اگرچه قدمت ویژه برنامه های ترکیبی نوروزی به سابقه چند دهه‌ای سریال‌های مختص ایام عید نمی‌رسد اما وقتی که سابقه همین گونه برنامه‌ها و قدمت حدود بیست ساله آنها هم مد نظر قرار می‌گیرد آنگاه توقعاتی از رسانه ملی پیش می‌آید که با عملکرد کنونی این رسانه همخوانی لازم را نداشته است.
روزنامه ایران در گزارشی نوشت: اگرچه قدمت ویژه برنامه های ترکیبی نوروزی به سابقه چند دهه‌ای سریال‌های مختص ایام عید نمی‌رسد اما وقتی که سابقه همین گونه برنامه‌ها و قدمت حدود بیست ساله آنها هم مد نظر قرار می‌گیرد آنگاه توقعاتی از رسانه ملی پیش می‌آید که با عملکرد کنونی این رسانه همخوانی لازم را نداشته است.
در ادامه این گزارش آمده است: رسانه ملی انتظارات مخاطبینی را که به ده ها رسانه رقیب تنها رسانه تصویری مجاز کشور دسترسی دارند آنچنان که باید و شاید برآورده نمی‌کند.
بگذارید مصداقی‌تر صحبت کنیم تا قضاوت در خصوص عملکرد سیما در عرصه مورد نظر دقیق‌تر و منصفانه‌تر باشد. باسابقه‌ترین شبکه تلویزیون یعنی شبکه اول سیما بجز سریال نوروزی‌اش که در جای خود بررسی خواهد شد برنامه «دستپخت» را به‌عنوان مهم‌ترین ویژه برنامه غیر سریالی نوروزی روانه آنتن کرد، مسابقه‌ای در عرصه آشپزی که شرکت کنندگانش توان و مهارت یکدیگر در این عرصه را مورد بررسی و قضاوت قرار می‌دهند، طبعاً به اصل ایده که در نظر کردن ترکیبی از رقابت و سرگرمی برای مقطعی مثل ایام عید بوده ایرادی وارد نیست اما زمانی که وجه دیگر ماجرا یعنی بکر نبودن فکر اولیه و بازتولید قالبی که نه تنها چندین سال است از طریق یک شبکه آن سوی آبی عرضه شده و می‌شود بلکه در همین شبکه نمایش خانگی خودمان هم تحت عنوان برنامه «شام ایرانی» توسط بیژن بیرنگ بازسازی شده است را در نظر بیاوریم در آن صورت دیگر نمی‌توانیم به گروه سرگرمی قدیمی‌ترین شبکه تلویزیونی نمره قبولی بدهیم و جا دارد که از تصمیم سازان این شبکه پرسیده شود که با توجه به وجود چنین پیشینه‌ای از یک سو و موقعیت آسیب پذیر و کم مخاطب سالهای اخیر تلویزیون از سوی دیگر چگونه برای مقطع پربیننده‌ای مثل نوروز که می‌تواند برای جذب دوباره انبوه بینندگان یک فرصت طلایی قلمداد شود مهم‌ترین ویژه برنامه‌شان یک ایده کلیشه‌ای و تکراری بوده است؟!
البته برای آنکه قضاوت غیرمنصفانه نکرده باشیم نباید از تفاوت مثبتی که در ساختار این برنامه در مقایسه با نمونه آن طرف آبی‌اش در نظر گرفته شده هم غافل ماند که به جای آنکه شرکت‌کنندگان مسابقه در منزل یکدیگر به‌عنوان میهمان حاضر شده و بعد در لوای قضاوت تخصصی عرصه آشپزی عملاً یکی از مهم‌ترین اصول اخلاقی فرهنگ ما یعنی نگهداشتن حرمت نان و نمک را به چالش کشیده و علیه هم مطالبی نه چندان خوشایند را ابراز نمایند. در نسخه نوروزی تلویزیون یعنی همین برنامه «دستپخت» تمام رقابت در یک استودیوی تلویزیونی اتفاق می‌افتد و بحث میهمان ومیزبانی و چالش اخلاقی که ذکرش رفت بخوبی مدیریت شده است.
اما در یک بی‌تدبیری آشکار که می‌توان آن را به حساب فقدان برنامه‌ریزی درست و اصولی در مدیریت کلان سیما گذاشت ویژه برنامه غیر نمایشی نوروزی کانال دوم تلویزیون هم دقیقاً یک مسابقه آشپزی بود و اتفاقاً در نامش هم کلمه «دستپخت» به چشم می‌خورد و تنها واژه «خودمانی» به آن افزوده شده بود تا برنامه‌های نوروزی دو شبکه متفاوت که قاعدتاً (و مطابق برنامه‌ریزی‌های خود سیما در تفکیک تخصصی شبکه‌ها و بینندگانشان) باید متفاوت از هم بوده و طیف‌های متنوعی از مخاطبین را پوشش دهند با بی‌توجهی به سلایق مختلف مخاطبین، تنها به علاقه‌مندان عرصه آشپزی و خانه‌داری روی خوش نشان داده باشند.
تنها تفاوت مهم مسابقه آشپزی شبکه دو با همنامش در شبکه اول سیما هم همان چهره بودن شرکت‌کنندگان مسابقه این شبکه و گپ و گفت خودمانی‌تر مجریان برنامه با آنها بود که البته تأثیری آنچنانی در برد برنامه نداشت و در زمانه‌ای که انبوه شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون‌های اینترنتی دسترسی به افراد مشهور(سلبریتی ها) را بسیار آسان‌تر از قبل کرده‌اند شاید دیگر چنین تمهیداتی خیلی هم کارساز و محرک جلب و جذب بیننده نباشد.
مسابقه «آقای گزارشگر» که به رقابت برای کسب رتبه بهترین گزارشگر مسابقات فوتبال می‌پرداخت باکیفیت‌ترین و استانداردترین برنامه غیرنمایشی سیما در نوروز بود. برنامه‌ای که چهارمین دوره پخش خود را پشت سر می‌گذاشت و از همان دوره اولش که نوروز 93 روی آنتن رفت مشخص بود که بر اساس یک برنامه و استراتژی مشخص و نه فقط در جهت پر کردن آنتن نوروزی شبکه و به صرف رفع تکلیف ساخته شده است، در نظر گرفتن آیتم‌های متنوع از قسمت سؤالات تخصصی نوشتاری در خصوص فوتبال گرفته تا تشخیص صاحب عکس که یکی از چهره‌های فوتبالی است و سرانجام خود بخش گزارش مسابقه که جدی‌ترین و حساسترین قسمت مسابقه است در کنار اجرای خوب مجریان جوان و مستعد این برنامه (محمد رضا احمدی و محمد حسین میثاقی) که هر دو از استعدادهای سالهای اخیر شبکه‌ای هستند که نشان داده در قیاس با سایر شبکه‌ها به معرفی چهره‌های جوان و ثبات در برنامه‌سازی اهمیت بیشتری می‌دهد فاکتورهایی هستند که به کیفیت بالاتر و دیده شدن برنامه و در نگاهی کلی‌تر کل شبکه منجر شده‌اند.
به اینها می‌توان اضافه کرد رفع نقایص سالهای گذشته نظیر استفاده از داوران متخصص این حوزه و عدم دعوت از قهرمانان امروزی و پیشکسوت رشته‌های مختلف ورزشی به‌عنوان داور که با‌وجود اعتبار و محبوبیتشان و اینکه برای همه قابل احترام هستند اما برای داوری در حوزه تخصصی گزارشگری فوتبال واجد صلاحیت‌های لازم نیستند، همچنین دعوت از گزارشگران مهجور رادیویی به‌عنوان داور که همه و همه اقداماتی پسندیده و قابل تحسین هستند و قطعاً توسط عموم بینندگان و کارشناسان رسانه رصد می‌شوند. با این همه نباید از نظر دور داشت که حساب ویژه برنامه‌های ایام خاص مناسبتی نظیر عید نوروز از حساب برنامه‌های عادی (روتین) سیما جداست و ادامه دادن یک برنامه حتی با بهترین کیفیت هم حد و اندازه‌ای دارد و نباید موفقیت نسبی مسابقه «آقای گزارشگر» باعث شود که روند پخش نوروزی آن تا سرحد کلیشه‌ای شدن و ریزش بیننده ادامه داشته باشد و این برنامه خوب سرنوشتی نظیر سرنوشت تلخ مسابقه نوروزی پربیننده سالهای قبل شبکه سه سیما یعنی مسابقه «مردان آهنین» داشته باشد که از فرط تکرار از گل سر سبد برنامه‌های این شبکه و حتی کل سیما به یک برنامه حاشیه‌ای و کم اهمیت رانده شده به ساعات کم بیننده انتهای شب مبدل شد و عملاً یک گونه برنامه موفق تلویزیونی (برند) از دست رفت.
*منبع: روزنامه ایران، 1396.1.16
نظر شما
