هفتمین همایش مشترک انجمن مدیریت ایران و دانشگاه خاتم، با عنوان همایش علمی، کاربردی اقتصاد مقاومتی در تاریخ 30 خرداد سال 1395، در محل دانشگاه خاتم و با حضور استادان برجسته کشور، اقتصاددانان، اعضای انجمن‌های علمی، اعضای انجمن مدیریت ایران، کارشناسان و جمعی از دانشجویان برگزار شد.
هفتمین همایش مشترک انجمن مدیریت ایران و دانشگاه خاتم، با عنوان همایش علمی، کاربردی اقتصاد مقاومتی در تاریخ 30 خرداد سال 1395، در محل دانشگاه خاتم و با حضور استادان برجسته کشور، اقتصاددانان، اعضای انجمن‌های علمی، اعضای انجمن مدیریت ایران، کارشناسان و جمعی از دانشجویان برگزار شد.
در این همایش دکتر شهاب جوانمردی مدیرعامل شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک پاسارگاد(فناپ)، دکتر حامد ساجدی مدیرعامل شرکت پیشگامان امین سرمایه پاسارگاد(شناسا) و دکتر مهدی صفاری‌نیا رییس پارک علم و فناوری پردیس از مدیران جوان کشور در خصوص "اقتصاد دانش‌بنیان" از منظر اقتصاد مقاومتی سخنرانی کردند و در قالب پنلی، پاسخگوی سوالات حاضران در جلسه بودند.
مدیرعامل فناپ: نگاه به اقتصاد مقاومتی یک نگاه ریاضت اقتصادی نیست
دکتر شهاب جوانمردی، مدیرعامل شرکت فناپ در سخنرانی خود با عنوان بازخوانی اقتصاد مقاومتی از منظر اقتصاد دانش بنیان، گفت: تعریف اقتصاد مقاومتی بسته به زمان و مکان متفاوت است پس تعریف این نوع اقتصاد در زمان تحریم و پساتحریم با هم فرق خواهد داشت.
وی با بیان این نکته که نگاه به اقتصاد مقاومتی یک نگاه ریاضت اقتصادی نیست بلکه باید به یک سیاست مهاجم و منعطف فکر کنیم، تأکید کرد: برای ایجاد قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها در بحث اقتصاد مقاومتی باید مباحثی چون منابع طبیعی، سرمایه‌های ملی، دقت و زمان، فناوری و ... مورد توجه قرار گیرند.
مدیرعامل فناپ به مولفه‌های کلیدی در یک اقتصاد دانش‌بنیان اشاره کرد و افزود: در این نوع اقتصاد، منبع اصلی دانش است که قابل وصول است، نرخ بازگشت سرمایه بالا است و درگیر نشدن در مسابقه سابقه تاریخی در حوزه‌های فناوری یک ضرورت است؛ چون درگیر شدن در این مسابقه باعث می‌شود تا نتوانیم سهم بازار مورد نظر خود را به راحتی به‌دست‌بیاوریم. وی خاطرنشان کرد: ارزش افزوده اقتصاد دانش‌بنیان با هیچ عرصه‌ای از عرصه‌های پیشین قابل مقایسه نیست.
دکتر جوانمردی با اشاره به معیارهای لازم برای اولویت در سرمایه‌گذاری در اقتصاد دانش بنیان، گفت: داشتن مزیت نسبی، راهبردی بودن در سطح جهانی، بدیع بودن حوزه‌ها و ضریب ماندگاری بالا از جمله این معیارها است.
به گفته وی، اگر خدمت یا محصول راهبردی تولید کنیم اقتصاد جهانی دیگر نخواهد توانست ما را هضم کند ضمن این که در اقتصاد دانش بنیان، تمرکز روی حوزه‌هایی خواهد بود که در بلندمدت ارزش‌آفرین خواهند بود؛ مانند حوزه‌هایی که هم اکنون در سطح اول دانش جهانی قرار می‌گیرند.
وی در ذکر مثال از حوزه‌هایی که می‌توانیم در آن ارزش ماندگار خلق کنیم به کنوانسیون حلال یا بازی و محتوای حلال اشاره کرد و اظهار امیدواری کرد که ایران در فضای دانش‌بنیان جهانی حضور موثری داشته باشد.
مدیرعامل فناپ در عین حال با تأکید بر این نکته که اقتصاد مقاومتی به معنای بسته شدن درهای کشور به روی واردات فناوری نیست، تصریح کرد: هم اکنون کشوری مثل چین همزمان که بزرگ‌ترین صادرکننده فناوری است، بزرگ‌ترین واردکننده فناوری هم محسوب می‌شود و این دو منافاتی با هم ندارند.
وی با بیان این نکته که برای موفقیت در بحث اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی باید همه مولفه‌ها به‌طور هماهنگ با هم حرکت کنند، ادامه داد: نگاه به نرم‌افزار و مالکیت معنوی در ایران با ایراد رو به رو است به همین دلیل نهادهای تولید نرم‌افزار تضعیف می‌شوند و نمی‌توانند به نحو بهینه کار خود را به انجام برسانند.
جوانمردی نقش‌آفرینی در بازارهای جهانی را مستلزم توجه ویژه به مقوله استاندارد دانست و تصریح کرد: در این زمینه استانداردهایی که بین‌المللی هستند باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرند، این در حالی است که متأسفانه در برخی از حوزه‌ها، استانداردها موخر بر تولید محصولات هستند. به گفته وی، نگاه به بازارهای جهانی بدون نقش‌آفرینی در بازار استانداردها امکان‌پذیر نخواهد بود.
رییس پارک علم و فناوری پردیس: اقتصاد مقاومتی باید اقتصادی متنوع باشد نه تک محصولی
دکتر مهدی صفاری‌نیا رییس پارک علم و فناوری پردیس هم در سخنانی با موضوع اقتصاد دانش‌بنیان و رویکردهای صحیح در اقتصاد مقاومتی گفت: اقتصاد دانش‌بنیان اقتصادی است که بر اساس تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکل گرفته‌است، سطح بالاتری از سرمایه‌گذاری در آن به ابداع و نوآوری اختصاص می‌یابد و فناوری‌های کسب شده با شدت بالایی مصرف می‌شوند و نیروی کار آن هم از تحصیلات عالیه برخوردار است.
وی در تبیین شاخص‌ها و شرایط نهادی اقتصاد دانش‌بنیان به شاخص نوآوری جهانی، نهادها، سرمایه انسانی و تحقیقات، آموزش، آموزش دانشگاهی و تحقیق و توسعه اشاره کرد و در توضیح بایدها و نبایدهای اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: این نوع اقتصاد انعطاف‌پذیر و پویا است، شکننده و متحجر نیست، به رفاه بیشتر با اصلاح الگوی مصرف دعوت می‌شود، با اقتصاد جهانی مرتبط است و متکی بر توان داخلی است، متناسب با وضعیت امروز و فردا است و مقطعی و صرفاً متناسب با شرایط تحریم نیست.
رییس پارک علم و فناوری پردیس در بیان الزامات بلندمدت اقتصاد مقاومتی ادامه داد: تکیه بر مردم، مقاوم بودن اقتصاد، توجه به اقتصاد دانش‌بنیان، کاهش وابستگی به نفت، تبیین دانشگاهی و آکادمیک اقتصاد مقاومتی از جمله این الزامات است.
وی به الزامات کوتاه‌مدت اقتصاد مقاومتی نیز اشاره کرد و یادآور شد: این الزامات شامل حمایت از تولید داخلی، مدیریت منابع ارزی، مدیریت مصرف، استفاده حداکثری از زمان، منابع و امکانات و حرکت بر اساس برنامه است.
صفاری‌نیا با تأکید بر این نکته که اقتصاد مقاومتی باید اقتصادی متنوع باشد نه تک محصولی، خاطرنشان کرد: اقتصاد مقاومتی باید اقتصادی شفاف باشد نه زیرزمینی، ضمن این که با اقتصاد کوچک نمی‌توان انتظار اقتصاد مقاومتی را داشت. به گفته وی، اقتصاد مقاومتی اقتصادی است که مبتنی بر رقابت است نه حمایت و برای تحقق این نوع اقتصاد، باید اقتصاد واردات‌محور جای خود را به اقتصاد صادرات‌محور بدهد.
رییس پارک علم و فناوری پردیس به برخی از کدهای صحیح در زمینه اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و ادامه داد: نگاه هزینه‌ای به بودجه دولت باید به نگاه اهرمی و تسهیل‌گیری به بودجه تغییر کند.
وی اضافه کرد: لزوم حمایت از صادرات بدون توجه به بودجه دولتی، تمرکز روی هدف و پیدا کردن ابزارها و روش‌های مناسب و نه الزاماً روش‌ها و ابزارهای نوین، کارگردانی دولت و قرارگرفتن در کنار بخش غیردولتی و تأکید بر استفاده از منابع مالی و انسانی بخش غیردولتی، تأکید بر متعهد کردن اعطای هرگونه اختیارات و امتیاز به تضمین مسئولیت و خروج معین (بروز خلاقیت و انعطاف در تصمیم‌گیری به صورت غیر متمرکز) از جمله کدهای صحیح در بحث اقتصاد مقاومتی است.
وی با بیان این نکته که پارک علم و فناوری پردیس سه برنامه برای استارت‌آپ‌ها دارد، افزود: اگر مجموعه‌های توانمند، مدیریت و راهبری استارت آپ‌ها را انجام بدهند، الگوی مناسبی در این زمینه ایجاد خواهد شد.
رییس پارک علم و فناوری پردیس به آغاز لیزینگ محصولات دانش‌بنیان اشاره کرد و تصریح کرد: با فعال شدن این مبحث، به خریداران محصولات دانش‌بنیان، وام ترجیحی با نرخ سود 9 درصد از سوی صندوق شکوفایی تعلق می‌گیرد. وی همچنین از علاقمندی چند بانک برای ورود به عرصه لیزینگ محصولات دانش‌بنیان خبر داد و اظهار داشت: ما در پی فعال کردن سطح تقاضا با ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به خریداران هستیم.
مدیرعامل شناسا: تعادل بین دانش، فناوری و نیازهای داخلی، مهم‌ترین عامل در افزایش دانش‌های معیشتی است
دکتر حامد ساجدی، مدیرعامل شرکت پیشگامان امین پاسارگاد(شناسا) هم در سخنانی عوامل کلیدی پیشبرد اقتصاد را شامل نیروی کار و سرمایه، دانش و فناوری و کارآفرینی خواند و گفت: تغییرات فناوری و نوآوری، استانداردهای بالای آموزش، تعلیم و تربیت، فراهم بودن زیرساخت‌های کارا و محیط مناسب از ویژگی‌های اقتصاد مقاومتی است.
وی با اشاره به خروج سرمایه‌های انسانی از کشور، ارزش این سرمایه‌ها را میلیاردها دلار خواند و افزود: متأسفانه در بحث نوآوری‌های جهانی رتبه خوبی نداریم و با این که ظرفیت‌هایی در کشور وجود دارد اما در برخی از حوزه‌ها خیلی غفلت کرده‌ایم؛ به عبارت دیگر در زنجیره تولید دانش، برخی حلقه‌ها را نادیده گرفته‌ایم.
استادیار گروه الکترونیک دانشکده فنی دانشگاه شاهد ادامه داد: برای داشتن حرف در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان باید نگاه جدی به خلق بازار، کشف نیاز و توسعه نوآوری برای پاسخ به نیازها داشته باشیم.
ساجدی تأکید کرد: در کشورهای در حال توسعه، تعادل بین دانش و فناوری و نیازهای داخلی، مهم‌ترین عامل در افزایش دانش‌های معیشتی است.
وی با اشاره به شرایط اکوسیستم کارآفرینی در آمریکا اشاره کرد و افزود: انضباط بخشی به سیاست‌های بودجه‌ای، کاهش مخارج عمومی، اصلاح مالیاتی، آزادسازی تجاری، خصوصی‌سازی واقعی بنگاه‌های دولتی، حمایت ویژه از حقوق مالکیت فکری، بهبود فضای سرمایه‌گذاری، ارتقای تحصیلات و توسعه فناوری از جمله این شرایط است.
مدیرعامل شناسا با بیان این نکته که کارآفرینی در واقع مدیریت است، ادامه داد: کارآفرینی نوع خاصی از مدیریت در شرایط عدم اطمینان و ریسک را می‌طلبد. به گفته وی، کارآفرینی باید به عنوان یک فعالیت در همه سازمان‌هایی که رشد آینده‌شان در گرو نوآوری است نگریسته شود که به این جنبه از کارآفرینی، کارآفرینی سازمانی گفته می‌شود.
ساجدی با تأکید بر این نکته که کسب و کارهای نوپا صرفاً برای ایجاد پول نیستند و آنها باید پایدار بمانند، اظهار داشت: سوق دادن استعداد نخبگان به توسعه ایده‌هایی در جهت رفع نیاز و مشکلات پنهان و بی‌پاسخ جامعه و صنعت، ضروری است.
وی با اشاره به این نکته که هنوز شرکت‌ها و مراکز دانش‌بنیان کشور با بازار مصرف این محصولات آن‌گونه که باید، ارتباط ندارند، بر ضرورت ایجاد حلقه واسط برای ارتباط بین این شرکت‌ها و بازار مصرف تأکید کرد.
فیروزه خلعتبری، اقتصاددان: دانش‌بنیان بودن باید در تار و پود اقتصاد کشور وارد شود
دکتر فیروزه خلعتبری، اقتصاددان برجسته کشورمان نیز که در این مراسم حاضر بود در سخنانی کوتاه اظهار داشت: دانش‌بنیان بودن باید آنچنان در تار و پود اقتصاد وارد شود که وقتی بخش دانش‌بنیان شروع به توسعه می‌کند، اقتصاد هم در پی آن بزرگ شود و توسعه یابد. به گفته وی، سرمایه مالی هرچند هم افزایش یابد اما وقتی خلق دانش رخ ندهد و این فرآیند ایجاد نشود، موفق نخواهیم بود.
این اقتصاددان تأکید کرد: باید سیاستگذاری‌های منسجم و منظم در زمینه اقتصاد دانش‌بنیان از سوی دولت صورت گیرد.
رییس دانشگاه خاتم: آینده‌نگری نقش مهمی در اقتصاد دانش بنیان دارد
دکتر مجید قاسمی، مدیرعامل بانک‌پاسارگاد و رییس دانشگاه خاتم نیز در این همایش با اشاره به فعالیت‌های بانک‌پاسارگاد در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی، شرکت فناپ را نمونه‌ای از این اقدامات خواند که تنها چند ماه پس از آغاز فعالیت این بانک و با همکاری گروهی از جوانان نخبه و تحصیلکرده کشور، شروع به فعالیت کرده‌‌است.
وی با تأکید بر این نکته که فناپ امروز به عنوان بزرگ‌ترین شرکت در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات بخش خصوصی مطرح است، تصریح کرد: این شرکت به پنج بانک و موسسه مالی، خدمات کربانکینگ ارائه می‌دهد و در بازار، متقاضیان زیادی برای خدمات خود دارد.
رییس انجمن مدیریت ایران با بیان این نکته که در سال‌های آینده ، پاشنه آشیل بانک‌ها، خدمات الکترونیک آنها خواهدبود، تصریح کرد: سرمایه اصلی فناپ، لیاقت و شایستگی مدیران و سرمایه انسانی با دانش آن است و ثبات مدیریت در گروه مالی پاسارگاد، عامل اصلی موفقیت این شرکت بوده‌است.
وی با بیان این مطلب که جوانان این مملکت لیاقت و شایستگی‌های فراوان دارند ولی مدیریت ما قابل بحث است، به سلایق مدیریتی اشاره کرد و گفت: مدیران کشور نتوانسته‌اند از سرمایه‌های ملی ما که همین جوانان هستند حمایت کنند.
رییس دانشگاه خاتم، اقتصاد دانش‌بنیان را فرآیندی دانست که باید در لحظه لحظه زندگی ما، خود را تعریف کند که این امر نیازمند فرهنگ‌سازی و فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم است.
وی در عین حال افزود: ما نمی‌توانیم صبر کنیم تا زیرساخت‌ها آماده شوند بلکه باید کاری کنیم که زیرساخت‌ها حرکت کنند.
دکتر قاسمی با اشاره به این نکته که استفاده از دارایی‌های موجود کشور به شکل بهینه و حداکثری، در اقتصاد مقاومتی دیده شده‌است، اظهار داشت: نقشه راه، از حلقه‌های مفقوده در بحث اقتصاد دانش‌بنیان است و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که همه در مقابل ایده خود، از ابتدا تا انتهای راه احساس مسئولیت کنند.
وی بازرگانی را مقدم بر تولید دانست و ادامه داد: بازرگانی باعث می‌شود که تولید انجام شود و در بحث اقتصاد دانش‌بنیان باید بر اساس تقاضا و مصرف، پیشنهاداتی صورت گیرد.
وی با تأکید بر این نکته که باید کمی نسبت به بازار، تخیل داشته‌باشیم، اضافه کرد: آینده‌نگری نقش مهمی در اقتصاد دانش‌بنیان دارد چون ذهنی که می‌تواند پرواز کند، می‌تواند دانش را هم ایجاد کند.
دکتر قاسمی با اشاره به تکلیف دولت برای اختصاص یک درصد از بودجه کشور به بحث تحقیق و توسعه، خاطرنشان کرد: این رقم تا آخر برنامه توسعه باید به چهار درصد افزایش یابد. وی دولت را یک بنگاه بزرگ اقتصادی خواند که باید از حجم و بزرگی آن کاسته شود زیرا با این حجم نمی‌تواند عملکرد مناسبی داشته‌باشد.
به گفته وی، در بحث نفت هم باید به سمت تولید فرآورده‌های نفتی و صادرات آن پیش برویم و از خام‌فروشی پرهیز کنیم. وی در پایان خاطرنشان کرد: هر گوشه از اقتصاد مقاومتی یک دنیا حرف دارد و مباحثی که در این همایش‌ها مطرح می‌شود تنها گوشه‌ای از این دنیای بیکران است.
نظر شما
