صنایع کوچک، خط شکن بیکاری

صنایع کوچک با توجه به سرمایه اولیه پایینی که نیاز دارد، فشار مالی سنگینی به دولت وارد نمی کند، اما در مقابل ظرفیت اشتغال زایی بالایی دارد.

در شرایط فعلی رکود حاکم بر اقتصاد ایران و با توجه به منابع محدود دولت، توصیه کارشناسان این است که به جای توزیع منابع بودجه ای و بانکی میان چندصد بنگاه بزرگ اقتصادی که ظرفیت اشتغال زایی پایینی هم دارند، بهتر است سهم صنایع و واحدهای صنفی کوچک از این منابع افزایش یابد تا هم مشکل بیکاری کم شود و هم رونق اقتصادی ایجاد شود.

**اشتغال بدون هزینه برای دولت

علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف کشور درباره اهمیت حمایت از صنایع کوچک به جام جم گفت: امروز عصر صنایع کوچک است به گونه ای که تقریبا یک چهارم اشتغال کل جهان و همچنین یک سوم مجموع سرمایه گذاری های صورت گرفته در صنایع کوچک انجام شده است بنابراین لازم است برای توسعه و سیاستگذاری اقتصادی کشور به این بخش توجه ویژه ای داشته و برای آن نقشه راه مناسبی تدارک ببینیم.

رئیس اتاق اصناف کشور با اشاره به تعداد بنگاه های کوچک افزود: مجموعا 650 هزار بنگاه تولیدی کوچک و متوسط از سه میلیون واحد کلی صنایع و تولیدی ایران در بخش اصناف و چیزی حدود 79 هزار بنگاه کوچک و بزرگ در بخش صنعت وجود دارند که این واحدهای تولیدی می توانند جایگاه قابل توجهی در اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی را به خود اختصاص دهند بنابراین اگر بتوانیم به گونه ای از تمام ظرفیت های موجود در این واحدها استفاده کنیم، نه تنها برای مشکل بیکاری گام موثری برداشته ایم بلکه می توانیم به توسعه صادرات غیرنفتی ایران به دیگر بازارها بیندیشیم.

فاضلی ادامه داد: 24 میلیون خانوار به صورت مستقیم و غیرمستقیم با اصناف مرتبط شده اند و تقریبا 17.5 درصد از کل تولید ناخالص داخلی ایران مربوط به همین بخش است. بنابراین با در نظر گرفتن هزینه ایجاد شغل در صنوف مختلف که تاکنون هیچ هزینه ای برای ایجاد شغل به دولت تحمیل نکرده، لازم است برای حضور دقیق تر و گسترده تر این مجموعه های تولیدی در اقتصاد، تلاش کنیم. براساس آمارهای موجود هزینه ایجاد شغل در واحدهای صنفی بسیار پایین تر از بنگاه های بزرگ اقتصادی است و اکنون سهم اصناف در بخش اشتغال کشور رقمی نزدیک به شش میلیون و 500 هزار شغل است در حالی که می توانیم با حمایت های لازم برای ارقامی بالاتر از این عدد برنامه ریزی کرده و گام برداریم.

وی تصریح کرد: برای ایجاد نشاط اقتصادی و همچنین رونق تولید در بنگاه های کوچک و متوسط اقتصادی لازم است ابتدا تقاضایی منطقی برای تولیدات آنها ایجاد کنیم تا این واحدها در سایه فضای سالم کسب وکار بتوانند برای آینده خود برنامه ریزی کنند، بخصوص اکنون که افق های تازه اقتصادی پیش رو قرار گرفته و می توانیم با تکیه بر توانمندی متخصصان ایرانی و منابع بسیار غنی خدادادی که در اختیار داریم، برای رسیدن به اهداف توسعه اقتصادی حرکت کنیم.

**بانک تخصصی، نیاز اصلی

مسعود دانشمند، دبیرکل خانه اقتصاد ایران نیز با اشاره به اهمیت و جایگاه بسیار مهم صنایع کوچک در توسعه اقتصادی به خبرنگار جام جم گفت: با در نظر گرفتن روند توسعه و رشد اقتصادی در کشورهای پیشرفته، می بینیم اساس این اتفاق در این کشورها توسعه صنایع کوچک تولیدی بوده است، بنابراین اگر ایران نیز به دنبال توسعه و رونق اقتصادی بر مبنای سیاست های اقتصادمقاومتی است، باید در این زمینه گام بردارد.

وی افزود: امروز با توجه به واقعیت اقتصاد ایران می بینیم سهم بنگاه های کوچک اقتصادی کاملا قابل توجه است و اگر به گونه ای سیاستگذاری کنیم که این بخش از اقتصاد به رشد و شکوفایی برسد، به توسعه اقتصادی هم خواهیم رسید. چون رونق اقتصادی در این گونه بنگاه ها که براساس تعاریف علمی کمتر از 10 نفر نیروی کار دارند، رقابتی سالم در صنوف همگون ایجاد می کند و خروجی این رقابت سالم تولیدات باکیفیت در بخش های مختلف اقتصادی است.

این کارشناس اقتصادی معتقد است، نکته بسیار مهمی که امروز باعث شده بنگاه های کوچک و متوسط اقتصادی ایران درگیر رکود و بعضا تعطیلی شوند، کم توجهی بانک ها و مراکز مالی قانونی کشور بوده است چون این مراکز مالی همواره برای مذاکره با واحدهای بزرگ اقتصادی تعامل داشته و بیشتر علاقه مندند تسهیلات خود را به صاحبان بنگاه های اقتصادی بزرگ تخصیص دهند.

دانشمند تاکید کرد: برای رسیدن به رشد اقتصادی مناسب و همچنین افزایش تولید در این بنگاه ها باید با حمایت های قانونی دولت، به فکر تأسیس بانک های کاملا تخصصی باشیم تا این بانک ها با توجه به ماموریت شان در زمینه حمایت و تأمین منابع مالی برای این گونه بنگاه ها، گام مؤثر بردارند. به عنوان مثال در کشورهای پیشرفته این بانک ها به صورت تخصصی به واحدهای مربوط تسهیلات با نرخ سود بسیار پایین پرداخت کرده و مابه التفاوت سود ارائه شده و سود بازار را از بانک مرکزی دریافت می کنند.

وی با تاکید بر آموزش تخصصی نیروی شاغل این واحدها گفت: یکی از حمایت های مهم که لازم است از صنایع کوچک داشته باشیم بحث آموزش و ایجاد تخصص در نیروی کار شاغل آنهاست. به صورتی که می توان با استفاده از ظرفیت دانشگاه علمی و کاربردی در این زمینه حرکت کرد تا با تربیت نیروی متخصص زمینه توسعه و ارتقای کیفیت تولید در این واحدها را فراهم کنیم.

**سهم 96 درصدی اشتغال

علی یزدانی، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران با اشاره به میزان اشتغال زایی واحدهای کوچک و متوسط صنعتی در ایران به خبرنگار ما گفت: بیش از 88 هزار واحد صنعتی در سطح کشور وجود دارد که از این تعداد 80 هزار واحد بنگاه های کوچک و متوسط هستند و 37 هزار از این تعداد در شهرک های صنعتی و نواحی صنعتی مختلف فعالیت می کنند. یزدانی افزود: آمارهای منتشرشده از سهم اشتغال صنایع کوچک و متوسط سراسر کشور بیانگر آن است که 96 درصد از اشتغال ایران در همین بنگاه هاست بنابراین لازم است با حمایت از این واحدهای تولیدی در واقع از اشتغال کشور حمایت کنیم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: امروز سهم صنایع کوچک در ارزش افزود ایجادشده کشور رقمی نزدیک به 17 درصد است و تقریبا 18 درصد از کل صادرات را در اختیار خود گرفته اند. اما این ارقام با توجه به نمونه های موفق بین المللی واقعا ناچیز است و باید به گونه ای سیاستگذاری کنیم تا با ایجاد نشاط تولید جایگاه قابل قبولی به آنها اختصاص دهیم.

این مقام مسئول تاکید کرد: امروز با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری نسبت به اجرای سیاست های اقتصادمقاومتی که اصلی ترین بخش آن توجه به توانمندی های داخلی و دستیابی به اهداف صادراتی است، می طلبد تا با ایجاد نشاط در این بنگاه ها به نوعی برای 96 درصد از اشتغال کشور برنامه ریزی منسجمی داشته باشیم، چون با توسعه اشتغال در این بخش اقتصادی می توان به افق های صادراتی بیشتری دست یافت.

*منبع: روزنامه جام جم