سرمایه گذاری صنعتی و اشتغال

 روزنامه تعادل در صفحه اقتصادی در گفت وگو با داود بوند به بررسی روند برنامه ریزی های اجرایی دولت در سمنان پرداخت و نوشت: یکی از پرسش هایی که این روزها در سطح افکارعمومی و علاقه مندان اقتصادی مطرح می شود، موضوع سرنوشت برنامه ریزی های اجرایی دولت برای توسعه بنگاه های خرد در مناطق مختلف کشور است.

در این گفت وگو که در شماره یکشنبه 14 شهریور 1395 هجری خورشیدی با معاون صنایع کوچک استان سمنان منتشر شد، آمده است: اینکه برنامه رونق تولید و احیای واحدهای راکد به عنوان مهم ترین راهبرد اجرایی دولت در سطح استان ها در چه مرحله یی قرار داد؟ در آخرین نشست خبری سخنگوی دولت با رسانه های گروهی اعلام شد که آمارهای استانی آن دسته از واحدهای راکدی که در مسیر برنامه های حمایتی دولت قرار گرفته اند، به زودی در اختیار رسانه های گروهی قرار داده می شود تا بر اساس آمارهای مستند؛ تصویری از مهم ترین برنامه ریزی های اجرایی دولت برای بازگرداندن واحدهای راکد به صحنه تولید کشور ارائه شود.

از آنجایی که هنوز آمارهای وعده داده شده برای تحلیل دقیق عملکرد دولت به دست خبرنگاران نرسیده، صفحه بنگاه های «تعادل» در جریان گفت وگو با اهالی اقتصاد و مدیران تشکل های تولیدی استان ها تلاش می کند، چشم اندازی از فعالیت های دولت برای رونق در تولید استان ها را منعکس کند. شرکت شهرک های صنعتی استان های مختلف یکی از ارکان اصلی اجرای طرح رونق واحدهای کوچک و متوسط است که در کارگروه های ویژه تسهیلات بنگاه های کوچک و متوسط نیز تاثیرگذار هستند.

با توجه به اهمیت برنامه ریزی های اجرایی برای توسعه کسب و کار کوچک در این شماره سراغ دیدگاه های معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان سمنان رفتیم تا تصویری از فضای تولید و صادرات استانی که ظرفیت های فراوانی برای توسعه کسب و کار کوچک دارد به دست آوریم. استانی که به عنوان یکی از کلونی های مهم گردشگری، صنایع دستی، تولید و صادرات پسته، صنایع فلزی، صنایع شیمیایی و... شناخته می شود و در بخش صنایع کوچک هم ظرفیت های فراوانی برای توسعه دارد. داود بوند متولد سال 1358، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد در رشته مهندسی متالوژی از سال 1388 در شرکت شهرک های صنعتی استان سمنان مشغول به کار است و نزدیک به چهار سال است که در پست معاونت صنایع کوچک استان سمنان در حال فعالیت است. بوند معتقد است که راهکارهای دولت یازدهم برای پویایی و رونق بنگاه های اقتصادی، رویکرد معقولانه یی است که در ادامه می تواند بازار کسب و کار ایرانیان را به سمت بهبود هدایت کند.

** با توجه به اینکه استان سمنان یکی از قطب های بزرگ و صنعتی کشور است، وضعیت صنایع کوچک استان را تشریح کنید. مختصات اقتصادی سمنان در بخش کسب و کار کوچک چه شمایلی دارد؟

استان سمنان با جمعیتی بالغ بر 650هزار نفر، متشکل از 8 شهرستان بوده و از لحاظ مساحت ششمین استان کشور است. استان سمنان به سبب قرارگیری در چهار راه ارتباطی کشور به خصوص کریدور شمال- جنوب و نیز شرق -غرب از موقعیت بی نظیری جهت توسعه برخوردار است. شرکت شهرک های صنعتی استان سمنان 20 شهرک و ناحیه صنعتی را تحت پوشش داشته که تعداد 800 واحد صنعتی فعال در شهرک ها و نواحی صنعتی مشغول فعالیت هستند، 90درصد از کل واحدهای استان را می توان در دسته صنایع کوچک طبقه بندی کرد. بیشترین تعداد واحدهای صنعتی مربوط به سازندگان قطعات خودرو و تولید مواد شیمیایی است.

** سهم بنگاه های کوچک در این مختصات اقتصادی چگونه است؟

در استان سمنان تقریبا 1900واحد صنعتی مستقر هستند که بیش از 92درصد واحدها جزو صنایع کوچک و متوسط هستند، بیشترین تعداد واحدها تولیدی مربوط به صنایع شیمیایی و فلزی است. ذخایر غنی معدنی، وجود راه آهن و فرودگاه در برخی شهرک های صنعتی، قرار گرفتن استان در شاهراه ارتباطی و نزدیکی به تهران و معافیت مالیاتی به مدت 7 سال برای واحدهای صنعتی می تواند زمینه مناسبی جهت رشد صنایع کوچک و متوسط و سرمایه گذاری جدید صنعتی در استان شود.

** اگر قرار باشد، نگاهی به مهم ترین مشکلات این بنگاه های کوچک داشته باشید به چه مواردی اشاره می کنید؟

برخی از این مشکلات، مشکلاتی است که به صورت کلان در اقتصاد کشور نهادینه شده است؛ با وجود اهمیت و ضرورت توجه جدی و هدفمند به مقوله توسعه صنایع کوچک در کشور، هنوز داشتن ساختار سنتی از جنبه های مختلف مدیریتی، نیروی انسانی و ماشین آلات، در کنار محدود بودن عرضه به بازارهای کوچک و بسته محلی و در اختیار نداشتن منابع مالی لازم و کافی، نرخ بالای بهره بانکی جهت توسعه این امر، از مسائل و مشکلات بزرگی هستند که گریبان تولید ما را گرفته اند. عدم توجه کافی به مقوله صادرات و اتکا به بازار داخلی در درازمدت موجب عدم پویایی صنایع کوچک و متوسط و عدم استفاده کامل از ظرفیت واحدها شده که لزوم همراهی بیشتر و حمایت از بخش صادرات محصولات صنایع کوچک بیش از پیش احساس می شود. اتکا به نیروی تحصیلکرده داخلی و تشویق سرمایه گذاری صنعتی تنها راه ایجاد اشتغال پایدار و ابزار قوی جهت رشد اقتصاد و ظهور اقتصاد مقاومتی خواهد بود که نیاز به عزم ملی و همبستگی و همراهی کارآفرینان و دست اندرکاران توسعه صنعتی دارد.

** چه اقداماتی در راستای توسعه صنایع کوچک صورت گرفته است؟

معتقدم برنامه های وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم در حوزه صنایع کوچک بر اساس مدل های توسعه یی علمی، قابل اتکا و بر مبنای توسعه پایدار صنایع کوچک و ایجاد ارزش افزوده بوده که به طور دقیق با شناسایی نقاط ضعف و قوت اقتصاد حاکم بر صنایع کوچک و با اطمینان از کارکرد در شرایط عملی تدوین شده است. اغلب این برنامه ها در شرکت شهرک های صنعتی استان سمنان در حال پیگیری و اجراست که از آن جمله می توان به بهبود تکنولوژیکی و حمایت از صنایع کوچک جهت حضور در بازارهای داخلی و خارجی، تسهیل و حمایت جهت حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی، حضور واحدهای صنعتی در جلسات تجاری با تجار و شرکت های خارجی، آموزش صنایع کوچک، تامین مالی از طریق طرح کمک های فنی و اعتباری و نوسازی، بسته بیمه صنایع کوچک، صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک، شناسایی، امکان سنجی، توسعه خوشه های صنعتی و... اشاره کرد.

** خوشه های صنعتی استان شما در چه وضعیتی قرار دارند؟

بررسی تجارب توسعه صنعتی و منطقه یی در کشورهای مختلف، نشان دهنده روشی نوین از توسعه است که عمدتا بر پایه واحدهای کوچک بوده است. توسعه خوشه یی در مفهوم عام استفاده از اقتصاد خرد و محلی جهت شروع حرکت عظیم اقتصادی است که قابل اتکاترین روش توسعه جهت رسیدن به رونق اقتصادی و تجلی عملی اقتصاد مقاومتی است. در این راستا شرکت شهرک های صنعتی استان سمنان در سال های گذشته اقدام به شناسایی خوشه های بالقوه استان کرده که در این راستا 9 خوشه شناسایی شده است. شایان ذکر است در انتخاب و توسعه خوشه ها سعی شده تا تمام معیارهای دخیل اعم از اقتصادی، اجتماعی، بازار، تجمع کسب و کار و روابط اولیه آنها و... در نظر گرفته شود. پروژه توسعه خوشه یی در استان با دو خوشه صنعتی گچ و قطعات خودرو در سال 1389 آغاز شد و در سال 1392 به شبکه فراگیر واگذار شد. در حال حاضر مباحث توسعه یی دو خوشه مذکور توسط شبکه فراگیر و با کمک و حمایت سایر نهادها و ذی نفعان راهبری می شود. در سال 1394 نیز پروژه توسعه خوشه پسته و تنقلات دامغان آغاز شده که هم اکنون در حال اجراست.

** اخیرا هم اعلام شده که جشنواره پسته سمنان در دامغان حدفاصل 24تا26شهریورماه برگزار می شود. چه اقداماتی در خوشه پسته و تنقلات در استان سمنان صورت گرفته است ؟

خوشه پسته و تنقلات دامغان با حدود 5000 واحد باغی و 90 واحد سورتینگ و فرآوری (صنعتی و سنتی) با مرکزیت جغرافیایی شهرستان دامغان است. پسته قطعا یکی از محصولات استراتژیک استان است که نقش بسزایی در ایجاد اشتغال و ارزش افزوده در شهرستان دامغان ایفا می کند. عمده معضلات شناسایی شده در حوزه پسته و تنقلات عدم بازاریابی مناسب، عدم بسته بندی مناسب، عدم فرآوری پسته و... است. در تدوین برنامه های توسعه خوشه، اصلاح نقاط ضعف خوشه و بازاریابی و صادرات به عنوان استراتژی های اصلی مد نظر قرار گرفت، از برنامه های صورت گرفته می توان به شبکه سازی، ایجاد کنسرسیوم، ایجاد BDSهای تخصصی، حضور و اخذ غرفه در نمایشگاه های داخلی، توسعه بازار و شناسایی بازارهای داخلی، جلسات تجاری با خوشه سوهان قم و فروش مشترک به خوشه مذکور، جلسات و آغاز مبادلات تجاری با گز اصفهان، آموزش ذی نفعان خوشه، هماهنگی با دانشگاه آزاد اسلامی جهت استفاده ذی نفعان از آزمایشگاه مربوطه، رایزنی جهت کسب استانداردهای ملی و بین المللی در زمینه تولید پسته سالم و ارگانیک در راستای اهداف صادرات خوشه، بازدید از کلینیک بسته بندی واقع در شهرک فناوری صنایع غذایی و بیوتکنولوژی شمال شرق کشور در خراسان رضوی، کمک به ایجاد واحدهای سورتینگ و فرآوری پسته و... اشاره کرد.

** فکر می کنید این برنامه ریزی ها نهایتا چه تاثیری در بهبود معیشت مردم استان داشته باشد؟

به هر حال موثرترین راه حل برای دستیابی به بازارهای جهانی پسته استفاده از تکنیک های مدرن و آخرین مباحث صنعت بسته بندی با رعایت کامل نکات بهداشتی است. با توجه به مسائل حاد صادرات پسته حرکت به سوی صنایع تبدیلی ضرورتی اجتناب ناپذیر در چرخه اقتصادی به شمار می آید که این امر با برنامه های حمایتی سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران و اهتمام همکاران در صنایع کوچک استان سمنان در حال پیگیری و انجام است.

*منبع: روزنامه تعادل