 ماه یک پروژه بزرگ آبی در خراسان رضوی بهره برداری شده که سه سد بار، قره تیکان و چهچهه و نیز خط انتقال آب از سد ارداک به مشهد از جمله مهمترین آنها است. 

مقدوری افزود: مخزن یک میلیون مترمکعبی ذخیره آب سد دوستی، 2 تصفیه خانه بزرگ فاضلاب مشهد که 263 میلیون مترمکعب به ظرفیت تصفیه افزود، از دیگر پروژه های بهره برداری شده این خطه هستند. 

* ایجاد 3200 تخت بیمارستانی 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان رضوی از دیگر شاخص های توسعه را در چهارچوب فعالیت دولت یازدهم، توجه به حوزه سلامت عنوان و بیان کرد: در این دولت 3200 تخت جدید بیمارستانی در این استان ایجاد شد. 

* اقدامات قابل توجه در حوزه آموزش، مسکن مهر و حاشیه شهر 

مقدوری، اقدامات صورت گرفته در حوزه آموزشی را هم قابل توجه توصیف و بیان کرد: 24 پروژه آموزشی با چهار هزار و 253 کلاس درس و مجموع مساحت 552 هزار مترمربع بخشی از تلاشهای صورت گرفته در این حوزه است. 

وی در زمینه طرح مسکن مهر هم گفت: از 120 هزار واحد مسکن آغاز شده در استان امروز 90 هزار واحد به انجام رسیده و 22 هزار واحد آن در سال 96 تکمیل و تحویل می شود. 

وی تصریح کرد: در واقع 54 هزار واحد از کل مسکن مهر تکمیل شده در دولت یازدهم به انجام رسیده است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان رضوی، اقدامات صورت گرفته در حاشیه شهر مشهد را نیز گسترده توصیف و بیان کرد: همه دستگاهها و بخشهای مختلف به این حوزه وارد شده اند و عملکرد ارزشمندی به جای گذاشته اند که همچنان هم با جدیت در این حوزه کار می شود. 

*اجرای تمامی 794 پروژه مربوط به مصوبات سفر دولت به استان 

در واقع بخشی از این طرح ها و پروژه های عمرانی هم در قالب مصوبات سفر سال 93 دولت به استان بود که با همه تنگناها، اعتبارات آنها تخصیص یافت به گونه ای که امروز براساس اعلام مسئولان استان از 131 مصوبه و 794 پروژه عمرانی و توسعه ای هیچیک بر زمین نمانده و همه اجرایی و بخش مهمی از آنها نیز بهره برداری شده اند. 

حاصل سفر شهریورماه 1393 رئیس جمهوری به خراسان رضوی و نشست هیات دولت با حضور تمامی اعضای آن در جوار بارگاه منور امام رضا(ع) 131 مصوبه با 794 پروژه عمرانی و توسعه ای در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بود که تکمیل و بهره برداری از آنها به هفت هزار و 230 میلیارد ریال اعتبار نیاز داشت. 

پروژه هایی که متوسط پیشرفت کنونی آنها در مجموع 92 درصد است که با جدا نمودن پروژه های تکمیل شده میزان پیشرفت پروژه های در حال اجرا 82.11 درصد خواهد بود. 

اما اعتبار تخصیص یافته و پرداخت شده به این پروژه ها به گفته استاندار خراسان رضوی نیز تا کنون هفت هزار و 570 میلیارد ریال است که بیش از رقمی است که پیش تر تعیین شده بود.