عضو هیئت‌ مدیره عسکریه : پراکندگی داده‌ها،بزرگ‌ترین چالش درنظام بانکی

او در ادامه گفت: «بنابراین جامعه هدف در هر بنگاهی وجود دارد. در بنگاه‌ هایی که رویکردشان مالی است، طبیعتاً این جامعه هدف باید آورده مالی داشته باشد. بانک‌ ها و بنگاه‌ های اقتصادی مصداق کامل این کار هستند. ما برای اینکه بتوانیم جامعه هدف خود را مدیریت و خدمات مورد نیازشان را ایجاد کنیم، هرچه اطلاعات و داده‌ های بیشتری از آن‌ها داشته باشیم بهتر می‌ توانیم نیازمندی‌ هایشان را رصد کنیم و خدمات متناسب با نیازشان را به آن‌ها ارائه دهیم.

بانک‌ ها هم از باب این‌ که به اطلاعات هویتی و مالی مشتریان و اطلاعات دریافت تسهیلات و خرج‌ کرد تسهیلات دسترسی دارند، بخشی از این داده‌ های کلان را در اختیار دارند. پس ما هرچه بتوانیم در سیستم بانکی از مشتریانمان داده‌ های بیشتری داشته باشیم، می‌ توانیم با انباشتن داده‌ ها، تفکیک داده‌ ها، پالایش و تحلیل داده‌ ها خصوصاً به کمک نرم‌ افزارهای تحلیلگر، روند اقتصادی یک مشتری را به دست بیاوریم. مثلاً وقتی ما می‌ دانیم که مشتری ما چه رنگی را دوست دارد می‌ توانیم با توجه به این تحلیل داده، انواع خدمات چاپی مانند دفترچه حساب، دسته جک، انواع کارت‌های بانکی را با رنگ دلخواه مشتری به او ارائه دهیم. به عبارت دیگر، ساده‌ ترین و پیش‌ پا افتاده‌ ترین استفاده از این اطلاعات این است که با توجه به علایق و سلایق مشتری خدمات بانکی ارائه دهیم؛ مثلاً با توجه به رنگ یا حوزه ورزشی که دوست دارد کارت بانکی‌ اش را برایش صادر کنیم؛ یا اینکه مشتری وقتی وارد شعبه می‌ شود ما بتوانیم از تحلیل رفتارهایش حدس بزنیم که این مشتری در حال حاضر در موقعیتی است که از سپرده‌ اش می‌ خواهد به گرفتن تسهیلات برسد.»

عضو هیئت‌ مدیره موسسه اعتباری عسکریه (ملل) در ادامه گفت: «اگر داده‌ های درست و زیادی داشته باشیم می‌ توانیم بفهمیم که یک مشتری با توجه به شغل و نیازی که دارد در چه بخشی می‌ خواهد تسهیلات دریافت کند و ما با توجه به آن نیاز می‌ توانیم پیشنهادی تسهیلاتی در اختیار مشتری قرار دهیم که حتی میزان و شیوه بازپرداختش از قبل با توجه به جریان درآمدی مشتری شخصی‌ سازی شده است. این داده‌ ها در بانک‌ ها، بخشی از داده‌ های کلان در کل کشور است.»

بکاء در خصوص چالش‌ های موجود در حوزه کلان داده‌ ها گفت: «زمانی داده‌ های کلان معنادار می‌ شود که ما وارد اطلاعات هویتی مشتری بشویم. در حال حاضر یکی از چالش‌ های بانک‌ ها، اطلاعات هویتی مشتری است و پایگاه اطلاعات مشتری در اداره ثبت‌ احوال است. باز این داده‌ های ثبت‌ احوال بخشی از داده‌های کلان است؛ همین‌ طور داده‌ های موجود در بیمه‌ ها و تأمین اجتماعی، سازمان‌ ها و ارگان‌ های دولتی و غیره. به‌ این‌ ترتیب داده‌ های ارزشمندی به‌ طور پراکنده در سازمان‌ های مختلف وجود دارد؛ بنابراین اگر این داده‌ هایی که در جاهای مختلف وجود دارد را به دست بیاوریم، به معنای واقعی به داده‌ های کلان را خواهیم رسید. بانک‌ ها باید به‌ جای اینکه اطلاعات را به‌ صورت جزیره‌ ای ایجاد کنند، آن را تجمیع کنند. وقتی این‌ ها با یکدیگر جمع شوند، در آن صورت به معنای داده‌ های بزرگ عینت بخشیده می‌ شود و می‌ توان آن را تحلیل کرد. انتظار می‌ رود که در کلانِ کشور هم این فرهنگ به وجود آید که بانک‌ ها هم بخشی از داده‌ های کلان باشند.»

معاون فناوری اطلاعات موسسه اعتباری عسکریه در ادامه گفت: « بانک اطلاعاتی در کشور ما باید طوری باشد که در دسترس همه باشد؛ برای مثال ارتباطی بین بانک‌ ها و اصناف وجود داشته باشد و اگر فردی بدحساب شد، داده‌ های ما به‌ روز باشد و این بد حسابی در همه‌ جا تأثیر بگذارد؛ یعنی سیستم اصناف ما اگر به ما وصل باشند به کسی که بدحساب باشند و یا حسابش مسدود است دیگر خدماتی نمی‌ دهد. پس چالش‌ های ما عدم هماهنگی و عدم اعتماد است. مسلماً در این‌ که امنیت این داده‌ ها بسیار مهم است شکی نیست و داده بانکی مشتریان هیچ‌ وقت در اختیار اصناف قرار نخواهد گرفت؛ ولی اطلاعات مفید برای عملیات تجاری می‌ تواند برای اصناف مفید باشد.»

سید مرتضی بکاء معاون فناوری اطلاعات موسسه اعتباری عسکریه (ملل) در پاسخ به اینکه آیا دانش بهره‌ برداری از داده‌ های کلان در ایران وجود دارد یا خیر، گفت: «ما باید این دانش را از کشورهای دیگر وارد کنیم. پایه این دانش می‌ تواند با مطالعه کردن و مراودات ایجاد شده به وجود آید. خوشبختانه باید بگویم که ما در ایران هیچ چالشی در خصوص داشتن منابع و نیروهای جوان نداریم و این نیروهای جوان و تحصیل‌ کرده در جامعه زیاد است و فقط نیاز به یک متولی است که از این قشر جوان حمایت شود. همچنین حسنی که در به‌ کارگیری افراد قدیمی‌ تر به خاطر دانش و سابقه‌ شان وجود دارد، نباید مانع از این شود که ما از جوانان خود غافل شویم. ما باید بتوانیم فرایندی را ایجاد کنیم که افراد تحصیل‌ کرد‌ه‌ ای که در این رشته هستند مورد حمایت قرار بگیرند تا بتوانیم پیشرفت بیشتری داشته باشیم.»