یک انسان شناس به تعدادی از بچه های آفریقایی یک بازی را پیشنهاد کرد:او سبدی از میوه را در نزدیکی یک درخت گذاشت و گفت هرکسی که زودتر به آن برسد آن میوه های خوشمزه را برنده می شود.هنگامی که او فرمان دویدن را داد ،تمامی بچه ها دستان یکدیگر را گرفتند و با یکدیگر دویده و در کنار درخت،خوشحال نشستند.
روزنامه تفاهم در یادداشتی به قلم مهدی خلیلی نوشت: یک انسان شناس به تعدادی از بچه های آفریقایی یک بازی را پیشنهاد کرد:او سبدی از میوه را در نزدیکی یک درخت گذاشت و گفت هرکسی که زودتر به آن برسد آن میوه های خوشمزه را برنده می شود.هنگامی که او فرمان دویدن را داد ،تمامی بچه ها دستان یکدیگر را گرفتند و با یکدیگر دویده و در کنار درخت،خوشحال نشستند.
در ادامه این یادداشت که درشماره سه شنبه 19 مرداد منتشر شده، آمده است:هنگامی که انسان شناس از این رفتار آنها پرسید در حالی که یک نفر می توانست به تنهایی همه ی میوه ها را برنده شود. آنها گفتند:آبونتو! آبونتو!چگونه یکی از ما می تونه خوشحال باشه در حالی که دیگران ناراحت اند!
(آبونتو در فرهنگ ژوسا یعنی من هستم چون ما هستیم.)
چنین تشبیه و تمثیلی در فرهنگ ایرانی و اسلامی دیده می شود.آنچه را که برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه را که برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند!
امام حسن(ع) می فرمودند: شب جمعه ای تا به سحر شاهد عبادت مادرم فاطمه(س) بودم. در تمام این مدت مادرم فاطمه(س) برای همسایگان، مردم، مؤمنین و مسلمین دعا کرد اما هیچ به خاطر ندارم که برای خودشان از خداوند کلمه ای درخواست کرده باشند. از ایشان پرسیدم که چرا برای خودتان از خداوند درخواستی نکردید. مادرم فاطمه(س) فرمودند: ' بُنَیَّ اَلجّار ثُمَّ الدّار ' غیر از این روایت، روایات دیگری هم وجود دارد، که سفارش کرده اند اگر انسان می خواهد دعایش به استجابت نزدیک شود، اول در حق کسی که پیش او نیست و خبر ندارد، دعا کند و برای او خیری بخواهد، که به برکت این دعای خیر برای دیگری، خداوند به خواسته او هم نظر می کند. اما متاسفانه امروزه این اصل اخلاقی و اجتماعی و قاعده طلایی رو به افول است و هریک از ما در عرصه رقابت های اجتماعی و فرهنگی فقط به فکر منافع فردی خود می باشیم.
البته رقابت سالم و سازنده ایرادی ندارد اما مساله این است که از روش های غیر اخلاقی وغیر انسانی برای بیرون کردن رقیب استفاده شود،یعنی اصالت و تقدم در نظام اقتصادی و اجتماعی بر منافع و مصالح شخصی باشد. بسط اصالت و تقدم منافع فردی و مصالح شخصی به بروز آسیب های اجتماعی و اقتصادی می انجامد.
بگذارید با مثالی ساده این مطلب را روشن نمایم. اکنون ما ایرانی ها بدترین رانندگان دنیا می باشیم و از حیث بدترین و خطرناک ترین سبک رانندگی شهره جهانی هستیم.وقتی بخواهیم این مساله را واکاوی نماییم ،مهمترین علت عدم گذشت در خیابان ها و جاده های ایرانی است. خیابان ها و جاده ها عرصه رقابت و نمایشگاه ناکامی های اجتماعی و اثبات منیت ها و خودخواهی ها و تفاخرها گردیده است و نتیجه بیست هزار کشته خیابانی در سال در رانندگی ایرانی است. واقعیت این است که همه سوار یک کشتی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می باشیم و اگر خدای ناکرده خللی و شکافی در کشتی ایجاد شود جملگی مسافران در عذاب و رنج و زحمت می افتند! ترویج فرهنگ خودخواهی و اصالت خود از منظر ذهنی نیز سبب بسیاری از مشکلات در زندگی برای انسان می شود. فرد خودخواه و خودپسند در دام های ذهنی و فکری خویش اسیر است و این فرد نمی تواند آزادانه و از روی حق و انصاف به داوری نشسته و به درک حقیقت توفیق یابد، قضاوت های او متمایل به نتیجه ای می شود که مورد خواست و علاقه اوست. بنابراین خودخواهی به انسان اجازه نمی دهد چهره حقیقت را آن چنان که هست ببیند.او حقیقت را از منظر دام های ذهنی و فکری اش می بیند و براین اساس حکم می نماید و استدلال می کند. براستی چرا این قاعده طلایی اخلاقی و اسلامی را از یاد می بریم؟ آنچه را که برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه را که برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند!
*منبع:روزنامه تفاهم
نظر شما
