در حالی که جهان در بهت نتیجه انتخاباتی ایالات متحده به سر میبرد، بسیاری از شاخصهای اقتصادی با این تغییر دچار نوسان شدهاند. بازار نفت نیز از این تغییر و تحولات مستثنی نیست. قیمت نفت در همان ساعات اولیه اعلام نتایج انتخابات رو به کاهش گذاشت.
در این گفت و گو که با بیژن زنگنه وزیر نفت منتشر شد، می خوانیم: قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت امریکا دیروز با 07.43 دلار در هر بشکه معامله شد که بیش از چهار درصد نسبت به قیمت نهایی معاملات سهشنبه کاهش نشان داد. برنت که قیمت پایه جهانی نفت است، نیز 5.2درصد کاهش پیدا کرد و به 87.44دلار رسید. این افت قیمت که همزمان با انتخابات امریکا به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده نفت رخ داده، حساسیتی را نسبت به نتیجه نشست اوپک و تاثیر انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییسجمهور ایالات متحده در پی داشته است. برخی تحلیلگران میگویند، ممکن است انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییسجمهور امریکا نشست آتی اوپک را نیز تحت تاثیر قرار بدهد. تولیدکنندههای بزرگ نفت امریکا در اختیار جمهوریخواهان هستند و هر تصمیمی که برای نفت بگیرند، سایر بازارها را تحت تاثیر قرار میدهد.
حزب جمهوریخواه به توسعه منابع سنتی انرژی تمایل بیشتری دارد. از همین رو ممکن است شیلهای نفتی امریکا دوباره رونق بگیرند و کاهش وابستگی این کشور به نفت خاورمیانه را در پی داشته باشد. با این حال بیژن زنگنه، وزیر نفت به آینده مذاکرات اوپک خوشبین است. او در واکنش به برخی مباحث مبنی بر پیش بینی به توافق نرسیدن اعضا در نشست آتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) یا شکست برنامه کاهش تولید در این سازمان، گفته است: اگرچه اوپک فراز و فرود بسیاری دارد و سیاست در آن بسیار تاثیرگذار است، اما اراده عمومی و بلوغ عقلانی برای تامین منافع جمعی در این سازمان وجود دارد.
وزیر نفت میگوید: «فکر میکنم تحمل سختیهای ناشی از کاهش قیمت نفت برای برخی کشورها کفایت میکند تا اوپک به سمت کاهش تولید واقعی یا جلوگیری از افزایش تولید گام بردارد. این در حالی است که به مذاکرات نشست آتی اوپک خوشبینم، مگر آنکه اراده خیلی منفی سیاسی به میدان بیاید.»او در واکنش به برخی اظهارنظرها از جمله اظهارنظر دبیرکل اوپک مبنی بر اینکه اگر فریز نفتی اتفاق نیفتد، تبعات منفی به دنبال دارد، گفت: به نظرم بحث فریز نفتی در الجزایر تمام شد و بحث آتی این است که سهم هر کشور از کاهش تولید اوپک به چه میزان باشد. زنگنه از وضع صادرات نفت خام کشور راضی است، این موضوع را بارها تکرار کرده« صادرات ما در اکتبر به روزانه ٢ میلیون و ٤٤٠ هزار بشکه و تولید روزانه نفت خام به مرز چهار میلیون بشکه رسید.»
**تکذیب دیدار با وزیر مصری
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره صحت خبر ملاقات او با وزیر نفت مصر، آن را کذب محض خواند و گفت: هیچ برنامه یا تماسی در این مورد نداشتم؛ اینکه در آینده دیداری باشد یا خیر، مبحثی جداست؛ ما با هر کسی که بخواهد صحبت کند به جز اسراییل، به گفتوگو مینشینیم. وزیر نفت درباره قرارداد صادرات ال. ان.جی به کره نیز گفت: در بحث صادرات ال.ان.جی ایران، بستهای باید باشد که اجرای قرارداد تکمیل کارخانه ال.ان.جی نیز در آن دیده شود و بازپرداخت هزینههای پیمانکار از طریق برداشت ال ان جی انجام شود؛ البته فقط کرهایها نیستند، آلمانیها و ژاپنیها هم در این پروژه هستند.
او درباره نیاز وزارت نفت به ١٣٠ میلیارد دلار سرمایه برای تحقق اهداف برنامه ششم توسعه و سهم قراردادهای جدید نفتی در تامین این منابع، نیز گفت: این میزان سرمایه برای بخش بالادستی و ٧٠ میلیارد دلار برای بخش پایین دستی نفت است. ما از روشهای مختلف تامین منابع مالی استفاده میکنیم و امکان جذب تمام سرمایه موردنیاز از محل قراردادها وجود ندارد. این در حالی است که تولید یک تا یک و نیم میلیون بشکه نفت از محل قراردادهای جدید نفتی هدفگذاری شده است. به گفته وزیر نفت، استفاده از منابع داخلی و منابع صندوق توسعه ملی نیز در دستور کار قرار دارد؛ هرچند باید به این نکته توجه داشت که منابع صندوق نامحدود نیست و متقاضیان زیادی دارد.
**عسلویه موجب افتخار همه
شیخ الوزرا درباره آخرین وضع پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم گفت: هماکنون در این پالایشگاه، نفت سفید و نفت گاز تبدیل میشود اما تولید بنزین با کیفیت در این پالایشگاه از اواخر سال آغاز میشود. از سویی دیگر اخیرا حدود ٢ هزار تن از کالاهای واحد بنزینسازی پالایشگاه به بندرعباس حمل شد و در حال نصب است.
زنگنه درباره بایدها و نبایدهای خام فروشی معتقد است، مباحثی که در این زمینه مطرح میشود، بخشی درست و بخشی مغالطه است. او با تاکید بر اینکه تا نفت تولید نشود، نمیتوان پالایشگاهها و پتروشیمیها را توسعه داد، میگوید: عسلویه که امروز موجب افتخار همگان است و صنایع پاییندستی بسیاری در آن فعالیت میکنند، چگونه به این جا رسید؟ یا ظرفیت تولید پتروشیمی که در سال ٧٦، یک میلیارد دلار بود چگونه امروز به ٢٥ میلیارد دلار رسیده است و این اهداف در کدام دوران و با چه ظرفیتهای مدیریتی حاصل شده است؟
این مقام مسوول معتقد است که سیاستهای کلی نظام، مجموعه به هم پیوستهای است که نمیتوان بخشی از آن را اجرا کرد و به بخش دیگری توجه نداشت که در همین سیاستها بر افزایش تولید صیانت شده نفت خام با هدف افزایش قدرت سیاسی، امنیتی و اقتصادی کشور تاکید شده است. به گفته زنگنه، برنامهریزی برای افزایش پنجمیلیارد دلاری به ارزش تولیدات محصولات پتروشیمی تا پایان سال و افزایش ارزش تولید این محصولات به بیش از ٣٠ میلیارد دلار، اتفاقی نیست؛ بلکه نتیجه مدیریت، کار و تلاش و بیانگر اعتقاد راسخ به تکمیل زنجیره ارزش در صنعت نفت است.
**آخرین وضعیت آزادگان
زنگنه درباره فهرست سازندگان داخلی دستگاه مرکزی وزارت نفت هم توضیح داد. او گفت: در این فهرست بلند، اسامی تمام شرکتهای تولیدکننده و سازنده معتبر در حوزه ساخت تجهیزات صنعت نفت آمده است و به این ترتیب، شرکتها اجازه دارند خریدهای خود را تنها از شرکتهای موجود در این فهرست انجام دهند. به گفته وی، قیمت در این زمینه فرع است و آنچه اهمیت دارد، استانداردسازی است چرا که یک پیچ غیراستاندارد در نفت میتواند حوادث بزرگ و جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد.
زنگنه ازدیاد برداشت را هدف وزارت نفت خواند و یادآورشد: یکی از اهداف اصلی وزارت نفت در اجرای قراردادهای جدید نفتی، افزایش ضریب بازیافت است. ازهمینرو توسعه میدانهای دریایی فرزاد بی، اسفندیار و لایه نفتی پارس جنوبی حایز اهمیت است. میدان آزادگان در غرب کارون نیز برای ما بسیار اهمیت دارد زیرا علاوه بر مشترک بودن، ضریب بازیافت بسیار پایینی در حدود پنج درصد دارد و فکر میکنیم این رقم میتواند تا نزدیک ٢٠ درصد افزایش یابد. وزیر نفت میگوید: هماکنون در میدان آزادگان حدود ٢٥ دکل فعال است و در حال زدن چاه هستیم، اما همین تولید فعلی در سالهای آینده با افت طبیعی مواجه میشود بنابراین مشکل، زدن چاه نیست بلکه دسترسی به فناوری برای ازدیاد برداشت است.
*منبع: روزنامه اعتماد، 20 آبان 1395