خبرگان پویا

 روزنامه مردم سالاری : انتخابات پنجمین دورة مجلس خبرگان رهبری، نسبت به ادوار پیشین، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار و رقابت لیست های انتخاباتی در استان تهران، چشم گیر بود.

 به گونه ای که این رقابت ها موجب شکاف میان «جامعة مدرسین حوزة علمیة قم» و «جامعة روحانیت مبارز تهران» بر سر قرار دادن نام رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد و از قضا لیست سومی نیز تحت عنوان «خبرگان مردم» منتشر گردید که هر چند نیمی از آن با لیست جامعتین مشترک ولی نیم دیگر از نامزدهای نزدیک تر به محافظه کاران میانه رو تشکیل شده بود. به همین دلیل در شرایطی که شاید برای بسیاری از شهروندان که عملکرد مجلس خبرگان را بر امور روزمره زندگی اجتماعی و حتی سیاسی خود، ملموس نمی بینند، رغبتی برای شرکت در این انتخابات وجود نداشت، اما شرایط حداقل در حوزة انتخابیه استان تهران به گونة دیگری رقم خورد. مهمترین دلیل آن نیز رقابت دو لیست جامعتین و «خبرگان مردم» در تهران بود. این میزان مشارکت بالا، بار سنگینی بر دوش اعضای منتخب ملت در این نهاد مؤثر قرار داده است. چند روز دیگر آخرین اجلاس سالیانة چهارمین مجلس خبرگان رهبری برگزار می شود.

بارها این نکته مطرح شده که مجلس خبرگان رهبری تنها دو اجلاس سالیانه برگزار و فعالیت مشهود دیگری از آن مشاهده نمی شود. حال آن که این مجلس به واسطة اهمیت انتخابات اخیر و افزایش دقت و حساسیت جامعه به عملکرد آن می تواند بر پویایی و گستردگی کارکرد خود بیفزاید. شاید سخنان شهید مظلوم دکتر بهشتی در این زمینه راه گشا باشد که در هنگام تصویب اصل ولایت فقیه در مجلس خبرگان قانون اساسی گفت:«امروز در این عصر غیبتِ امامِ معصومِ منصوبِ منصوص، امامت دیگر تعیینی نیست، تحمیلی هم نیست. بلکه شناختنی و پذیرفتنی یا انتخابی است». هم چنین طبق اصل یکصدویازدهم قانون اساسی: «هرگاه‏ رهبر از انجام‏ وظایف‏ قانونی‏ خود ناتوان‏ شود یا فاقد یکی‏ از شرایط مذکور در اصول‏ پنجم‏ و یکصدونهم‏ گردد‏، از مقام‏ خود برکنار خواهد شد. تشخیص‏ این امر به‏ عهدة‏ خبرگان‏ مذکور در اصل‏ یکصدوهشتم‏ می‏باشد». مقام معظم رهبری نیز در این باره فرموده اند:«کار مهم خبرگان در درجة اول، همین انتخاب است و در درجة دوم، نظارت بر وضع رهبر موجود و حاضر، که متوجه باشند و ببینند آیا صلاحیت ها در او باقی است». 

آن چه گفته شد نافی شایستگی های رهبری نیست. ناگفته پیداست که آیت الله خامنه ای نه تنها در زمان رحلت امام(ره)، شایسته ترین فرد برای این جایگاه بوده اند بلکه تاکنون نیز چنین بوده و بی شک ایشان در تدبیر و دوراندیشی امور جاری کشور، نسبت به همة اعضای ادوار خبرگان رهبری، افضل می باشند. به همین دلیل بیش از نظارت بر رهبریِ عالم و مدبر نظام، می توان از مجلس خبرگان انتظار داشت که بر عملکرد نهادهای منصوب رهبری نظارت نماید که اصلاح و بهبود عملکرد این ارگان ها نه فقط در حفظ جایگاه کلان نظام بلکه در حفظ جایگاه و شأن رهبری نیز تأثیر مثبتی دارد. برای مثال رهبر انقلاب در پاسخ به این پرسش که آیا منصوبان ایشان نیز مورد انتقاد و سؤال هستند گفتند:«خیال نکنید که حالا بنده چون رئیس صداوسیما را انتخاب می کنم، همة برنامه های صداوسیما را می آورند بنده نگاه کنم، نخیر. 

از خیلی از برنامه های صداوسیما بنده راضی هم نیستم». طبیعتاً این مسأله دربارة دیگر نهادهای منصوب رهبری هم چون شورای نگهبان یا قوة قضاییه که ازقضا هم چون اعضای مجلس خبرگان از فقهای برجستة نظام می باشند نیز صدق می کند و این مجلس با توجه به تخصص در فقه و حقوق می تواند بر بهبود و هم افزایی نهادهای فوق الذکر در امور تقنینی و قضایی نیز تأثیر مهمی بگذارد. حال بگذریم از این نکته که رهبری بزرگوار به صراحت از انتقاد به خویش نیز استقبال کرده اند:«ما که نگفتیم از ما کسی انتقاد نکند؛ ما که حرفی نداریم. من از انتقاد استقبال می کنم؛ البته انتقاد هم می کنند. کم هم نیست؛ بنده هم می گیرم، دریافت می کنم و انتقادها را می فهمم». اما چه کنیم که برخی دایة مهربان تر از مادر می شوند!