روزنامه آرمان در یاداشتی در شماره سه شنبه 18 آبان، آورد: عربستان سعودی از سال 2013 و همزمان با روی کار آمدن عبدالفتاح السیسی میلیاردها دلار به مصر کمک مالی کرده است و بر اساس توافق نفتی دو کشور که بین شرکتهای آرامکوی عربستان و شرکت نفت مصر به انعقاد رسید، قرار بود به مدت پنج سال ماهانه 700 هزار تن فرآوردههای نفتی به مصر صادر شود.
محمد غرضی وزیر اسبق نفت در ادامه این یادداشت می نویسد: اما بر خلاف معاهدات دو کشور رسانههای مصری روز یکشنبه اعلام کردند که شرکت آرامکو عربستان برای دومین ماه متوالی صادرات نفت را به کشور مصر در سال جاری میلادی متوقف کرد. پس از اقدام عربستان در تعلیق توافق نفتی خود با مصر وزیر نفت این کشور با هدف انعقاد قراردادهای جدید نفتی، عازم تهران شد و به گفته برخی از منابع قرار است وزیر نفت مصر با مقامات ارشد ایرانی دیدار کند و در مورد امکان عرضه نفت ایران به مصر با آنها رایزنی کند.
اما برای یافتن دلیل قطع همکاری عربستان و مصر باید روابط سیاسی و دیپلماتیک آنها را مورد کنکاش قرار داد و بعید به نظر میرسد که عربستان به علت مسائل اقتصادی صادرات نفت به این کشور را قطع کرده باشد. زیرا بعد از اینکه اتفاقات اخیر باعث تیره شدن روابط عربستان و مصر شد، ارتباط اقتصادی آنها را هم تحت تاثیر قرار داد.
اکنون فقط در این رابطه میتوان گمانهزنی کرد و پی بردن به واقعیت ماجرا کار دشواری است. شاید عربستان در این مدت از مصر درخواست کمکهای نظامی کرده و کشور آفریقایی آن را رد کرده است.
البته در این میان گمان میرود نقش رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا هم چندان کمرنگ نیست. اما تا کنون هیچ نمود و واکنشی بعد از بروز اختلافات اولیه میان عربستان و مصر به وجود نیامده است تا مشخص شود دلیل اصلی چنین کنشهایی چیست؟
حال نباید تصور کرد که بعد از کاهش صادرات نفت عربستان به مصر، ایران به قطع جایگزین سعودیها در این زمینه میشود. چرا که مصریها هیچ روابط مشخص و تعریف شدهای با جمهوری اسلامی ندارند و فقط در زمان ناصر ایران به مصر کمکهایی را ارسال میکرد. زیرا مصر تازه از جنگ رها شده بود و ایران تلاش میکرد به وضعیت آنها رسیدگی کند. در زمان انور سادات هم ایرانیها و مصریها با یکدیگر مراوده داشتند، اما بعد از آن هرگز رابطه روشنی بین این دو کشور به وجود نیامد.
مصر در این مدت علاوه بر عربستان شرکای نقتی دیگری همچون کویت، امارات، عراق و... را هم در کشور خود ملاحظه میکرد. تا زمانی که این کشورها حضور دارند، به قطع خود ایران هم بر اساس سیاستهای موجود علاقهای به صادرات نفت نشان نخواهد داد.
البته سفر احتمالی وزیر نفت مصر به ایران را میتوان به فال نیک گرفت و در این شرایط ما نباید صرفا برای نفت خود به دنبال بازار باشیم، بلکه لازم است از این موقعیت استفاده کرده و روابط تعریفشدهای را بین خود و مصر ارائه دهیم. اکنون مصر هیچ پرداخت معوقهای نسبت به عربستان ندارد و جدایی آنها از یکدیگر تاثیر در توازن قدرت منطقه نمیگذارد.
*منبع: روزنامه آرمان، 18 آبان 1395