«الگوی سالمسازی بانکها»، «ریزش دلار به زیر 4000»، «موانع فراتحریمی خیز صنعتی»، «سال غافلگیری نفت»، «مثلث ناکامی صعود بورس» و «ابزارهای موازنه برای تالار پتروشیمی» مهمترین موضوع های اختصاصی روزنامه دنیای اقتصاد در شماره یکشنبه 12 دی است.
**الگوی سالمسازی بانکها
بررسی تجربه تنش مالی در کشورهای مختلف نشان میدهد بحرانهای مالی عموما در پی شوکهای نهچندان عظیم و عمدتا پس از سپری شدن یک دوران «سهلانگاری» و توسعه نامتوازن به وقوع پیوستهاند. بررسی تجربه کشورهای ترکیه، روسیه و ژاپن در عبور از بحران بانکی نشان میدهد رابطه مستقیمی بین سرعت خروج از بحران و قوت اجماع سیاسی در کشورهای درگیر بحران وجود دارد. ورق زدن تجربیات این کشورها در غلبه بر بحران بانکی نشان میدهد برخی از راهکارها مخرج مشترک گذار از دوران بیماری در بازار پول به دوران سلامت است.
بر این اساس«ایجاد تغییر در ساختار نظام مالی»، «سختگیری در اعطای مجوزها»، «افزایش کفایت سرمایه با تزریق مالی به شبکه بانکی»، «استانداردسازی گزارشدهی بانکها»، «بازنگری در شیوه اعتبار سنجی»، «افزایش استقلال بانک مرکزی» و «بازنگری در ترتیبات ارزی» ردیفهای مشترک نسخههایی است که در کشورهای مختلف برای تزلزلزدایی از نظام مالی مورد استفاده قرار میگیرد. نسخهای که با توجه به ماهیت پیشگیرانه، میتواند در جلوگیری از وقوع بحران در شبکه بانکی نیز تاثیرگذار باشد. «دنیایاقتصاد» در گزارشی، اقدامات موفق برای خروج از بحران بانکی و عناصر خنثیکننده طرحهای نجات بانکی را بررسی کرده است.
**ریزش دلار به زیر 4000
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد پیشبینی بانک مرکزی، رسیدن قیمت دلار به سطح 3800 تومان است. همزمان، شاخص بازار ارز با 90 تومان کاهش از مرز 4000 تومان پایین آمد و به 3940 تومان رسید. اگر اعلام هدف بانک مرکزی به دقت روایت شده باشد، کاهش بهای دلار در بازار باید ادامه داشته باشد؛ گرچه متغیرهای انتظاری و تحولات جهانی مانع تحقق این هدف باشند. این در حالی است که با افزایش سرعت افت قیمت دلار، بسیاری از کارشناسان، بازارساز را به احتیاط در تنظیم سرعت دعوت میکنند. خروج تقاضای تجاری و تعطیلی بازارهای جهانی در کنار فرصت 20 روزه تا پایان انتقال قدرت در آمریکا تا حد زیادی از فشار تقاضا در بازار ارز کاسته است. تحت تاثیر این اتفاقات ریزش قیمت در بازار ادامه یافته، هرچند که رفتار بازارساز و همراهی خالیفروشان در شدت این ریزش سهم زیادی داشته است.
** موانع فراتحریمی خیز صنعتی
بررسیهای پژوهشی کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد مشکلات بخش مولد کشور فقط ریشه در تحریمها ندارد و بسیاری از موانع برای خیز صنعتی ایران، به محیط و عوامل داخلی کشور برمیگردد. اگرچه اجرای برجام و رفع تحریمها برخی از مشکلات مبتلا به صنعت از جمله نقل و انتقال کالا، مبادلات بانکی و گشایش اعتبار اسنادی و واردات کالاهای موردنیاز را حل کرده، اما یکی از مسائل اصلی صنعت کشور، پایین بودن بهرهوری است و این میتواند صنعت را در عرصه رقابت با کشورهای دیگر دچار مشکل کند.
** سال غافلگیری نفت
سال 2016 برای نفت سال غافلگیری بود. چراکه اوپک بعد از 8 سال برخلاف برآوردها نشان داد که بهعنوان سازمانی اثرگذار بر بازار نفت همچنان به حیات خود ادامه میدهد. خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و انتخاب دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا نیز دو شوک دیگری بود که جهان با آن مواجه و بیش از پیش نگران قدرت گرفتن پوپولیست شد. افزایش قدرت پوپولیسم به معنای افزایش ریسک سیاسی و چشمانداز ضعیف اقتصادی است. در اوایل سال 2016 نفت به کف 13 سال خود رسید، اما با حصول توافق در اوپک طلای سیاه سال 2016 را با ثبت رشد 52 درصدی سالانه به پایان برد که بیشترین رشد سالانه قیمتها از سال 2009 محسوب میشود اما بین نفتهای شاخص، سبد نفتی اوپک با 67 درصد رشد، بیشترین رشد قیمتی را به خود اختصاص داد.
** مثلث ناکامی صعود بورس
شاخص کل بورس تهران روز گذشته با افت 205 واحدی (معادل 0.3 درصد) مواجه شد. در حالیکه در ابتدای معاملات دماسنج بازار با رشد اندکی مواجه شد اما این روند پایدار نماند و شاخص با فشار فروش مسیر نزولی را در پیش گرفت. در این میان نمادهای «خودرو» و «شپدیس» با رشد قیمتی در ساعات ابتدایی معاملات از شاخص حمایت کردند. با این حال تشدید عرضهها در این نمادها باعث شد که رشد قیمتی این نمادها تعدیل شود. دیگر نمادهای بازار نیز با عرضههای نسبتا سنگین مواجه شدند و در نهایت افت شاخص را رقم زدند.
**ابزارهای موازنه برای تالار پتروشیمی
تامین مواد اولیه از چالشهایی است که همواره بر سر راه تولیدکنندگان پاییندست صنعت پتروشیمی قرار دارد و پس از گذشت مدتها و با بهرهگیری از اهرمهای مختلف، هنوز هم آنطور که باید و شاید رفع نشده است. فعالان این بخش از صنعت در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» اظهار میکنند ماده اولیهای که از طریق بورس کالای ایران عرضه میشود، نمیتواند نیاز بنگاههای آنها را برای تولید محصولات نهایی تامین کند و در طرف دیگر قیمت در بازارهای داخلی به قدری بالاست که توان خرید برای برخی از آنها وجود ندارد یا قیمت تمام شده آنها را افزایش میدهد.