در طول ماههای گذشته و با توجه به اجرایی شدن برجام بسیاری از طرحهای زیرساختی کشور از سوی وزارت راه و شهرسازی به سرمایهگذاران خارجی سپرده شده است. در این بین طرحهای راهآهن که نیاز به منابع مالی بزرگ داشتهاند نیز جزیی از آن بودهاند.
از طرح اتصال ریلی اصفهان به اهواز گرفته که براساس توافقها شرکتهای کرهای منابع مالی آن را تامین میکنند تا طرحهای بزرگی مانند برقیسازی خط تهران – مشهد و سریعالسیر کردن تهران – اصفهان که سرمایهگذارانی از چین در آنها وارد شدهاند، همگی از سوی مقامات با عقد قراردادهای جدید تبدیل به برنامههای مشارکتی جدید با طرفهای خارجی شدهاند.
در این بین اما هنوز تعدادی از طرحهای اولویتدار ریلی باقیماندهاند که هرچند پیشرفتی قابل توجه داشتهاند، اما نرسیدن منابع مالی اجازه تکمیل به آنها نمیدهد. یکی از اینها طرح راهآهن تهران – همدان است. این طرح 20 ساله که از سال 1375 برنامهریزیهای ابتدایی برای آن آغاز شده و از سال 1384 در دستور اجرا قرار گرفته است، با وجود آنکه در دولت یازدهم پیشرفتی قابل توجه را تجربه کرده اما هنوز درگیر رسیدن منابع اعتباری است.
این طرح که در داخل یک برنامه کلی برای اتصال تهران – همدان – سنندج قرار گرفته، حدود 410 کیلومتر طول دارد که محور اول آن یعنی از تهران تا همدان به طول 160 کیلومتر ساخته خواهد شد.
براساس اطلاعات ارائه شده از سوی معاون راهآهن شرکت ساخت به ایسنا، این خط هماکنون پیشرفتی نزدیک به 85 درصدی را در حوزه زیرسازی و بیش از 50 درصدی در حوزه ریلگذاری تجربه میکند و با وجود فراهم بودن مقدمات لازم برای آن به دلیل نرسیدن بودجه لازم در فرآیند نهایی با ابهام مواجه شده است.
براین اساس تنها 20 درصد از بودجه این طرح در سال گذشته اختصاص یافته و در سال جاری نیز با توجه به محدودیتهای جدی دولت هنوز تکلیف مشخصی ندارد.
هرچند وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم برخلاف گذشتگان وعده تکمیل این راهآهن در مدتی کوتاه را نمیدهد، اما قطعا این خطر وجود دارد که با وجود پیشرفت 90 درصدی باز هم رسیدن خط آهن به یکی از مراکز استانهای ایران با تاخیری جدید روبهرو شود، تاخیری که تاکنون به 20 سال رسیده است.