روزنامه ایران در گزارشی از تقویت گام به گام صنعت هوایی ایران نوشت: روی باند فرودگاه چند هواپیما کنار هم نشستهاند و چهره فلزی آنها را، غبارکیلومترها و سالها پرواز پوشانده است. ساعت هنوز به 9 صبح نرسیده، نزدیک 20 نفر با دوربینهای حرفهای در گوشهای از باند مهرآباد جمع شدهاند و به سوی دیگری از افق، چشم دوختهاند.
ریحانه یاسینی در ادامه این گزارش می نویسد: پرندهای کوچک با بالهای بزرگ از دور نمایان میشود و عکاسان، زاویه هایشان را تنظیم میکنند؛ پرنده فلزی، نزدیک و نزدیک تر میشود وعبارت ایران ایر و هما روی بدنه آن، به چشم میآید. حالا، غول فلزی تازه نفس در عرض چند ثانیه از مقابل چشمها میگذرد و با سرعت بالا، به سمت همنوعان مسن خود حرکت میکند و در پشت هواپیماها، از نظر محو میشود و تنها قطرههای آبی که به شکل فوارهای بلند، روی بدنه ایرباس پهن پیکر 330 فرود میآیند، دیده میشود.
درآشیانه هما، از خبرنگاران گرفته تا میهمانداران و کارمندان آشپزخانه، برای استقبال از هواپیمای پهن پیکر جمع شدهاند و صدای موسیقی آشنا بالا میرود.حدود دو ماه و نیم قبل، برای استقبال از نخستین هواپیما بعد از 37 سال تحریم، در همین جا رئیس جمهوری و وزیر راه و شهرسازی نیز حضور داشتند. هواپیمایی که نمادی از تمام گشایشهای سیاسی و اقتصادی بود و بسرعت در ادبیات نویسندگان خوش ذوق با عنوان «پرنده امید» جا باز کرد. حالا، در روز 21 اسفند ماه، عضوی دیگر از همان خانواده ایرباس که نخستین هواپیمای پهن پیکر خریداری شده و مدرن ترین عضو ناوگان هوایی ایران به شمار میرود، وارد آشیانه هما میشود. کاپیتان فرهادی، خلبان با سابقهای که ایرباس 330 را از فرانسه به تهران رسانده است، از پنجره کابین خلبان به نشانه افتخار و پیروزی دست تکان میدهد و دوربینها لحظهای ازکارثبت نمیافتند. طی تمام این سالهای تحریم، 1672 شهروند در اثر سوانح هوایی جان خود را از دست داده بودند، در صورتی که پیش از آن، آسمان 189 غیرنظامی ایرانی را به کام مرگ کشانده بود.
کارمندان هما و خبرنگاران، با پرنده غول پیکر جدید و راهروهای بلند و مدرن آن، عکس یادگاری میاندازند و صدای موسیقی ملی، بالاتر میرود:«رگ ات امروز تشنه عشق است، دل رنجیده خون نمیخواهد، دل تو تا ابد برای تپش، غیرعشق و جنون نمیخواهد».
** 4 هواپیمای دیگر در سال 2017 به آشیانه هما میآیند
«آنچه که امروز نتیجه نهایی آن مشخص شده حاصل مذاکراتی دوساله و بسیار طولانی است که پیچیدگیهای قابل توجهی داشته و با حمایتهای شخص رئیس جمهوری کشور و وزیر راه و شهرسازی به ایران وارد شده است.» فرهاد پرورش، مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران چنین از خرید هواپیماهای مدرن روایت کرد. هواپیمایی که روز گذشته در آشیانه هما نشست، یک هواپیمای پهن پیکر دوموتوره است و مهمترین ویژگی آن سودآوری بالا و مصرف سوخت پایین آن است. در سال گذشته میلادی ایرباس 330 بیش از هر هواپیمای پهن پیکر دیگری پرواز داشته است.
یک ایرباس دیگر نیز تا انتهای امسال وارد کشور میشود و البته پرورش از تحویل گرفتن 4 فروند هواپیمای دیگر خبر داده است:«ما در سه ماهه پایانی سال 2017 میلادی چهار فروند ایرباس 320 تحویل خواهیم گرفت که این هواپیماها در حال حاضر در مرحله انتخاب و گزینش دقیق شرایط و مسائل فنی قرار دارد و امیدواریم طبق برنامهریزیها تا پایان سال 2017 به ما تحویل داده شود. در سال 2018 میلادی نیز ایرباس چند فروند هواپیمای 321 و چند فروند از هواپیماهای پهنپیکر خود را به ما تحویل خواهد داد.»
** فاینانس قطعی خرید 97 هواپیما و همکاری با دویچه بانک آلمان
«امروز توانستهایم فاینانس خرید 97 فروند هواپیمای جدید را قطعی کنیم. بازپرداخت اقساط فاینانس شرکتهای خارجی 18 ساله است و بازپرداخت فاینانسی که شرکتهای بوئینگ و ایرباس برعهده گرفتهاند 10 ساله است.» اصغرفخریه کاشان، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی روز گذشته 15 امتیاز اقتصادی خرید هواپیما را برشمرد و نحوه تأمین مالی، یکی از مهمترین آنها بود. او اهمیت وام طولانی مدت را چنین توضیح داد:«در حالی ایرانایر برای خرید 200 فروند هواپیما توانسته وام 18 ساله دریافت کند که بانک جهانی هم تاکنون وام 18 ساله به هیچ کشور و شرکتی نپرداخته است و این نخستین وام با بازپرداخت 18 سال است که به یک کشور داده میشود.»
او ادامه داد:«شبکه بانکی در سطح جهانی درگیر این قرارداد شده است و بانکهای خارجی مجبور شدهاند ضمانت بانکی به ما بپردازند. در حالی که زمانی دویچه بانک آلمان یک سنت از ایران نمیپذیرفت امروز بیش از 100 میلیون دلار از پول ایران را پذیرفته است.»
** صنعت هوایی در اقتصاد چه اهمیتی دارد؟
بر اساس اطلاعاتی که از پایگاه اینترنتی «سودهای هوایی» استخراج شده، اندازه صنعت هوایی از صنعت خودرو بزرگتر است. همچنین اندازه آن از نیمی از خدمات صنایع مالی جهان بیشتر است. میتوان گفت اگر اندازه اقتصاد حمل و نقل هوایی یک کشور بود، در جایگاه 21ام کشورهای جهان در کنار سوئد و سوئیس قرار میگرفت.
آخرین گزارشها نشان میدهد در سال 2014، ایرلاینهای جهانی 3 میلیارد مسافر و 50 میلیون تن کالا را جابهجا کردهاند. فراهم آوردن این خدمات، 9.9 میلیون شغل در صنعت حمل و نقل ایجاد کرده که برابر با 664.4 میلیارد دلار از تولید ناخالص جهانی میشود.
همچنین در سال 2014، 3٫5 درصد از تولید ناخالص جهان معادل 2700 میلیارد دلار، متعلق به صنعت هوانوردی بوده است. در واقع از هر هزار دلار درآمد در جهان، 34 دلار متعلق به درآمد حاصل از صنعت هوانوردی است. طبق پیشبینیها تا سال 2032، سهم صنعت هوانوردی در اقتصاد جهان با 5٫8 درصد افزایش به 5800 میلیارد دلار خواهد رسید.همچنین تا آن سال بیش از 6٫5 میلیارد مسافر هوایی وجود خواهد داشت و صنعت هوانوردی 103 میلیون شغل و 5٫8 تریلیون دلار در اقتصاد جهانی نقش خواهد داشت.
اصغر فخریه کاشان، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی نیز درباره یکی از تأثیرات هواپیماهای نو در اقتصاد ایران گفت:«از مهمترین امتیازهای خرید هواپیماهای نو برای کشورمان افزایش سهم ایرانایر در بازار جهانی است. در حالی که پیش از این شاهد استفاده مسافران ایرانی از ایرلاینهای خارجی بودیم امروز ترجیح مسافران این است که با هواپیماهای جدید ایرانایر سفر کنند و به طور قطع از خروج ارز از کشور جلوگیری میشود.»
بر اساس روایت فخریه کاشان بسیاری از نخبههای صنعت هوایی ایران به دلیل اینکه در ناوگان فرسوده امکان فعالیت نداشتند، از کشور خارج میشدند و در صنعت پررونق هوایی غرب فعالیت میکردند. حالا با نوسازی ناوگان، امکان حفظ حضور دانش آموختگان ارشد و خلق ارزشهای اقتصادی، فراهم شده است.
در نهایت با وجود تمام سنگ اندازیها، مدرنترین هواپیماهای جهان یکی پس از دیگری به آشیانه هما میآیند و ناوگان فرتوت ایران را، جان تازهای میدهند. ورود دومین ایرباس پسابرجامی و نخستین هواپیمای پهن پیکر مدرن بعد از دههها تحریم و عبور از چالشهای بانکی، نشان داد که هوای مهرآباد، پیش از رسیدن بهار عوض شده و این نفس تازه، راه نفس کشیدن اقتصاد را هم باز کرده است.
*منبع: روزنامه ایران، 1395.12.22