رییسجمهوری امروز به دعوت بالاترین مقامهای عمان و کویت به این دو کشور تعیینکننده در حاشیه خلیج فارس سفر میکند.
روزنامه تعادل در سرمقاله ای به قلم الیاس حضرتی نماینده مردم تهران در مجلس، آورده است: آنگونه که اعلام شده هدف از این سفر بررسی راهکارهای توسعه هر چه بیشتر روابط دوجانبه در بخشهای دولتی و خصوصی و همچنین بررسی مسائل منطقهای خواهد بود. بدون شک این سفر میتواند آغازی برای پایان برخی اختلافات سلیقهای با کشورهای منطقه مخصوصا در رابطه با شرایط موجود در خاورمیانه باشد و قطعا جنبه سیاسی آن میچربد اما در عین حال، پیوست اقتصادی چنین سفری غیرقابل انکار است.
کشورهای عربی با توجه به جمعیت اندک و منابع مالی سرشار به واسطه چند سال قیمت بالای نفت، پتانسیل بالایی برای صادرات سرمایه دارند. اگرچه در دو سال گذشته کاهش قیمت نفت بر توان مالی آنها تاثیر محسوسی گذاشته است اما صندوقهای سرمایهگذاری ملی که در بسیاری از این کشورها تاسیس شده این امکان را دارند تا به سرمایهگذاری در ایران فکر کنند.
علیالقاعده بازار مالی ایران پذیرای سرمایههای خارجی است و حضور رییسجمهور اگر با ارایه فرصتهای موجود همراه باشد قادر به ایجاد تحولی شگرف است. نکته مهم در این بین، ایجاد پایههایی سیاسی برای کنترل اختلافات با همسایگان غربی است که کویت و عمان بهترین انتخاب برای بازی کردن چنین نقشی هستند. تجربه نشان داده اگر چنین همبستگیهایی شکل بگیرد و منافع اقتصادی مشترک بر اساس احترام متقابل تعریف شود حل مسائل سیاسی نیز آسانتر خواهد بود.
نکته مهمی که نباید در مورد کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس فراموش کرد، نقش موثری است که در هدایت سرمایه به ایران میتوانند داشته باشند. این کشورها از گذشته با تبلیغات وسیع توانستهاند نظر مثبت عمده نهادهای مالی دنیا را به کشورهای خود جلب کنند و از این بابت دفاتر منطقهای متعددی از سوی صاحبان سرمایه در این سرزمینها تاسیس شده است.
در عین حال خود آنها نیز از ثروت قابل توجهی برخوردارند که به عنوان یک واسط، قادر به انتقال این دو شقه مهم از سرمایه هستند. به عبارت دیگر همسایگان اگر وارد معاملات اقتصادی برد-برد شوند با توجه به شناختی که از شرایط عمومی یکدیگر دارند راهنمای خوبی برای خارجیها خواهند بود. در این بین مزیت چشمگیر اقتصاد ایران ظرفیتهای متعدد در بخش حقیقی و در بازار سرمایه است که قابلیت بالایی برای جذب منابع مالی دارد. در همین راستا نمایندگان محترم مجلس نیز در برنامه ششم توسعه تمهیدات ویژهای در این باره قائل شدهاند و انتظار دارند دولت نیز با درک حساسیت وضع موجود، از هیچ تلاشی برای ایجاد بسترها فروگذار نکند.
بنابراین اجماع داخلی فعلی که حول واردات تکنولوژی، دانش فنی و سرمایه خارجی به وجود آمده بهترین فرصت برای بازسازی روابط سیاسی و تحکیم آن است. کشورهای بسیاری در مناطق مختلف دنیا توانستهاند با همین فرمول از برخی اختلافات سلیقهای عبور کرده و هستهای پایدار از تعاملات اقتصادی شکل دادهاند. لذا از آنجایی که سیاست منطقهای ایران همواره بر رفع تنشها در حاشیه مرزهای خود بوده اینبار نیز باید ابتکار عمل را در دست گرفته و با ایجاد شبکهای پایدار در مسیر مهندسی امنیت در منطقه گام بردارد.
بررسیهای تاریخی نیز تایید میکند که فرهنگ ایرانی همواره برای مدیریت بازیهای برد-برد پیشگام بوده و هرگز دنبال سیاست حذف دیگران در جهت اثبات خود نبوده است. این پشتوانه عظیم تاریخی و فرهنگی در همزیستی مسالمتآمیز و احترام به کیان سیاسی و حاکمیتی همسایگان بهترین توجیه برای گره زدن سرنوشت اقتصادها به یکدیگر است. معجزه اقتصاد نیز که فراتر از مرزها، ملتها را به هم پیوند میدهد، از همبستگی منافع نسل حاضر و نسلهای آینده وام میگیرد.
چنین همبستگیهایی نه تنها در کنترل مسائل سیاسی و امنیتی بهشدت موثر است بلکه انتظارات از آینده را نیز تا حد زیادی تنظیم خواهد کرد. به همین جهت امیدواریم با همکاری نزدیک همه قوا، ظرفیتهای همکاری منطقهای بر اساس منافع ملی بارور شده و مسیری مطمئن با حداقل ریسک تعریف شود که اقتصاد ایران بتواند سهم از دست رفته خود را با توجه به قابلیتهای ساختاریاش از همین مسیر پس بگیرد.
*منبع:روزنامه تعادل،1395،11،27