وابستگی دنیا به نفت خاورمیانه بیشتر می شود

 تارنمای امید ملی ایرانیان در گزارشی آورده است:طی دو سال گذشته سرمایه گذاری در حوزه های نفتی جهان 40 درصد کاهش داشت که این مساله می تواند در دراز مدت خطرات بزرگی برای بازار ایجاد کند.

تارنمای امید ملی ایرانیان در یادداشت خود آورده است: بیشترین کاهش سرمایه گذاری در حوزه های نفتی طی دو سال گذشته در کشورهای امریکا، کانادا، امریکای لاتین و روسیه اتفاق افتاده است و همین مساله سبب شد تا وابستگی اقتصادی دنیا به نفت خاورمیانه بیش از قبل شود

بازار نفت دنیا سال گذشته با افزایش عرضه روبرو بوده است و این افزایش عرضه یک دلیل مهم برای قیمت پایین این منبع انرژی در دنیا بود. همین مساله سبب شد تا اوپکی ها و غیر اوپکی تصمیم به کاهش تولید بگیرند تا بازار را کنترل کنند و زمینه افزایش قیمت نفت را فراهم کنند . سیاستی که تا به امروز بسیار موفق بوده است.

در این باره روزنامه فایننشال تایمز نوشته است: انتظار می رود تا نیمه دوم سال 2017 میلادی بازار نفت دنیا به تعادل برسد و قیمت نفت هم به قیمت تعادلی آن باز گردد که این قیمت تعادلی حدود 60 دلار است. این تغییر در بازارنفت دنیا باعث افت اقتصادی و بحران در بازارهای مالی نخواهد شد و تنها ثبات بیشتری را در اقتصاد و بازار نفت ایجاد می‌کند. 

افت قیمت نفت در سال های اخیر باعث شد تا سرمایه گذاری در توسعه حوزه های نفتی دنیا کاهش یابد. 

طی دو سال گذشته سرمایه گذاری در حوزه های نفتی جهان 40 درصد کاهش داشت که این مساله می تواند در دراز مدت خطرات بزرگی برای بازار ایجاد کند. بیشترین کاهش سرمایه گذاری در حوزه های نفتی طی دو سال گذشته در کشورهای امریکا، کانادا، امریکای لاتین و روسیه اتفاق افتاده است و همین مساله سبب شد تا وابستگی اقتصادی دنیا به نفت خاورمیانه بیش از قبل شود.افزایش وابستگی به نفت خاورمیانه سبب می شود تا تنش های سیاسی و تروریستی در این مناطق تاثیر بیشتری روی قیمت نفت در دنیا داشته باشد و اقتصاد دنیا را در معرض شوک های بزرگ و عمیقی قرار دهد. شوک هایی که بعضا می تواند زمینه ساز بحران های اقتصادی هم باشد .

سرمایه گذاری در اوپک افزایش یافت

در شرایطی که سرمایه گذاری در تولید نفت در دنیا روند کاهشی به خود گرفته است، کشورهای اوپک سرمایه گذاری خود در تولید نفت را افزایش دادند تا از این طریق دنیا را به خود وابسته تر کنند.عربستان اعلام کرد ظرفیت تولید بیش از 12 میلیون بشکه نفت را دارد، اگرچه به تولید 10 میلیون بشکه در روز اکتفا کرده است. ایران هم بعد از برداشته شدن تحریم های غرب، صادرات نفت را افزایش داد و سهم قبلی را در بازار بدست آورد. 

دو کشور ایران و عربستان در مجموع 50 درصد از ذخایر تایید شده نفتی دنیا را در خود جای داده اند و به همین دلیل تصمیمات آنها در حوزه انرژی می تواند تاثیر زیادی روی قیمت این منبع در بازار داشته باشد. در ضمن هزینه استخراج نفت در این کشورها کمتر از استخراج نفت در کشورهای غربی است وبه همین دلیل حتی در قیمت فعلی هم تولید نفت در این کشورها سودآور است.

ایران یکی از قدیمی‌ترین تولیدکنندگان نفت در دنیا است و در زمان ایجاد سازمان کشورهای صادر کننده نفت هم نقش فعالی داشته است. از زمانی که قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی 6 دلار بود ، ایران عضوی اثر گذار در بازار نفت بود ولی بعد از تحریم های اقتصادی غرب علیه برنامه هسته ای اش نتوانست به فروش خود ادامه دهد و بخش زیادی از مشتریانش را از دست داد .

شیل جان می گیردولی مانع از افزایش قیمت نمی شود

سال گذشته تولید نفت شیل در امریکا هم کاهش یافت که دلیل این مساله قیمت پایین نفت در بازار جهانی است . تولید نفت شیل امریکا با قیمت 50 دلار به ازای هر بشکه به معنای تولید نفت با هزینه سربسری است . به همین دلیل در سال 2016 میلادی سرمایه گذاری در این بخش کاهش یافت ولی در سال جدید که متوسط قیمت نفت در بازار جهانی بالغ بر 55 دلار پیش بینی شده است ، ما شاهد رشد سرمایه گذاری در این صنعت خواهیم بود. رشد تولید شیل باعث می شود تا بخشی از سیاست کاهش تولید نفت در اوپک جبران شود ولی باز هم نمی تواند زمینه را برای کمتر شدن قیمت نفت از مرز 55 دلار فراهم کند. 

فاتیح بیرول رییس آژانس بین المللی انرژی در این زمینه می گوید: در نتیجه کاهش سرمایه گذاری در حوزه های نفتی در کشورهای غیر اوپکی ، تولید نفت در این کشورها بیشترین کاهش سالانه طی 25 سال اخیر را تجربه کرد . در سال 2016 میلادی کشورهای غیر اوپکی روزانه 700 هزار بشکه کمتر از سال قبل نفت تولید کردند که این کاهش تولید روزانه طی بیست و پنج سال اخیر بی سابقه بود. 

این کاهش در شرایطی اتفاق افتاد که توسعه صنعتی در چین و هند باعث رشد تقاضا در این کشورها شده است و با ادامه این روند زمینه رشد تقاضا فراهم می شود . رشد تقاضا در کنار کاهش تولید ممکن است باعث رشد قیمت در سال های آتی شود ولی به تصریح اغلب کارشناسان گذشتن از مرز 80 دلار تا سال 2020 میلادی غیر محتمل است.

*منبع:تارنمای امید ملی ایرانیان/4 بهمن 95