بانکداری ایرانی –مجلس نهم در روزها و هفتههای آخر عمر خود ، بهصورت عجیب و ناگهانی دغدغه تولید پیداکرده و با انتقاد از ارکان اقتصادی معتقد است که باید برای افزایش تولید سیاستهای بانکی تغییر کند .
برخی از نمایندگان سیاست ارائه تسهیلات را خطا دانسته و برخی دیگر نیز نرخ سود بانکی مستحق کاهش دوباره میدانند اگر از موضوعاتی چون بحث انتخاباتی بودن این سخنان در روزهای اخیر بگذریم ، موضوع اصلی اینجاست که این سخنان چه بخشهایی از اقتصاد و بانکداری را در نظر دارد تا اصلاح کند .
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نرخ سود بالای بانکی اعلام کرد که رونق تولید درگرو کاهش واقعی نرخ سود بانکی است . رمضان علی سبحانی فر در خصوص وضعیت تولید در کشور گفت: آنچه مشخص است در سالهای گذشته حمایت خوبی از بخش تولید و کشاورزی نشده است؛ بنابراین باید برای رونق تولید تدابیر عملیاتی اتخاذ کرد تا وضعیت تولید بهبود یابد.
نماینده مردم سبزوار،جوین و جغتای در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: بهطور طبیعی باید از بخش تولید در همه زمینهها مانند کشاورزی حمایت لازم شود و در این راستا در اختیار گذاشتن تسهیلات بانکی بسیار مؤثر است.این نماینده مردم در مجلس نهم افزود: در ارائه تسهیلات بانکی باید مکانیزم روشنی وجود داشته باشد و باید دشواریهایی که مانع از رونق تولیدشده ارزیابی و راهکاری برای تسهیل در ارائه وام بانکی اتخاذ شود.
اما سؤال اینجاست که آیا باکم کردن نرخ سود بانکی چه بخشی از تولید رونق میگیرد آیا کشاورزان ، صنعت گران ، تاجران نقدینگی خود را در بانکها ذخیره کردهاند و با کاهش نرخ سود بانکی آن نقدینگی وارد تولید میشود از طرف دیگر آیا با کاهش نرخ سود بانکی نقدینگی از بانکها خارج نشده ظرفیت وام دهی بانکها کاهش نمییابد؟
در رد سخنان این نماینده محترم مجلس باید گفت که مرکز پژوهشهای مجلس روز گذشته طی تحقیقی اعلام کرد که نرخ سود بانکی کمترین تأثیر را بر تولید دارد. این پژوهش در پی آن است تا اعلام کند عواملی که باعث شده است تا سرمایهگذاری در بخش صنعت در ایران بهطور نسبی کاهش یابد، ترکیبی از سیاستهای نامناسب ارزی، سیاستهای پولی و بانکی و کاهش نسبی هزینههای عمرانی طی یک دهه گذشته سبب شده است سهم بخش صنعت از کل سرمایهگذاریها در اقتصاد ایران کاهش یابد.
نتایج این مطالعه نشان میدهد؛ نرخ سود بانکی اگرچه تأثیر منفی بر سرمایهگذاری در صنایع کارخانهای داشته است، اما این تأثیر بسیار ناچیز و نزدیک به صفر بوده است، چراکه عواملی مانند سیاست پولی و بانکی و سیاست ارزی نقشی بهمراتب مهمتر در این زمینه داشتهاند. اما شواهد نشان میدهد که بخش صنعت بهطور نسبی جایگاه خود را نسبت به سایر بخشهای اقتصادی ازدستداده و سرمایهگذاریهای کمتری در این بخش در مقایسه با سایر بخشهای اقتصادی صورت گرفته است.
این وضعیت نشان میدهد که سرمایهگذاریها بهطور نسبی از بخش صنعت و معدن خارجشده و به سایر بخشهای اقتصاد ایران تمایل پیداکرده است. تداوم این روند، تضعیف بخش صنعت و معدن و کاهش توان تولید آن را در پی دارد.
در تحولی دیگر یکی از اعضای کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شیوه پرداخت تسهیلات از سوی بانکها را گزینشی دانست و گفت: باید توجه داشت که بخش کوچکی از مطالبات معوق مربوط به اقشار ضعیف است و عمده بدهی به بانکها، مربوط به عدهای دانهدرشت است که بدون ارائه ضمانت، این تسهیلات را دریافت کردهاند.
سید سعید زمانیان دهکردی ، نماینده مردم شهرکرد در مجلس نهم افزود: بهطور حتم در صورت برخورد با متخلفان و اخذ ضمانتنامههای معتبر از متقاضیان، شاهد وجود رانت نبودیم، اما عدهای از متصلان به لابیهای قدرت از طریق ارتباطات قوی، اقدام به اخذ تسهیلات کلان میکنند. وی شیوه پرداخت تسهیلات بانکها را گزینشی عنوان کرد و گفت: بانکها فشار بسیاری را به بدهکاران خرد وارد میکنند و در مقابل، به متصلان به لابیهای قدرت کاری ندارند.
این سخنان نشان از آن دارد که مجلس نهم در پی آن است که وظیفه مغفول مانده خود را در روزهای آخر رونمایی کند و به دغدغههای اصلی جامعه بپردازد.