لزوم اصلاح ایین نامه های ذخایر فنی شرکت‌های بیمه گری

به گزارش بانکداری ایرانی ، شرکت‌های  بیمه‌گری  به منظور تضمین توانایی مالی در ایفاي تعهدات آتی، استمرار کسب‌و‌کار و حفظ منافع بیمه‌گذاران و سهامداران، به دنبال استفاده از روش‌‌ها، ابزار‌ها و استاندارد‌هاي مناسب و کاربردي مدیریت ریسک هستند. 

دستیابی به این مهم در ادبیات موضوعی تحت عنوان توانگري مالی دنبال می‌شود که یکی از مباحث مهم در مدیریت ریسک مؤسسات مالی به ویژه شرکت‌هاي بیمه است. یکی از عناصر مهم در این زمینه  ذخایر فنی است . شوراي عالي بيمه در راستاي اجراي ماده 61 قانون تأسيس بيمه مركزي ايران و بيمه‌گري و با هدف ايجاد شفافيت براي حقوق بيمه‌گذاران و صاحبان سهام مؤسسات بيمه، چگونگي لحاظ كردن ذخاير فني در حساب‌‌هاي مؤسسات بيمه را تحت عنوان آیین‌نامه شماره 58 تصویب کرده است.

این در حالی است که  همواره اشکالات و ایراداتی به آیین‌نامه‌ شماره 58 از سوی نهاد ناظر، مدیران و کارشناسان وارد است که مغایر با اصولی است که بر مبنای آن آیین‌نامه نگارش شده است. از جمله چالش‌های موجود آیین‌نامه فعلی، مغایرت در برخی موارد نسبت به استاندارد حسابداری 28، کسری معنادار متوالی ذخایر فنی با استناد به گزارش سازمان حسابرسی و آمار و اطلاعات بخش نظارت مالی بیمه مرکزی ج.ا.ا.، عدم ارائه روش‌ها و مدل‌های استاندارد به منظور برآورد ذخایر فنی، عدم وجود سازوکار لازم جهت نظارت بر کفایت ذخایر فنی شرکت‌ها، عدم شفافیت و صحت در آمار و ارقام مربوط به ذخایر فنی در ترازنامه‌های شرکت‌های بیمه است که باعث تضییع حقوق بیمه‌گذاران و سهامداران شرکت می‌شود. با این وجود، این سؤالات مطرح می‌شود که با توجه به شرایط و اقتضائات کشور ایران و شرکت‌های بیمه و چالش‌های پیش‌رو، برای محاسبه ذخایر فنی از چه سازوکاری استفاده شود و روش‌ها و مدل‌های استاندارد ذخیره‌گیری در دنیا کدام‌اند. بنابراین در این تحقیق، ضمن آسیب‌شناسی روند فعلی ذخیره‌گیری در ایران، تجربیات جهانی در حوزه ذخایر فنی و ادبیات آکچوئری مدل‌های استاندارد محاسبه ذخایر فنی هم در حوزه بیمه‌های زندگی و هم در حوزه بیمه‌های غیرزندگی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با لحاظ تجربیات جهانی، استانداردهای گزارشگری بین‌المللی، بررسی رویکردهای موجود ذخیره‌گیری و آزمون مدل‌های موجود با داده‌های موجود در سامانه سنهاب، چارچوبی برای اصلاح آیین‌نامه 58 ارائه شده است.

بر این اساس یشنهاد می‌شود برای بیمه‌های عمر زمانی با حق‌بیمه یکسان و یا حق‌بیمه یکجا نیز بر اساس روش‌های آکچوئری ذخیره ریاضی محاسبه شود و سرمایه‌های فوت از محل این ذخایر پرداخت شود زیرا آنچه که در حال حاضر در آئین‌نامه ذخایر آمده است این است که برای بیمه‌های عمر زمانی ذخیره ریاضی محاسبه نشود در حالی‌که این امر می تواند تنها در مورد بیمه‌های عمر زمانی یک‌ساله صادق باشد. لازم به ذکر است محاسبه ذخیره ریاضی با استفاده از روش‌های آکچوئری نیز در مقررات و آیین‌نامه‌های کشورهای مختلف الزامی است. به عوان مثال ذخیره مشارکت در منافع در کشورهای مالزی و ترکیه به صورت جداگانه محاسبه می‌شود و به ذخیره ریاضی (آکچوئری) افزوده می‌شود.