بر اساس قانون اساسی، بخش تعاونی، بخش خصوصی و بخش دولتی سه رکن اصلی اقتصاد ایران هستند که طبق اطلاعات سامانه جامع آمارهای ثبتی تعاون، تا پایان مرداد امسال ۲۰۵ هزار و ۴۵۵ تعاونی به ثبت رسیده که از این تعداد حدود ۹۹ هزار تعاونی معادل ۴۸ درصد از کل تعاونی های ثبت شده فعال بوده و حدود ۱۰۶ هزار و ۴۹۱ تعاونی معال ۵۲ درصد غیرفعال یا نیمه فعال هستند. اما در بخش اتحادیههای تعاونی از هزار و ۱۶۹ واحد اتحادیه، ۶۳۲ اتحادیه فعالیت دارند.
همچنین حدود ۴۹ میلیون نفر در کل تعاونیهای ثبت شده عضویت دارند که از این میزان، حدود ۴۳ میلیون نفر در تعاونیهای فعال عضو هستند.
میزان سرمایه کل تعاونیهای ثبت شده ۱۱۵ هزار و ۱۶۵ میلیارد ریال برآورد میشود که برای یک میلیون و ۶۳۸ هزار و ۳۱۲ نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است.
آمار تعاونیهای فعال کشور تا پایان مرداد سال جاری به تفکیک فعالیت اقتصادی حاکی از آن است که در بخش کشاورزی، شکار و جنگلداری ۲۵ هزار و ۱۱۵ تعاونی، در بخش شیلات ۲ هزار و ۱۵۱ تعاونی، در بخش استخراج معدن هزار و ۴۷۷ تعاونی، در بخش صنعت ۲۲ هزار و ۳۳۴ تعاونی، در بخش تامین برق – گاز و آب ۶۷۵ تعاونی و در بخش ساختمان ۱۴ هزار و ۵۰۹ تعاونی فعالیت میکنند.
همچنین در بخش عمده فروشی و خرده فروشی ۸ هزار و ۷۸۳ تعاونی، در بخش هتل و رستوران هزار و ۴۰ تعاونی، در بخش حمل و نقل – انبارداری و ارتباطات ۴ هزار و ۱۹۱ تعاونی، در بخش واسطهگریهای مالی هزار و ۶۰۹ تعاونی، در بخش مستغلات اجاره و فعالیتهای کسب و کار ۹ هزار و ۴۴۶ تعاونی، در بخش آموزش ۲ هزار و ۵۵۲ تعاونی، در بخش بهداشت و مددکاری اجتماعی هزار و ۹۲۹ تعاونی، در بخش سایر فعالیتهای خدمات عمومی و اجتماعی ۳ هزار و ۱۴۵ تعاونی و در بخش فعالیتهای خانوارهای دارای مستخدم ۸ تعاونی تا پایان مردادماه به فعالیت خود ادامه دادند که طی سالهای ۹۰ تا ۹۴ بیشترین تعاونیها در فعالیتهای اقتصادی کشاورزی، صنعتومعدن و خدمات ثبت شده است.
بر اساس این گزارش، طی سالهای ۹۰ تا ۹۴ در مجموع ۳۸ هزار و ۳۸۷ تعاونی تولیدی و غیرتولیدی به ثبت رسیده که سهم تعاونی های تولیدی ۲۶ هزار و ۸۸۰ تعاونی معادل ۷۰ درصد و سهم تعاونیهای غیرتولیدی ۱۱ هزار و ۵۰۷ تعاونی معادل ۳۰ درصد است.
در حوزه تعاونیهای تولیدی در سال ۹۰ تعداد ۶ هزار و ۵۰۶ تعانی، در سال ۹۱ تعداد ۸ هزار و ۸۸۸ تعاونی، در سال ۹۲ تعداد ۵ هزار و ۸۳۱ تعاونی، در سال ۹۳ تعداد ۲ هزار و ۹۰۰ تعاونی و در سال ۹۴ تعداد ۲ هزار و ۷۵۵ تعاونی به ثبت رسید.
سهم ۶۸ درصدی تعاونیهای تولیدی در اشتغال
در حوزه تعاونیهای غیرتولید نیز در سال ۹۰ تعداد ۳ هزار و ۶۲۰ تعاونی، در سال ۹۱ تعداد ۳ هزار و ۶ تعاونی، در سال ۹۲ تعداد هزار و ۹۹۵ تعاونی، در سال ۹۳ تعداد هزار و ۳۶۳ تعاونی و در سال ۹۴ تعداد هزار و ۵۲۳ تعاونی ثبت شد که سهم تعاونی های تولیدی در ایجاد فرصت های شغلی ۶۸ درصد و سهم تعاونیهای غیرتولیدی در ایجاد فرصت شغلی ۳۲ درصد بوده است.
اما طبق گزارش مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در شهریورماه امسال فعالیت ۵۹۸ پروژه شرکت تعاونی و ۲ اتحادیه تعاونی فعالیت خود را آغاز کردند که فعالیت این تعاونی ها با سرمایه گذاری ۹ میلیون و ۷۶۲ هزار و ۸۸ میلیون ریال برای ۱۹ هزار و ۸۹۳ نفر فرصت شغلی ایجاده کرده است.