روزنامه ایران درباره جاذبه های تاریخی - طبیعتی استان سیستان و بلوچستان به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: سیستان و بلوچستان از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور به عنوان «مقصد گردشگری نوروزی» اعلام شد تا گردشگران از نزدیک با امنیت و زیبایی این استان پهناور آشنا شوند، اما بسیاری از گردشگرانی که فضای سیستان و بلوچستان را میشناسند اعتقاد دارند آن چیزی که مانع سفر آنها به این استان میشود ناامنی آن نیست، گرانی آن است.
در ادامه این گزارش می خوانیم: تا این سؤال از سوی خبرنگارانی که با هدف معرفی جاذبههای تاریخی – طبیعتی استان که دو اثر جهانی دارد به سفری 5 روزه رفتهاند، پرسیده شود. آیا «یارانه گردشگری» بالاخره به سواحل مکران تعلق میگیرد یا مقصد شدن سیستان و بلوچستان برای گردشگران داخلی و خارجی در حد حرفهای گذشته میماند.
** آلمان ها به دنبال شهر5 هزارساله سوخته
سیستان و بلوچستان به دنبال جذب گردشگران آلمانی و کشورهای حاشیه خلیج فارس است. «علی اوسط هاشمی»، استاندار سیستان و بلوچستان علاوه براین موضوع از احداث مسیر گردشگری ریلی به سیستان و بلوچستان خبر میدهد. ماهیگیران سواحل مکران (عمان) هم در گفت وگو با روزنامه ایران از آینده نزدیکی صحبت به میان میآورند که مسافران با قطار گردشگری از کنار سواحل استان خواهند گذشت.
هاشمی نزدیکی مسیر برای سفر به عمان را هم از پتانسیل های گردشگری سیستان و بلوچستان و سواحل زیبای مکران میداند. به گفته بومی ها عمانی ها بیش از هرچیز برای تجارت به سیستان و بلوچستان میآیند. با وجود این، استاندار سیستان و بلوچستان و «کامبیز مشتاق گوهری» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اعتقاد دارند که سیستان و بلوچستان میتواند در زمینه «گردشگری سلامت» عمانی ها را جذب کند.
** مرداد بهاری سواحل مکران
گوهری همچنین معتقد است که سیستان و بلوچستان علاوه بر نوروز میتواند در فصول دیگری از سال از جمله «زمستان» مقصد گردشگری باشد؛ نکتهای که بسیاری از گردشگران و حتی توریستهای حرفهای نمیدانند ماه مطلوب گردشگری به سواحل مکران «مردادماه» است. بسیاری از گردشگران ساحلی حتی مرداد را برای سفر به «خزر» هم به دلیل رطوبت بسیار بالا و هم شرجی دریا مناسب نمیدانند، اما آنها نمیدانند که بادهای 120 روزه، سواحل سیستان و بلوچستان را در ماه میانی تابستان به یکی از خواستنیترین فصول سال تبدیل میکند.
چیزی که گوهری آن را دلیل کافی برای توزیع تعطیلات سالانه استان میداند.سیستان و بلوچستان به گفته مسئولان استانی در گام نخست چشم به گردشگران استانهای همسایه خود چون خراسان، بندرعباس، کرمان و... دارد. البته گوهری اعتقاد دارد این بازار نمیتواند چرخ گردشگری استان را به حرکت درآورد، از این رو هدف را بر جذب گردشگران خارجی و فرهنگی قرار دادهاند. به گفته او سیستان در هر ماه میزبان 5 تا 6 گردشگر آلمانی است که از شهر سوخته و کوه خواجه و روستاهایی مانند سراوان بازدید می کنند. شهرهای دیگر سیستان غیر از چابهار از کمبود هتل و مراکز اقامتی رنج میبرند.مثلاً ایرانشهر یک هتل دارد که آن هم دیوار به دیوار زندان شهر است.
به گفته گوهری، میراث فرهنگی قصد دارد تا قلعه های باستانی همچون قلعه نو را تبدیل به مرکز اقامتی کند. آنها قصد ساختن هتل ندارند: برای قلعه نو، حدود یک میلیارد و 500 هزار تومان بودجه در نظر گرفتهایم و در صدد الگوسازی برای بخش خصوصی هستیم.» البته «علی اوسط هاشمی» چشم به ساختن هتلهای کپری چون هتل 5 ستاره «قلعه گنج»که در محرومترین نقطه کرمان ساخته شده است دارد.
هاشمی همچنان به دنبال توسعه گردشگری مزرعه با کاشت «موز» در استان است. این میوه هم میتواند گردشگری مزرعه را در استان پررونق کند وهم اقتصاد استان را تکان دهد اما یک مانع وجود دارد؛ باید جلو ورود موز را به کشور گرفت. استاندار اعتقاد دارد این ورود آغاز جان گرفتن مزرعههای موز در استان است.
** سیستان ، بلوچستان تنها چابهار نیست
چابهار چهارفصلی از گردشگری طبیعی است. به گفته گوهری، «با توجه به موقعیت جغرافیایی چابهار و جاذبههای گردشگری همچون کوههای مینیاتوری، ساحل گواتر و بتیس و... میتواند گردشگری کل استان را به حرکت درآورد، از این رو درصدد معرفی آن هستیم. چابهار و طبیعت آن بینظیر است و تعاملات خوبی با منطقه آزاد چابهار داریم. همچنین مزرعه موز میتواند جاذبه گردشگری باشد و بیرقیب است.»
سیستان و بلوچستان که نامش با فقر گره خورده آنقدر که مردمش هم از شنیدن منطقه محروم خستهاند از جمله استانهایی است که دو ایرلاین اختصاصی دارد. علی اوسط هاشمی این مسأله را یکی از امتیازهای گردشگری داخلی استان میداند اما به رغم وجود ایرلاینهای داخلی همچنان سفر به سیستان و بلوچستان بسیار گران است. شاید گرانی مانع بزرگتری از آن هاله ناامنی که دور این استان تنیده شده، باشد. بسیاری از گردشگران اعتقاد دارند با هزینهای که برای سفر به سیستان وبلوچستان پرداخت میکنند میتوانند به یک کشور اروپایی بروند. حتی حساب و کتابها نشان میدهد گاهی اوقات قیمت تورهای سیستان و بلوچستان از تور کشورهایی مثل اسپانیا پیشی میگیرد. بنابراین یک تهرانی به جای سیستان، رفتن به اروپا را انتخاب میکند. بویژه اینکه غیر از بندر چابهار شرایط زیرساختی در سایر شهرهای استان مهیا نیست هرچند روزنه های امید سرمایهگذاری بخش خصوصی درآن باز شده است.
کلنگ هایی که به زمین زده شده و دیوارهایی که آجر آجر بلندتر میشوند، تصویر دیگری از سیستان را به خبرنگاران میراث فرهنگی در اسفندماه سال جاری داد، اما سیستان همانطور که سالهاست بحث آن وجود دارد نیاز به «یارانه گردشگری» دارد. با وجود این هنوز نه مسئولان میراث فرهنگی در دورههای گذشته توانستهاند این وعده را تحقق بخشند نه مجمع نمایندگان استان این نیاز را به واقعیت نزدیک کرده است. سیستان در گام نخست به گردشگران استانهای اطراف خود چشم دوخته است اما واقعیت ماجرا آن است که استانهای برخوردارتر و گردشگرانی که بیشتر خرج میکنند در استانهای اطراف سیستان و بلوچستان حضور چشمگیری ندارند.
همانطور که گوهری هم میگوید: «این گرانی به دلیل قیمت بلیت هواپیماست، چراکه دورترین مسافت و گرانترین بلیت پرواز را به چابهار داریم. این نرخ تغییر نخواهد کرد مگر آنکه نرخها رقابتی شود. امیدواریم در راستای بازسازی ناوگان هوایی که حدود 200 هواپیما وارد آن خواهد شد بتواند رونقی در این حوزه ایجاد کند.»
** خسته از منطقه محروم
سیستان و بلوچستانیها از نام «منطقه محروم» خسته شده اند! هرچند فقر در آن خود را به بدترین شکل نشان میدهد اما بسیاری از کسانی که با گروه 25 نفره خبرنگاران میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری کشور در اسفندماه سال جاری رو به رو شدند، یک نکته را تکرار کردند. این بار از کمبودها ننویسید، از زیبایی ها بنویسید. هرچند نمیشود از بازار سنتی چابهار و از بوی تند ادویه آن نوشت اما از سماجت برخی از مردم که گدایی میکردند، ننوشت. مردمی که بیشک نیازمند کمک هستند اما دقایق زیادی آویزان شدن به مسافران و گردشگران، آن هم در تعداد زیاد و پشت سر هم، میتواند یکی از دافعه های گردشگری بندر زیبای چابهار باشد.
*منبع: روزنامه ایران، 1395.12.23