بانکداری ایرانی –بيمه مركزي براي تعيين نسبت ريسك شركتهاي بيمهاي، ظرفيت مجاز نگهداري ريسك را بر اساس اطلاعات مالي مصوب شركتهاي بيمه تعيين ميكند. ظرفيت مجاز نگهداري ريسك، جزء شاخصهاي نظارتي بوده كه بيمه مركزي مرتبه آن را كنترل نموده و در صورت مغايرت با عملكرد شركت بيمه، تذكر و اقدامات لازم را اعمال نمايد.
درواقع در شركتهاي بیمهای ظرفيت نگهداري، ميزاني از توانايي مالي شركتهاي بيمهگر براي پوشش ريسك است كه در بازار قابلقبول است و گوياي آن است كه شرکت بیمه در هر ریسک (بیمهنامه) چه میزان از ارزش موضوع بیمه را میتواند نزد خود نگهداری و بقیه آن را باید به شرکتهای واجد شرایط اتکایی کند. درواقع ظرفیت نگهداری امکانی را برای شرکت بیمه فراهم میآورد که شرکت بیمه بتواند در بدترین حالتها (worst-case scenarios) نیز توانایی پرداخت خسارت به بیمهگذاران را داشته باشد. اين اتفاق مانع از تمركز ريسك در شركتهاي بيمه ميشود؛ بنابراين تعیین این ظرفیت توسط نهاد ناظر، امکانی را برای شرکتهای بیمهای فراهم میکند که بتوانند توازن مطلوبی را بین میزان ریسکی که میتوانند نزد خود نگهداری و میزان ریسکی که باید اتکایی کنند، برقرار شود.
بر اساس نظر كارشناسان، حداکثر ظرفیت نگهداری مجاز موسسه بیمه از هر بیمهنامه یا هر ریسک، معادل 20درصد مجموع سرمایه پرداختشده، اندوختهها و ذخایر فنی سهم نگهداری هستند. بر اساس این آییننامه صدور بیمهنامه برای ریسکهایی که ارزش آنها بیش از سقف ظرفیت نگهداری موسسه بیمه باشد، صرفاً در صورتی مجاز است که موسسه بیمه، برای بخش مازاد آن پوشش اتکایی تحصیلکرده باشند. بهطور مثال شرکتی که دارای سقف نگهداری 100میلیارد تومان است، اگر بخواهد مورد بیمهای به ارزش 150میلیارد تومان را بیمه کند باید مبلغ 50میلیارد تومان آن را بهصورت اجباری به شرکتهای واجد شرایط اتکایی کند.
اصولاً باید ارتباطی بین ظرفیت نگهداری و مجموع ریسکی که هر شرکت میتواند تقبل کند وجود داشته باشد. این ارتباط در تبصره 3 ماده 2، ویرایش جدید آییننامه نحوه محاسبه ظرفیت نگهداری در شرکتهای بیمه (آییننامه شماره 1/55) در نظر گرفتهشده است. تبصره 3 ماده 2 این آییننامه بیان میکند پذیرش و نگهداری مجموع ریسکهای موسسه بیمه، بر اساس ضوابط مندرج در آییننامه نحوه محاسبه و نظارت بر توانگری مالی مؤسسات بیمه (آییننامه 69) خواهد بود. به عبارتی، آییننامه شماره 1/55 علاوه بر محدود کردن میزان پذیرش ریسک در هر بیمهنامه برای اطمینان از توانایی شرکت، در ایفای تعهدات خود در قبال مجموع ریسکهای پذیرفتهشده، این ارتباط را بین این دو آییننامه برقرار کرده است.
وضعيت مجاز نگهداري ريسك شركتهاي بيمهاي
در آخرين گزارش بيمه مركزي ، بيمه ايران داراي بالاترين ظرفيت مجاز نگهداري ريسك را در بين 25 شركت بيمهاي را با رقم 14هزار ميليون ريال داراست درعینحال پایینترین رقم نيز متعلق به شركت بيمه حافظ با رقم 34ميليارد ريال است.