اعمال مدیریت نوین در بیمه مرکزی با سامانه سنهاب

واحد فاوای بیمه مرکزی در زمان استقرار دولت یازدهم اقدام به طراحی و بهره‌برداری از بخش‌های مهم و اصلی سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) کرد. طراحی و پیاده‌سازی سیستم سنهاب با هدف تجمیع اطلاعات و فراهم‌آوردن امکان نظارت و هدایت شرکت‌های بیمه و صنعت بیمه مدنظر قرار گرفت و حاصل این بهره‌برداری بهبود وضعیت آمار و اطلاعات شرکت‌های بیمه و سهولت دسترسی اطلاعات عملکردی صنعت بیمه برای نظارت بیشتر و تکمیل حلقه دولت الکترونیک در وزارت اقتصاد بود.

به گزارش ایسنا، وزارت اقتصاد و دارایی در نوزدهمین روز از اجرای برنامه ١٠٠ روز ١٠٠ اقدام خود که در آن به معرفی ١٠٠ دستاورد خود در دولت یازدهم و حضور علی طیب‌نیا در وزارت اقتصاد می پردازد با معرفی «راه‌اندازی سامانه سنهاب»، به عنوان یکی از دستاوردهای این وزارت‌خانه، در گزارشی آورده است: بر اساس ماده 30 (1) برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیک، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به منظور تسهیل در انجام عملیات بیمه الکترونیکی، نسبت به بررسی، مطالعه و سیاست‌گذاری روش ارائه خدمات نوین بیمه‌ای در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدام به راه اندازی سنهاب (سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه) کرد. ایجاد و یکپارچه سازی سامانه‌های اطلاعات مدیریت و عملیاتی یکی از اولویت های راهبردی وزارت اقتصاد بود.

 به همین منظور تسهیل تبادل اطلاعات با اتصال به سامانه های ارتباطی دستگاههای مرتبط و مکانیزاسیون فرآیندهای اداری و عملیاتی سازمان از جمله اهداف راهبردی این سامانه قرار گرفت.

انجام تکالیف قانونی بیمه مرکزی برای تهیه سامانه جامع نظارتی به جهت سهولت دسترسی به آمار و اطلاعات عملکردی شرکت های بیمه و اشراف اطلاعاتی به صنعت بیمه صورت گرفت. این سامانه از نظر برون سازمانی امکان ارائه سرویس های ارزش افزوده به بیمه گذاران و شرکتهای بیمه، تمرکز اطلاعات مهم و اساسی صنعت بیمه در بیمه مرکزی و ارائه گزارش ها و داده های مورد نیاز به وزارت اقتصاد و همچنین تغذیه اطلاعاتی سامانه یکپارچه اطلاعات اقتصادی کشور با داده های صنعت بیمه را میسر کرده است.

این سامانه از نظر درون سازمانی نیز تغییرات اساسی در عملکرد بیمه مرکزی ایجاد کرده است که از جمله این تغییرات می‌توان به مواردی شامل: حذف تبادل کاغذی اطلاعات بین شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی، مکانیزه کردن فرآیند صدور صورتحساب‌های اتکایی، مکانیزه کردن فرایندهای اتکایی اجباری، مکانیزه شدن فرایندهای اتکایی اختیاری، ایجاد کد منحصر به‌فرد برای هر بیمه نامه، الحاقیه، پرونده خسارتی و خسارت پرداخت شده در سطح صنعت بیمه، استانداردسازی داده‌ها در سطح صنعت بیمه و درون سازمان، سهولت دسترسی به آمار و اطلاعات شفاف و صحیح در سیاست‌گذاری‌ها، تنظیم مقررات و آیین نامه های اجرایی، ارائه وضعیت هر شرکت بیمه به مدیر عامل شرکت مبتنی بر داده های عملیاتی آن شرکت نسبت به سایر شرکتها، تعبیه داشبورد مدیریتی برای مدیران ارشد، از وضعیت صنعت بیمه و برقراری امکان استعلام صحت بیمه نامه برای مردم از طریق پرتال بیمه مرکزی اشاره کرد.

کاربرد سنهاب در زیربخش های سازمانی بیمه مرکزی

سامانه سنهاب کلیه بخش هایی از سازمان را که به نوعی نیاز به اطلاعات صنعت بیمه برای انجام فعالیت ها و وظایف خود دارند، تحت پوشش اطلاعاتی قرارداده است. پس از راهاندازی سامانه سنهاب، اداره کل اتکایی اجباری، برای انجام فرایند دریافت بردرو(2)، کنترل بردرو و صدور صورت حساب های اتکایی اجباری در رشته های مختلف برای کلیه شرکتهای بیمه از این سامانه استفاده میکند. نظارت فنی برای انجام امور نظارت فنی بر عملکرد شرکتهای بیمه و نظارت بر رعایت قوانین و مقررات بیمه ای و بخشنامه ها و آیین نامه های بیمه مرکزی ازسوی شرکتهای بیمه از طریق سنهاب صورت میگیرد. اداره کل اتکایی اختیاری، با استفاده از این سامانه، فرایندهای مدیریت ریسک، تشکیل سبد ریسک، نگهداری و مدیریت انواع قراردادهای اتکایی واگذاری و قبولی، کنترل صورت حساب های واصله و صدور صورت حساب های مربوط به قراردادهای اتکایی را انجام میدهد. همچنین اداره کل نظارت بر نمایندگان و کارگزاران بیمه جهت دسترسی به اطلاعات شعب، نمایندگان و کارگزاران و کنترل عملکرد آنها از این سامانه استفاده می کند.

با توجه به این که صنعت بیمه در دهه‌های گذشته با مشکل آمار و اطلاعات ناقص و گاه نادرست رنج می برد. راه‌اندازی و تکمیل سامانه سنهاب در مسیر اطلاع‌رسانی شفاف به بیمه گذاران حرکت می کند و شرکت های بیمه نیز از این شفافیت اطلاعات سود می برند. تمامی مراحل خریداری، ثبت و تمدید بیمه نامه ها از طریق الکترونیکی انجام می شود و بیمه گذاران می توانند از طریق این سامانه آخرین اطلاعات مربوط به بیمه نامه های خود را به آسانی رصد کنند و در خصوص تمدید، فسخ قرارداد و تکمیل سبد بیمه ای خود تصمیم گیری و اقدام کنند.

اعمال نظارت آن‌لاین توسط بیمه مرکزی

در راستای توسعه سامانه سنهاب در زمان دولت یازدهم، فاز شناسایی شاخص های نظارتی بیمه مرکزی آغاز و پس از بررسی های به عمل آمده، شاخص های نظارت مالی، فنی، شبکه فروش و رسیدگی به شکایات نهایی شد. تهیه شاخص های نظارتی با هدف نظارت دقیق، سامانه های ثبت اطلاعات قبول شدگان آزمون جامع نمایندگی، ثبت اطلاعات شبکه فروش، ثبت نام متقاضیان ارزیابی خسارت، رسیدگی به شکایات و زیر سیستم های نظارت مالی، اتکایی اختیاری، خودرو و ارتباط سامانه سنهاب با سیستم مکاتبات دیدگاه در سامانه سنهاب طراحی و راه اندازی شد.

از طریق این سامانه، بیمه مرکزی به عنوان مرکز میانی به صورت آنلاین به اطلاعات ناجا دسترسی یافته و شرکت های بیمه می توانند از طریق شماره پلاک یا شماره VIN خودرو و دریافت اطلاعات پشت و روی کارت خودرو، مبلغ تخلفات خودرو و کروکی های تصادفات و تخلفات رانندگی و نمرات منفی و اصالت گواهینامه را استعلام کنند.

 سرویس ساها نیز سامانه احراز هویت اشخاص نیز از دیگر امکانات این سامانه به شمار میآید که در راستای گسترش تعامل سیستماتیک سازمانی و نیاز صنعت بیمه به احراز هویت اشخاص طراحی شد.

1) ماده 30 برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیک

ماده30ـ بیمه مرکزی ایران مکلف است به منظور تسهیل در انجام عملیات بیمه الکترونیکی، نسبت به بررسی، مطالعه و سیاستگذاری روش ارایه خدمات نوین بیمه‌ای در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی به گونه‌ای اقدام کند که تا پایان سال 1385 اقدامات زیر در صنعت بیمه تحقق یابد: خودکارسازی سیستم بیمه همراه با راه‌اندازی مرکز داده متمرکز و سیستم جامع پشتیبانی بیمه‌ای که بصورت مشترک توسط شرکتهای بیمه‌ای مورد استفاده قرار گیرد، به منظور مدیریت بهینه منابع، ممانعت از تخلفات بیمه‌گذاران مختلف و استفاده مشترک از اطلاعات جامع صنعت.

طراحی و راه‌اندازی پورتال جامعه بیمه (ارائه انواع خدمات بر خط بیمه‌ای مانند بیمه خودرو، بیمه عمر، بیمه خانوار، سیستمهای نرم‌افزاری بیمه، فروش بیمه نامه آتش‌سوزی منازل و خودرو از طریق اینترنت، مکانیزاسیون بیمه باربری صدور و الحاقیه بیمه‌نامه، ساماندهی سیستم های عملیاتی موجود برای بهبود و زمینه‌سازی کاربرد بیمه الکترونیکی) به منظور افزایش کارایی در صنعت و بهره‌برداری اشتراکی از مجموعه اطلاعات صنعت بیمه، ارایه انواع خدمات برخط بیمه‌ای و ساماندهی سیستم های عملیاتی موجود.  (2) بردرو: به صورت وضعیت عملیات یک موسسه بیمه که اطلاعات گوناگون مرتبط با عملیات بیمه ای اتکائی توسط بیمه گر واگذارنده تنظیم و برای بیمه گر اتکائی ارسال می گردد، بردرو گفته می شود.

در همین زمینه دکتر عبدالناصر همتی، رئیس کل بیمه مرکزی یکی از اقدامات مهم در صنعت بیمه را راه‌اندازی سامانه نظارت و هدایت الکترونیک صنعت بیمه (سنهاب) عنوان کرد و افزود: تلاش برای توسعه و بهره‌برداری کامل از این سامانه برای مکانیزه کردن امور داخلی در سطح صنعت بیمه در دستور کار قرار گرفته است. سامانه سنهاب در ابتدا برای کنترل عملیات بیمه اجباری شکل گرفت اما به تدریج برای نظارت آنلاین بر عملکرد شرکت های بیمه و شبکه فروش صنعت بیمه مورد بهره برداری قرار گرفت.

دکتر همتی راه اندازی سامانه سنهاب را یکی از تحولات بزرگ در صنعت بیمه در دولت تدبیر و امید دانست و افزود: امیدواریم با تکمیل بخش های باقیمانده، تقویت، تکمیل و توسعه سامانه سنهاب یک سیستم کامل و به روز در زمینه کنترل و هدایت صنعت بیمه داشته باشیم.

وی با ابراز خرسندی از عملکرد این سامانه، گفت: خوشبختانه موفقیت های خوبی در این زمینه کسب کردیم و در حال حاضر نظارت بر نمایندگان، کارگزاران و محاسبه توانگری شرکت های بیمه از طریق این سامانه انجام می شود و مردم می توانند از طریق سامانه رسیدگی به شکایات با بیمه مرکزی ارتباط داشته باشند. همتی با تاکید بر نقش نظارتی این سامانه که با اطلاعات دقیق و به روز ممکن شده است ، خاطر نشان کرد: سامانه سنهاب یکی از حلقه های مهم تحقق دولت الکترونیک و نظارت بر فعالیت های اقتصادی به منظور شفاف سازی محیط کسب و کار به شمار می رود .ضمن ان که این سامانه واطلاعاتی که  بر روی ان دراختیار مردم و مدیران عامل شرکت های بیمه ای قرار می دهد باعث انتخاب درست و ایجاد محیطی منطقی برای رقابت و ارایه خدمات بهتر و بیشتر را در بخش صنعت بیمه فراهم می کند.