جایی که خاطرات جنگ تماشایی می شود

یادگارهای دفاع مقدس اثرگذار، فرهنگ ساز و تحول آفرین هستند اما اگر جمع آوری و به شکل صحیح نگهداری نشوند، تحریف شده یا به فراموشی سپرده می شوند به همین دلیل اصل پیدایش مـجموعه هایی هـمـچـون بـاغ مـوزه دفاع مقدس یک ضرورت است. 

** با وجود این شرایط، باغ موزه در این خصوص چه خدمات فرهنگی ارائه می کند؟

از زمان افتتاح موزه و با توجه به جدید و جذاب بودن سبک ارائه مفاهیم دفاع مقدس در تالارهای هشت گانه، شاهد استقبال خوبی از سوی اقشار مختلف ازجمله دانش آموزان، دانشجویان و گردشگران داخلی و خارجی بودیم. به طور متوسط با حذف روزهای تعطیل می توانم بگویم در هر ماه 8 هزار نفر بازدیدکننده داخلی و 270نفر گردشگر خارجی از تالارها بازدید

کرده اند. حضور راویان دفاع مقدس که با طی کردن دوره های تخصصی، مسلط به مفاهیم و تاریخ دفاع مقدس هستند و اطلاعات و مفاهیم مورد نیاز را در طول بازدید ارائه می کنند، همچنین حضور راویان مسلط به زبان های انگلیسی، عربی و فرانسه امکان راهنمایی بازدیدکنندگان خارجی را در مجموعه فراهم کرده است. تأمین تجهیزات «راهنمای صوتی انفرادی»(آدیوگاید) برای اجرای تورهای انفرادی و ویژه، ایجاد امکان دریافت اطلاعات تکمیلی صوتی وتصویری با تلفن همراه از طریق نصب بارکدهای واقعیت افزوده و با استفاده از تلفن همراه ازجمله خدماتی است که به منظور افزایش ضریب تأثیرگذاری مفهومی و میزان رضایتمندی بازدیدکنندگان ارائه می شود.

نسل جوانی که در طول 8 سال دفاع مقدس نبودند تا ایثار، جهاد و از خودگذشتگی مردم در آن دوره را ببینند، حالا لازم است با حضور در فضاهایی همچون باغ موزه دفاع مقدس با ویژگی های رزمندگان و دلیرمردان ایران اسلامی در آن دوران آشنا شوند. 

** به اعتقاد شما آنها با حضور در این فضا و بازدید از قسمت های مختلف این مجموعه تا چه حد می توانند با تاریخ جنگ آشنا شوند؟

آشنایی نسل جدید با ارزش ها و معارف دوران سراسر افتخار دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت از اهداف اصلی باغ موزه دفاع مقدس است که در این زمینه علاوه بر ایجاد امکان برای بازدید روزانه از تالارهای هشت گانه، فعالیت های متعدد فرهنگی و هنری نیز انجام می گیرد. بنا به درخواست و نیاز سازمان ها و نهادها دوره های آشنایی با دفاع مقدس متناسب با اهداف آموزشی و سطح آگاهی و نیاز مخاطبان برنامه ریزی هایی نیز انجامشده است.

به طور مثال از بیستم تیرماه گذشته موزه دفاع مقدس با مشارکت مؤسسه علوی وابسته به بنیاد مستضعفان برای سومین سال پیاپی میزبان دانش آموزان مناطق محروم کشور در قالب اردوهای یک روزه تابستانی است که روزانه 400 نفر در دو نوبت صبح و عصر از تالارهای موزه بازدید می کنند.

براساس برنامه ریزی به عمل آمده 15 هزار نفر از دانش آموزان مناطق محروم تا اواسط شهریورماه از این مجموعه بازدید خواهند داشت. همچنین پنجمین مرحله اجرای برنامه «طعم جبهه» از بیستم تیرماه آغاز شده است و دانش آموزان مقطع دبیرستان مناطق شهر تهران و شهرستان های استان تهران در قالب 32 اردوی یک روزه به ظرفیت 500 نفر ودرمجموع 16هزار نفر تا اواسط شهریورماه در روزهای یکشنبه، دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه هر هفته از تالارهای موزه دفاع مقدس بازدید و در نوبت عصر به تماشای تئاتر دفاع مقدس می نشینند.

** در این باغ موزه برای ثبت و ضبط تاریخ، معارف دفاع مقدس، گردآوری مدارک و اسناد این حوزه تاکنون چه اقدام هایی انجام شده است؟

برگزاری جلسات احصای تاریخ شفاهی دفاع مقدس باحضور فرماندهان و افراد تأثیرگذار در دوران دفاع مقدس به عنوان یکی از مهم ترین اقدام های موزه در زمینه ثبت و ضبط تاریخ و معارف دفاع مقدس است که از سال 1391 تاکنون به صورت مستمر و منظم ادامه یافته و تا پایان تیرماه مشتمل بر 2 هزارو 511 جلسه با حضور 12 هزار و 290 نفر برگزار شده و نتایج آن در حال حاضر و بویژه در آینده می تواند مورد استفاده پژوهشگران در رشته های مختلف قرار گیرد. همچنین به منظور فراهم کردن امکان دستیابی به اسناد و مدارک مرتبط با دفاع مقدس و استفاده از آنها در فرآیند تولید و ارائه مفهوم، با سازمان های ذیربط ارتباط خوب و مستمر برقرار کرده ایم. 

از دیگر اقدام های موزه دفاع مقدس در این زمینه می توان به ساخت مرکز داده (دیتاسنتر) با ظرفیت ذخیره سازی بیش از 560 ترا بایت که بخش قابل توجهی از اسناد و مدارک شامل عکس، اسنادی مشتمل بر صوت و فیلم، نرم افزار، لوح فشرده، پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری پیرامون دفاع مقدس را جمع آوری و در نرم افزار جامع آرشیو و مورد بهره برداری قرار داده است،اشاره کرد.

دریافت آثار شهدا و ایثارگران از بنیاد شهید شامل آثار حجمی و وسایل شخصی شهدا، آثار هنری جانبازان و هنرهای دستی آزادگان و برقراری ارتباط با خانواده معظم شهدا و دریافت دستنوشته شهدای گرانقدر برای قرار دادن در ویترین های آثار شهدا، دریافت ادوات نظامی، هواپیما و بالگرد از سازمان های نظامی برای نمایش در موزه از دیگر اقدام ها بوده است.

** در خصوص ایجاد و راه اندازی کتابخانه تخصصی دفاع مقدس چه اقدام هایی کرده اید؟

یکی از مهم ترین بخش های موزه دفاع مقدس، کتابخانه تخصصی است که با هدف ایجاد جامع ترین کتابخانه تخصصی حوزه دفاع مقدس در کشور و تأمین نیازهای اطلاعاتی پژوهشگران و علاقه مندان به فرهنگ و تاریخ ارزشمند این دوران و همچنین ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی با حدود 18هزار و 200 عنوان کتاب و آثار غیر کتابی شامل کتاب های فارسی، لاتین و عربی، پایان نامه ها، اطلس های جنگ ایران و عراق، لوح های فشرده، نشریات ادواری و آرشیو مجلات، ایجاد و راه اندازی شده است.

همچنین به منظور فراهم کردن امکان حمایت و پشتیبانی از چاپ و نشر کتاب های حوزه دفاع مقدس و نویسندگان آنها، مجوز تأسیس انتشارات موزه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با نام «نشر موزه دفاع مقدس تهران» در سال 1393 دریافت شد که تاکنون 16عنوان کتاب توسط این انتشارات منتشر شده، 3 کتاب در دست نشر و 32 عنوان منتشر شده با حمایت موزه موجود است. اقدام برای ترجمه 28 عنوان کتاب به زبان های عربی، انگلیسی، فرانسه و اردو نیز از دیگر فعالیت های نشر موزه دفاع مقدس است.

** یادمان شهدای گمنام موزه دفاع مقدس که زینت بخش فضای این مجموعه شده است، با چه رویکردی ایجاد شد؟

به منظور قدردانی از مقام شامخ شهدای دفاع مقدس و همچنین فراهم کردن امکان زیارت مزار مطهر شهدا برای مردم علاقه مند و ایجاد امکان ادای احترام بازدیدکنندگان و هیأت های دیپلماتیک و خارجی به مقام شهدا، در سال 1390 و در روز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) پیکرهای مطهر 8شهید گمنام دفاع مقدس در ورودی اصلی باغ موزه به خاک سپرده شدند. از هشت شهید مذکور دو شهید به نام های «عبدالرحمن گلچینی» و «عباس امیدی» در تاریخ های1393.10.30 و 1394.01.26

شناسایی شدند و پیکر مطهر شهید «علیرضا گلچینی» نیز در تاریخ 1393.03.10در کنار برادر شهیدش در مزار شهدای گمنام موزه دفاع مقدس به خاک سپرده شد.

** با توجه به اینکه امروزه بیشتر مردم بویژه نسل جوان جامعه در فضای مجازی به دنبال پاسخ نیازها و اطلاعات درباره علاقه مندی های خود هستند برای معرفی باغ موزه دفاع مقدس در فضای مجازی فعالیتی صورت می گیرد؟

بله، وبسایت باغ موزه دفاع مقدس به نشانی (www.iranhdm.ir) در سال 1390 طراحی و مورد بهره برداری قرار گرفت و از آبان 92 با شکل و محتوای جدید تر با امکان ارائه مطالب به چهار زبان در دسترس علاقه مندان قرارگرفته است. معرفی موزه دفاع مقدس و کارکردهای آن، اخبار برنامه های فرهنگی حوزه ترویج فرهنگ دفاع مقدس، ارائه اخبار برگزیده دفاع مقدس، روزشمار جنگ، صدای حماسه، بازدید مجازی و گزارش تصویری از محورهای اصلی سایت است که به طور متوسط روزانه یکهزارو 700 بازدید کننده دارد.

*منبع: روزنامه ایران