اقتصاد دیجیتال بر پایه فناوری‌های دیجیتال از جمله شبکه‌های ارتباطی، رایانه‌ها، نرم‌افزارها و سایر فناوری‌های اطلاعاتی استوار است و شامل انواع تجارت الکترونیک، بازارهای الکترونیک، دریافت و پرداخت، کارت‌های هوشمند، پول الکترونیک و تراکنش‌های مالی می‌شود.
اقتصاد دیجیتال بر پایه فناوری‌های دیجیتال از جمله شبکه‌های ارتباطی، رایانه‌ها، نرم‌افزارها و سایر فناوری‌های اطلاعاتی استوار است و شامل انواع تجارت الکترونیک، بازارهای الکترونیک، دریافت و پرداخت، کارت‌های هوشمند، پول الکترونیک و تراکنش‌های مالی می‌شود.
فاطمه ملکی در گزارشی نوشت: سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی به تازگی گزارشی با عنوان «چشم‌انداز اقتصاد دیجیتال در OECD در سال ٢٠١٥» منتشر کرده که وضعیت، دستاوردها و چالش‌های حوزه اقتصاد دیجیتال را در کشورهای عضو این سازمان تشریح می‌کند. بر اساس این گزارش، بیشتر سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات از یک‌سو و توسعه بازار تجهیزات نیمه‌هادی از سوی دیگر، دو نشانه اصلی پیشرفت‌های این بخش قلمداد می‌شود. سهم روزافزون سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در بخش فاوا، وجود فرصت‌های آتی کسب‌وکار در این بخش را به نمایش می‌گذارد.
اقتصاد دیجیتال بر پایه فناوری‌های دیجیتال از جمله شبکه‌های ارتباطی، رایانه‌ها، نرم‌افزارها و سایر فناوری‌های اطلاعاتی استوار است و شامل انواع تجارت الکترونیک، بازارهای الکترونیک، دریافت و پرداخت، کارت‌های هوشمند، پول الکترونیک و تراکنش‌های مالی می‌شود. درحال‌حاضر میزان سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایالات متحده به مرز ١٥ میلیارد دلار یعنی به بالاترین سطح آن از سال ٢٠٠٠ رسیده که در سه‌ماهه آخر سال ٢٠١٤ سهم اختصاص‌یافته به صنایع فاوا بالغ بر ٦٧ درصد شده است.
**رشد ٦ درصدی صادرات کالاهای آی‌تی
روند دادوستد بین‌المللی خدمات و کالاهای فاوا از پیشرفت‌های بسیاری در این حوزه حکایت دارد. در سال‌های ٢٠٠١ تا ٢٠١٣ صادرات کالاهای تولیدشده در بخش فاوا در کشورهای عضو OECD با رشد سالانه شش‌درصدی به مرز ١,٦ تریلیون دلار رسید. سهم فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات) درمجموع ارزش افزوده کشورهای عضو OECD همچنان ثابت باقی مانده است. در سال ٢٠١٣، سهم بخش فاوا از مجموع ارزش افزوده در میان کشورهای عضو OECD به ٥.٥ درصد یعنی ٢.٤ تریلیون دلار رسیده است. دراین‌میان کشور کره با سهم ١٠.٧درصدی جایگاه اول، کشورهای ایرلند و ژاپن با سهم معادل هفت درصد جایگاه دوم و کشورهای سوئد و مجارستان با شش درصد جایگاه بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
**١٤ میلیون نفر مشغول به کار در فاوا
شاخص نیروی کار بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی به عنوان شاخص مهم دیگر توسعه فاوا و به دنبال آن، اقتصاد دیجیتالی مطرح است. بیش از ١٤ میلیون نفر یعنی حدود سه درصد از مجموع نیروی کار در کشورهای عضو OECD در بخش فاوا مشغول به فعالیت هستند. درواقع در شرایطی که اشتغال در درون بخش فاوا ثابت است، اشتغال متخصصان فاوا در همه بخش‌های اقتصادی افزایش یافته است.
**تمرکز رشد ارتباطات موبایل بر خدمات باندپهن
نقش درآمدها و سرمایه‌گذاری‌های بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات و ضریب نفود باندپهن نیز در تحقق همه‌جانبه اقتصاد دیجیتال مهم ارزیابی می‌شود. دراین‌راستا بین سال‌های ٢٠١٢ تا ٢٠١٤، بازارهای ارتباطات در میان کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی به لحاظ تعداد مشترکان، ضریب نفوذ، درآمدها و سرمایه‌گذاری‌ها پایدار بوده است.
درحال‌حاضر کاهش تعداد مشترکان تلفن ثابت با رشد تعداد مشترکان باندپهن بی‌سیم جبران شده است. رشد سالانه تعداد مشترکان باندپهن بی‌سیم حدود ١٤ درصد بوده که رشد آن نسبت به سال‌های پیشین کمتر بوده است.
بازار ارتباطات صوتی تلفن همراه از لحاظ شاخص ضریب نفوذ برابر ١١٤ درصد است و رشد ارتباطات تلفن همراه درحال‌حاضر بر خدمات باندپهن تمرکز یافته است. براین‌اساس، ضریب نفود پهن‌باند تلفن همراه به ٧٨,٢٣ درصد در کشورهای عضو OECD رسیده است. درحال حاضر در هفت کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه به ازای هر یک نفر بیش از یک اشتراک وجود دارد که این امر اهمیت روزافزون و اساسی فناوری‌های تلفن همراه را نمایان می‌کند. اگرچه برخی از کشورهای بزرگ عضو OECD نیز در عمل میزان اتصالات فیبر نوری خود را گسترش داده‌اند، اما تعداد مشترکان فیبر نوری صرفا در ١٤ کشور عضو این سازمان بیش از ١٠ درصد از کل مشترکان است.
**کاهش هزینه‌های ترافیک محتوا
به منظور صرفه‌جویی در هزینه‌ها، تأمین‌کنندگان خدمات اینترنتی به پایه‌ریزی و استفاده از مراکز تبادل اینترنت (IXP) اقدام می‌کنند که این IXPها می‌تواند با شبکه‌های متعدد به‌طور هم‌زمان ارتباط نظیربه‌نظیر داشته باشند. گسترش شمار IXPها به این امر کمک می‌کند که ترافیک محلی، به‌طور محلی باقی مانده و سرمایه‌گذاری در بخش محلی ترغیب شود. به‌همین‌دلیل است که سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی به ترغیب کشورها برای توسعه و بهره‌گیری از IXPها اقدام می‌کند.
شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) در طول دهه گذشته به بازیگران اصلی کاهش هزینه‌های ترافیک برای تأمین‌کنندگان محتوا و تأمین‌کنندگان خدمات اینترنتی تبدیل شده‌اند و در این زمینه کیفیت نیز درعین‌حال بهبود یافته است. از آنجایی که اغلب مشتریان از توانایی لازم برای سرمایه‌گذاری در سرورها، عضویت در IXPها و مذاکرات نظیربه‌نظیر برخوردار نیستند، شبکه‌های توزیع محتوا برای آنها روشی برای دریافت منفع قلمداد می‌شوند بدون اینکه در این سطح مبادرت به سرمایه‌گذاری کنند.
به منظور ارتقای خدمات و شبکه‌های ارتباطی کارآمد و قابل اعتماد به عنوان ظرفیت‌های کامل اقتصاد دیجیتالی، برخی از گردانندگان OTT با مشارکت اپراتورهای کابلی و مخابراتی سنتی، در جهت ایجاد ارتباطات مفید و متقابل اقدام کرده‌اند. این اقدامات بر استفاده از بسته‌های خدمات ارتباطی شامل انواع ابتدایی خدمات تلفن‌های ثابت، خدمات اینترنت، خدمات تلویزیون‌های پولی و خدمات تلفن همراه تمرکز یافته است، با همه اینها درحال‌حاضر خدمات دیگر را نیز دربر می‌گیرد.
**فرصت‌های تازه
افزایش یکپارچگی در شبکه‌های تلفن همراه، نگرانی‌هایی را درباره سطوح رقابتی کارآمد ایجاد کرده است. به‌همین‌منظور مراجع ذی‌صلاح در کشورهای عضو OECD فرصت‌هایی را برای تازه‌واردان از طریق مزایده طریف فرکانس، یا جلوگیری از ادغام‌ها ایجاد کرده‌اند. البته رگولاتورها و مراجع ذی‌صلاح در کشورهای عضو این سازمان، پس از ارزیابی جوانب منفی و مثبت یکپارچگی شبکه‌های تلفن همراه، الزاماتی را درباره ادغام شبکه‌ها مقرر داشته‌اند. این الزامات با هدف تسهیل حضور اپراتورهای شبکه مجازی تلفن همراه یا توزیع منصفانه‌تر منابع طیف فرکانس در میان اپراتورها است. با این همه، به دلیل نبود قطعیت پیرامون مراودات بین اپراتورهای شبکه تلفن همراه و اپراتورهای مجازی تلفن همراه ممکن است این ابتکارات مؤثر نباشد.
*منبع: روزنامه شرق،1395.8.27
نظر شما
