روزگاری شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی لقب عالی‌جناب سرخ‌پوش گرفته بود. آن روزها، منتقدین سرسخت هاشمی فکر سال‌های آینده را نمی‌کردند، سال‌هایی که دیگر به جای اکبر گنجی، امثال احمدی‌نژاد و حمید رسایی به هاشمی می‌تاختند.
روزنامه همدلی در گزارشی، نوشت: روزگاری شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی لقب عالی‌جناب سرخ‌پوش گرفته بود. آن روزها، منتقدین سرسخت هاشمی فکر سال‌های آینده را نمی‌کردند، سال‌هایی که دیگر به جای اکبر گنجی، امثال احمدی‌نژاد و حمید رسایی به هاشمی می‌تاختند.
در این گزارش می خوانیم: البته بسیاری از فعالان سیاسی دهه اصلاحات از زمان ائتلاف هاشمی با جریان سیاسی خود اذعان داشتند که سیاست‌مدار کهنه‌کار انقلاب تغییر کرده است. به هرحال هاشمی دیگر در قید حیات نیست که تندروهای دو جریان سیاسی او را بنوازند، هرچند که رادیکال‌‌‌های جریان راست پس از تماشای پیکر بی‌جان شیخ مصلحت‌اندیش نظام از حمله به او دست نکشیدند. در عین حال بسیاری از فعالان سیاسی تا این لحظه اذعان داشته‌‌اند که هاشمی رفسنجانی به این زودی‌ها جایش پر نمی‌شود، اما جریان اعتدال حالا به هدایت‌گری برای بدنه اجتماعی خود در بزنگاه‌های تاریخی نیاز دارد.
** درخواست برای ایفای نقش محوریت در اعتدال
برای پیشبرد جریان اعتدال در آینده نام‌‌های زیادی مطرح شده‌اند. از رئیس دولت اصلاحات گرفته تا رقیبش در انتخابات 76، علی‌اکبر ناطق نوری. خاتمی در زمان حیات هاشمی نیز به عنوان لیدر جریان اصلاحات شناخته می‌شد. او حتی اگر نمی‌خواست برای اصلاح‌طلبان نقش لیدری ایفا کند، نمی‌توانست. خواسته جامعه و فعالان سیاسی این جناح سیاسی نقش لیدری به خاتمی بخشید تا جایی که خاتمی بعد از ریاست جمهوری‌اش دو بار تا مرز کاندیداتوری در انتخابات‌ها پیش رفت.
ناطق نوری و سیدحسن خمینی هم وضع مشابهی دارند. آیت‌الله خمینی جوان به متن سیاست وارد نمی‌شود اما به چهره‌ای محبوب در جریان اصلاح‌طلب تبدیل شده است. ناطق نوری هم مدت‌هاست با کارزار سیاسی خداحافظی کرده است. سال گذشته نزدیک به انتخابات مجلس دهم بسیاری از شخصیت‌های سیاسی از او درخواست می‌کردند وارد انتخابات شود، اما او توجهی به این درخواست‌ها نشان نداد.
حسن روحانی که از سال 92 نامش بر سپهر جریان اصلاح‌طلب و اعتدال قرار گرفت، نیز خود از گزینه‌‌هایی است که او را نمی‌توان نادیده گرفت. او در انتخابات ریاست جمهوری مهر تایید دوجانبه هاشمی و خاتمی را دریافت کرده است. روحانی باید از اسفند خود را آماده انتخابات ریاست جمهوری 96 کند، اما رفتار و مواضعش از سال 92 به بعد او را به چهره‌ای تبدیل کرده که اصلاح‌طلبان فعلا حاضر نیستند به جز او از فرد دیگری حمایت کنند.
محمود میرلوحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب به همدلی می‌گوید: جامعه باید منتظر بماند تا فردی پیدا شود که بتواند جای خالی آقای هاشمی را پر کند، اما در حال حاضر افرادی مثل سیدحسن آقای خمینی، آقای ناطق و آقای روحانی را داریم که می‌توانند در نبود ایشان نقش‌آفرینی کنند.
** سیدحسن خمینی و روحانی قصد دارند بایکدیگر جای خالی هاشمی را پر کنند
نام ناطق نوری و سیدحسن خمینی از زبان اعتدالیون نمی‌افتد و این را می‌توان تا آنجا دید که اصول‌گرایان هم ناطق را فردی می‌دانند که در آینده محور جریان اعتدال قرار بگیرد. ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصول‌گرا با اشاره به انتخابات 96 و نبود هاشمی رفسنجانی برای ایفای نقش به انتخاب گفته است: چهره‌هایی مثل آقای خمینی و روحانی می‌توانند این مثلث را که یکی از اضلاع مهم خود را از دست داده، تا جای ممکن بازسازی کنند و این کمبود از بین برود. ایمانی معتقد است: «حسن‌آقا به صورت مشاوره‌ای فعال‌تر خواهد شد و بیشتر در مجالس حضور پیدا خواهند کرد.»او با بیان این‌که سیدحسن خمینی تاکنون تمایلی به حضور در عرصه نداشته است، گفته: الان وزنه اصلی متوجه خود سیدحسن‌آقا است. در واقع، این امکان و زمینه وجود دارد که ایشان یک نقش میانه بین اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان ایفا کنند.
ایمانی با اشاره به تلاش های اصول‌گرایان، اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان برای دعوت از ناطق نوری برای بازگشت به امور سیاسی گفت: جناح طرفدار دولت می‌خواهد ایشان را فعال کند و از ظرفیت میانه ایشان استفاده کند، چرا که ایشان هم ارتباطش با حاکمیت بیشتر است و هم پلی است میان اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان. منتها آقای ناطق خیلی در آن حدی که انتظار بوده، ورود نکرده است. اصول‌گرایان هم علاقه‌مندند که آقای ناطق برگردند، اما ایشان اقبالی به این موضوع نکرده است. نتیجه این شده است آقای ناطق همان سیاستی را که به طور فعال در صحنه نباشند و فقط در حد کمک کردن حضور پیدا کنند، ادامه می‌دهند.این تحلیل‌گر اصول‌گرا با اشاره به حمایت‌های تمام‌قد آیت‌الله هاشمی از سیدحسن خمینی خاطرنشان کرد: آقای ناطق به خاطر انتساب حسن‌آقا و شخصیت خود ایشان، تمایل به حمایت و دفاع از ایشان را در مقابل حملات و هجمه‌های غیرمنصفانه دارند، اما ممکن است به دلایلی دستان ایشان در مواقعی محدود شود.
** دشواری وارد نشدن به سیاست
درخواست از آیت‌الله جوان و شیخ اکبر ناطق ادامه سکوت در عرصه سیاست را سخت کرده است. ناطق نوری در گذشته نمادی از رقابت با اصلاحات به شمار می‌رفت، اما انگار تفسیر چهره اصول‌گرا از ناطق به کلی فراموش شده است. سیدحسن خمینی هم نیز که خود را وقف طلبگی کرده است، اکنون به عنوان یار هاشمی و خاتمی شناخته می‌شود. مطالبه عمومی از این دو برای نقش‌آفرینی در جریان اعتدال، خودداری آنها از ورود به سیاست را سخت کرده است؛ به قدری که اگر هرکدام از این دو شخصیت ناخودآگاه سکوت را بشکنند با حمایت اعتدالیون به میان گود می‌رسند، چنانکه سیدحسن خمینی سال گذشته نیز با درخواست عمومی در انتخابات مجلس خبرگان ثبت نام کرد.
*منبع: روزنامه همدلی، 1395.11.12
نظر شما
