یک نماینده مجلس شورای اسلامی از پرستاران، پزشکان و بیماران به عنوان سه ضلع اصلی نظام سلامت کشور یاد کرد و خواستار حل مشکلات و توجه به خواسته ها و مطالبات آنان شد.
محمد اسماعیل نیا نماینده مردم کاشمر، بردسکن و خلیل آباد با بیان این که اگر هر یک از اضلاع مثلت مزبور دچار مشکل باشد، نظام سلامت در کشور می لنگد، با اشاره به مشکلات پرستاران گفت: درست است که رتبه پرستار از پزشک کمتر است، اما بخش اعظمی از فرایند بهبود بیمار در بیمارستان برعهده پرستار است که در این میان پایین بودن در آمد پرستاران سبب می شود که آن ها برای افزایش درآمد خود مدت زمان بیشتری را در بیمارستان ها سپری کنند؛ مساله ای که ازکارآیی آن ها می کاهد.
وی با تاکید بر لزوم برقراری عدالت در پرداخت قشرهای مختلف پزشکی اضافه کرد: این اختلاف در آمدی موجود در دیگرکشورها چندان زیاد نیست.
این عضو ناظر شورای اشتغال با انتقاد از به نتیجه نرسیدن نظام تعرفه گذاری برای خدمات پرستاران گفت: طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاران چند سال پیش مطرح شد، اما به نتیجه نرسید چرا که در آن زمان تعرفه گذاری با نرخ های پائین سبب می شد که درآمد پرستار کاهش یابد،اما به جای این که تعرفه های پیشنهادی را کاهش دهند،کل طرح تعرفه گذاری متوقف شد.
اسماعیل نیا با اشاره به آمار قابل اعتنا مهاجرت پرستاران به کشورهایی همچون استرالیا،کانادا و کشورهای حوزه خلیج فارس گفت:متاسفانه به دلیل این که در این کشور ها حقوق پرستاران به طور میانگین سه برابر کشور ماست، شماری از پرستاران تصمیم به مهاجرت به این کشور ها می گیرند که البته در این مهاجرت ها جایگاه پرستار، شیفت های پرحجم کاری و همچنین نبود انگیزه های لازم در خصوص ارتقای شغلی بسیار موثر بوده است.به عنوان مثال در دنیا به ازای هر دو الی سه بیمار یک پرستار برای رسیدگی وجود دارد،حال آن که در ایران این نسبت به 6 بیمار و یک پرستار و در بیمارستان های دولتی بعضا به یک پرستار و 8 بیمار هم می رسد.
دکتر اسماعیل نیا گفت:مشکلات حرفه پرستاری سبب شده که شمار زیادی از فارغ التحصیلان این رشته به دنبال مشاغل دیگری در کشور باشند،و همین موضوع سبب شده که در حال حاضر بیمارستان های جدید با مشکل جذب پرستار مواجه شوند و بعضا برای ارائه خدمات بیمار مجبور شوند که از کمک بهیاران استفاده نمایند.
نماینده کاشمر در خصوص شیف های پرحجم کاری پرستاران هم گفت: یک مطالعه نشان می دهد که یک پرستار حداکثر 6 ساعت می تواند به بیمار خدمات با کیفیت ارائه دهد،حال آن که در کشور ما شیفت های پرستاران به صورت 12 ساعت در روز و بعضا عصر و شب (18 ساعت) در روز هم می رسد و این یعنی این که در خوش بینانه ترین حالت پرستار در 50 درصد از زمان حضور خود در شیفت می تواند خدمات مناسب و با کیفیت ارائه کند.
او نبود انگیزه های لازم در حرفه پرستاری و عدم برخورداری از درآمد مناسب را یکی از دلیل عدم گرایش مردان به این حرفه عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: در یک دهه اخیر گرایش خانم ها به حرفه پرستاری بیشتر از آقایان بوده است!
دکتر اسماعیل نیا افزود : دغدغه های جامعه پرستاری از طریق خانه ملت به طور جدی پیگیری گردیده و همه این موارد در جلسه ای با حضور وزیر محترم بهداشت و رئیس سازمان نظام پرستاری بررسی شده است .
پزشکان هم مشکل تعرفه ای دارند
وی همچنین از مناسب نبودن تعرفه های پزشکی به عنوان عاملی نام برد که منجر به شکل گیری رابطه ای مالی میان پزشک و بیمار برای تامین هزینه های درمان می شود.
محمد اسماعیل نیا با اشاره به مناسب بودن تعرفه های پزشکی درکشورهای توسعه یافته، از بیمه ها به عنوان واسط میان پزشک و بیمار نام برد که با وضع مناسب تعرفه های پزشکی، نگرانی پزشک از تامین معاش از میان رفته و هزینه های بهداشت ودرمان نیز برای بیمارکاهش می یابد.
وی با تاکید بر لزوم مدیریت در بیمه ها و بیمارستان ها، ادامه داد: در واقع وقتی که بیمار، به بیمه پول پرداخت می کند، دیگر نیاز به انجام هزینه های اضافی به بیمارستان و پزشک از سوی بیمار نباشد . در حال حاضر بیمه ها تنها 10 تا 12 میلیون تومان از هزینه های جراحی در بیمارستان ها را تقبل می کنند و بیمار خود باید مابقی هزینه ها را تامین کند.
وی همچنین به عدم تمکین شرکت های بیمه ای از تعرفه های وضع شده از سوی وزارت بهداشت و درمان اشاره کرد که در این میان پرداخت ها از سوی شرکت های بیمه ای به موقع صورت نمی گیرد ، این مساله سبب می شود تا در جریان تورم حاکم بر اقتصاد کشور، از ارزش رقم های پرداختی به پزشک 10 تا 20 درصد کاسته شود.
وی در ادامه اظهارات خود، علاوه بر اشاره به وجود اختلاف درآمدی پزشکان در شهرهای بزرگ با شهرهای کوچک، عنوان کرد: در حال حاضر آنچه که باعث می شود تا خدمات مناسبی از سوی بیمارستان ها به بیمار ارایه نشود، فاصله معنادار میان سطح درآمد پزشک و پرستار و همچنین پزشکان تهرانی با پزشکان ساکن یا شاغل در شهرستان هاست و این درصورتی است که هزینه های زندگی در مناطق مختلف تفاوت معنی داری ندارد .
نماینده کاشمر همچنین با بیان این که پرداخت های رسمی بیمار به پزشک نباید مورد سرزنش قرار گیرد،گفت:این که پزشک از هر بیماری مطالبه وجه کند مورد اشکال است، اما اگر بیماری تمکن مالی دارد چه اشکالی دارد که پزشک با رضایت بیمار در بیمارستان های خصوصی او را تحت درمان قرار داده و بیمارستان از او هزینه جداگانه ای بابت درمان در بیمارستان خصوصی دریافت کند البته این پرداخت ها باید به صورت شفاف و در قالب صورت حساب بیمارستان دریافت شود و عملا پرداخت های «زیرمیزی» باید برچیده شود ،که این مهم توسط وزیر محترم بهداشت به جد در حال پیگیری بوده و پیشرفت های خوبی نیز در این خصوص توسط ایشان بدست آمده است .
وی با اشاره به مازاد پزشک در شهرهای بزرگ اشاره کرده و پیشنهاد داد:باید علاوه بر ایجاد دانشگاه های مجهز و پیشرفته در شهرهای کوچک، برای حضور پایدار متخصصین در شهرهای کوچک، از پزشکان ، تعهد برای حضور در این مناطق دریافت شود تا به این واسطه با تقویت مراکز درمانی در شهرهای کوچک و مناطق محروم از جابجایی و انتقال بیمار به شهرهای بزرگ جلوگیری شود.
محمد اسماعیل نیا ادامه داد: در واقع برای بومی سازی باید اولویت برای دریافت تعهد، با پزشکان بومی باشد.
تجهیزات پایین در بیمارستان ها و عدم همسانی بیمارستان ها در مناطق مختلف کشور
وی در ادامه اظهارات خود، به عدم استاندارد بودن تخت ها در بخش مراقبت های ویژه اشاره کرد و گفت:بر اساس استاندارد کشورهای توسعه یافته، 10 درصد از تخت ها باید ویژه باشند بر این اساس باید از 15 تا 20 هزار تخت ویژه برخوردار باشیم.
اسماعیل نیا با بیان این که هنوز از سطح استاندارهای جهانی عقب هستیم و بخش ICU در کشور از تخت های مناسب برخوردار نیست، هزینه های وزارت بهداشت برای تامین تخت های استاندارد در کشور را کافی ندانست و خواستار توجه ویژه به این مساله شد.
وی همچنین به پایین بودن سطح بهداشت در بیمارستان ها و در اختیار نداشتن داروهای مناسب در بیمارستان ها برای مداوای بیمار اشاره کرد و گفت: در حال حاضر شرایط تحریمی سبب شده بود تا بیمارستان های کشور از نظر دارویی و تجهیزاتی در سطح پایینی قرار داشته باشند، اما با رفع تحریم ها به نظر می رسد که باید تلاش بیشتری برای رفع مشکلات بیمارستان ها انجام شود.
این نماینده خانه ملت به وجود دارویی هایی با کیفیت و استانداردهای پایین در برخی بیمارستان ها اشاره کرد که نامناسب بودن این داروها، فرایند بهبود بیمار را طولانی تر می کند و سبب می شود تا بیمار مدت زمان بیشتری از دارو استفاده کند؛ از سوی دیگر در بخش های ویژه بیمارستانی، داروهای مناسب وجود ندارد. این انتظار از وزارت بهداشت وجود دارد که ارتقا کیفیت داروها با سرعت بیشتری در دستور کار قرار گیرد و پیشرفت های حاصله در صنعت داروسازی که حاصل شده است ، نیز توسعه بیشتری می یابد .
عدم توزیع مناسب امکانات در کشور
وی با بیان اینکه درسیستم پزشکی کشور، امکانات به طور مناسب و یکنواخت توزیع نشده است، ادامه داد: در مناطق محروم و دور از شهرها، هیچ گونه امکانات و تجهیزات و نیروی انسانی مناسب برای مداوای بیمار وجود ندارد، به گونه ای که پزشکان در این مناطق، بیماران را برای مداوا به مراکز قوی بهداشتی در شهرهای بزرگ ارجاع می دهند. که باید ارتقا وضعیت بیمارستانی در سراسر نقاط دورافتاده در دستور کار قرار گیرد .
او تصریح کرد: این درحالیست که در کشورهای توسعه یافته، امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی در شهرهای کوچک هیچ گونه تفاوتی با شهرهای بزرگ ندارد.
نماینده کاشمر در پایان از بیمار به عنوان مهمترین ضلع مثلث نظام سلامت کشور یاد کرد و گفت: جایگاه بیمار در نظام اسلامی ما بسیار جایگاه ویژه ای است، رهبری در این خصوص گفته اند «باید کاری کنیم که بیمار جز دغدغه بیماری، رنج دیگری نداشته باشد»
وی خاطرنشان ساخت: در این خصوص نظام بیمه سلامت کشور نقش عمده ای دارد. اگر نظام سلامت سهم خوبی به بیمارستان،پزشک و کادر درمانی بدهد، آن ها دلیلی برای عدم ارائه خدمات درست و خوب به بیمار ندارند. در حال حاضر ما تنوع زیادی در بیماری ها شاهد هستیم، از انواع سرطان ها گرفته تا فشار خون،دیابت و انواع عفونت ها.
این نماینده مجلس نهم شورای اسلامی گفت: به دلیل گسترش شهرنشینی، آلودگی هوا و برچیده شدن محصولات باغی ارگانیک در کشور 75 میلیون نفری ما دیده می شود و این یک زنگ خطر است که باید دولت به بیمار و بیماری اهمیت ویژه ای بدهد. اگر کسی بیمار می شود و پول درمان خود را ندارد نباید او را به حال خود رها کرد چرا که بیمار ماندن او ضمن این که باعث رنج یک فرد با حق زندگی سالم می شود به جامعه هم لطمه می زند.
او با مناسب خواندن اجرای نظام سلامت در کشور با توجه به سیاست های کلی ابلاغ شده توسط مقام معظم رهبری گفت:باید به این سمت پیش برویم که فرد بیمه نشده ای در کشور وجود نداشته باشد.اگر کسی بیمار می شود تنها رنج او بیماری باشد. نگران درمان بیماری خود نباشد.بیمارستان ها به او تخت بدهند و بستری شدن نیاز به پارتی نداشته باشد. خانواده بیمار رنجی جز مریض داری نداشته باشند و همه اضلاع نظام سلامت کشور اعم از پزشک و پرستار اولویتی جز درمان بیماران نداشته باشند.
به گفته وی،اجرای توافق برجام فرصت مناسبی را در اختیار نظام سلامت کشور قرار می دهد تا بتواند بر اساس استانداردهای جهانی و همچنین ملاحظات انسانی و حقوقی که بیمار در شریعت مقدس اسلام دارد، به همه بیماران فرصت درمان مناسب داده و این حوزه مهم،کلیدی و آینده ساز کشور که از مشخصه های توسعه یافتگی است ، از مشکلات کنونی اعم از کمبود نقدینگی، نارضایتی کادر درمان و ایضا بیماران فاصله بگیرد.
ولی در پایان ادامه داد برخی اقدامات اصلاحی از طرف دولت و وزیر محترم بهداشت فعلی انجام شده است که بسیار مورد تقدیر است و باید مجلس نیز در این زمینه هم همراهی خود را با دولت انجام دهد .
امید داریم روند رو به رشد وضعیت بهبود نظام سلامت که مورد تایید مقام معظم رهبری هم قرار گرفته است سرعت بیشتری بگیرد و ما شاهد اثرات بهتری در حوزه سلامت و بهداشت و درمان در کشور باشیم ./مهر