وام ۲۵ میلیونی هم حریف رکود نشد

خودروهای تولید داخل به دلیل همکاری نکردن مستقیم با همتایان پیشرفته خارجی که انگشت‌شمار هستند، از کیفیت و فناوری مناسب برخوردار نیستند و تا زمانی که فناوری به صنعت خودرو تزریق نشود و کیفیت و قیمت بهبود نیابد، سایه رکود بر این صنعت سنگینی خواهد کرد

صف های طولانی متقاضیان وام ۲۵میلیون تومانی شکل گرفت. یکصد هزار خودرو فروش رفت اما انگار بازار بی حرکت خودرو خیال تکان خوردن ندارد. خودرو و لوازم خانگی صنایعی بودند که در دومین بسته خروج از رکود، مورد توجه قرار گرفتند تا از این طریق سیاست تحریک تقاضا و سپس رونق تولید اجرایی شود. اما از همان ابتدای رونمایی از این طرح نظرهای متفاوتی از سوی کارشناسان و همچنین قاطبه مردم مطرح شد.

به گزارش جام‌جم، یکی از اصلی‌ترین اهداف اعطای وام ۲۵ میلیون تومانی، رونق دادن به بازار و صنعت خودرو به عنوان یک صنعت پیشران در اقتصاد ملی بوده است. اما اکنون که با اما و اگرها و بهانه‌گیری‌های فراوان، این وام اعطا شد و بیش از یکصد هزار دستگاه خودرو در قالب آن فروش رفت، فعالان صنفی و دست‌اندرکاران بازار باز هم از تداوم رکود و بی‌تحرکی در بازار خودرو-چه بازار خودروی نو و چه دست‌دوم-اظهار نگرانی می‌کنند. این درحالی است که پس از فروکش کردن ماجرای وام تقاضای خرید خودروی نو به صورت نقدی نیز از بازارخارج شده و خریداران بالقوه احتمالی منتظر اعلام تسهیلات جدید هستند.لذا همان مقدار تقاضای محدودی که قبلا در بازار خودرو وجود داشت نیز تضعیف شده است.

به گفته فعالان بازار، اکنون با فروکش کردن هیاهوی ماجرا، آنچه نتیجه وام ۲۵ میلیون تومانی شده، بهره بردن تام و تمام خودروسازان از بودجه این وام و خالی شدن انبارهایشان است؛ موضوعی که در صورت ارتقا نیافتن کیفیت و کاهش قیمت دوباره می‌تواند انبارها را پرکرده و بحران را بازگرداند.

محمدرضا وکیلی، نماینده فروش یکی از خودروسازان داخلی به خبرنگار جام‌جم گفت: در طول ثبت‌نام خودرو با وام، مردم با توجه به این‌که می‌توانستند بخشی از مبلغ خودروی خود را به صورت اقساط بپردازند وارد بازار شدند اما اکنون این امکان نیست و از آنجا که بیشتر خریداران می‌دانند در برخی اعیاد و مناسبت‌های خاص می‌توانند از شرایط و تسهیلات خوبی برخوردار شوند منتظر آن زمان هستند و اگر هم مراجعه می‌کنند به دنبال یافتن شرایطی مناسب برای خرید هستند.

از سوی دیگر محمدفولادیان، یکی از فروشندگان خودرو با تاکید بر افزایش چند صد هزار تومانی برخی از خودروهای داخلی طی هفته گذشته به خبرنگار جام‌جم گفت: اگرچه رکود قابل توجهی در بازار خودرو وجود دارد و اکثر فعالان این صنف از آن گلایه دارند اما تقریبا یک یا دوهفته پس از اتمام مهلت ثبت‌نام خودروهای اقساطی، روند افزایشی قیمت برخی با چند ده هزار تومان شروع شده که امروز حتی تا نزدیک به ۷۰۰ هزار تومان هم رسیده است. به عنوان مثال اکنون قیمت پژو ۲۰۶ صندوق دار۸۷ سی وهفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است درحالی که همین خودرو یک هفته قبل با قیمت ۳۷ میلیون تومان معامله می‌شد.

از همان ابتدای شروع این طرح، وعده هایی که خودروسازان به متقاضیان خود داده بودند محقق نشد. در حالی که خسروتاج، قائم مقام وزیر صنعت با اشاره به اینکه آن دسته از افرادی که در ارائه چک به نمایندگی مجاز مشکل دارند می‌توانند از سفته استفاده کنند، متقاضیان با مراجعه به نمایندگی های خودرو مطلع شدند که برای دریافت تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی، سفته مورد قبول نمایندگی ها نبوده و فقط دارندگان چک مشمول دریافت این وام می شوند!

همچنین از شروع انتشار اخبار تسهیلات ۲۵ میلیونی خودرو، اعلام شد که بازپرداخت این وام ها ۴ تا ۷ ساله می باشد. اما مسئولان نمایندگی های خودرو اعلام کرده اند بازپرداخت تسهیلات ۴ ساله بوده و مدت آن بیشتر نمی شود.

آن چه نتیجه وام ۲۵ میلیون تومانی شده، بهره بردن تام و تمام خودروسازان از بودجه این وام و خالی شدن انبارهایشان است

پس از آن بود که مشخص شد سود بانکی تسهیلات ۲۵ میلیونی، ۱۶ درصد تعیین نشده است. زیرا که نمایندگی های خودرو با اخذ چک های ۴ ماهه رقمی بیشتر از ۱۶ درصد سود را تعیین کرده اند. قائم مقام وزیر صنعت با تایید این موضوع بیان کرد: سود وام خودرو با اقساط "چکی چند ماه یکبار” کمی بیشتر ۱۶ درصد است! مشتریان وام ۲۵ میلیون تومان با تصور سود ۱۶ درصد، متقاضی مسیری دروغین که خوروسازان و مسئولان برایشان ترسیم کرده بودند، قرار گرفتند.

کارشناسان چه می گویند؟

دکتر بهمن آرمان استاد دانشگاه واقتصاد دان هم در یادداشتی که برای جام جم نوشته با تاکید بر این که مشکل صنعت خودرو وام نبوده، نیست و نخواهد بود، معتقد است وام خودرو یک دیگر از تصمیمات اشتباه در اقتصاد ایران است. او در ادامه نوشته است:« واقعیت این است که با ورود خودروهای خارجی به ایران، مردم گرایش بیشتری به استفاده از این خودروها پیدا کرده‌اند. علت این است که خودروهای تولید داخل به دلیل همکاری نکردن مستقیم با همتایان پیشرفته خارجی که انگشت‌شمار هستند، از کیفیت و فناوری مناسب برخوردار نیستند و تا زمانی که فناوری به صنعت خودرو تزریق نشود و کیفیت و قیمت بهبود نیابد، سایه رکود بر این صنعت سنگینی خواهد کرد و بسته‌های خروج از رکود نیز کاری از پیش نخواهد برد. زیرا فناوری تولید خودرو در جهان در انحصار تعداد انگشت‌شماری از شرکت‌هاست که بعضا دارای تولید سالانه بیش از شش میلیون دستگاه در سال هستند. بنابراین خودروسازان ایرانی به علت در اختیار نداشتن فناوری اصولا پویا نبوده و عملا در حد مونتاژکار باقی مانده‌اند.بنابراین باید خودروسازان را به سوی بهبود کیفی و فناوری محصولاتشان هدایت کنیم که در این صورت رونق به طور خودکار به صنعت و بازار خودروی کشور بازخواهد گشت».

فربد زاوه از کارشناسان صنعت خودرو نیز در گفتگو با اقتصاد نیوز با بیان اینکه افزایش سقف تسهیلات برای خرید خودرو با هدف تحریک تقاضا در بازار خودرو موثر واقع نشد، گفت: ارائه وام ۱۵ میلیونی از سوی بانک‌ها به متقاضیان خودرو دردی را دوا نخواهد کرد زیرا وامی که از سوی بانک‌ها قرار شده به مشتریان کم‌توان بازار تعلق می گیرد، دارای همان نرخ بهره‌ای است که وام‌های دیگر هم از آن برخودار هستند و با این وجود تاثیری در رونق بخشیدن بازار خودرو ندارد.

زاوه با بیان اینکه تزریق منابع مالی با هدف تحریک بازار باید در نقطه‌ای متمرکز شود که مثمر ثمر واقع شود، تصریح کرد: باید ارائه تسهیلات برای خرید خودرو یکباره به خودروسازان داده شود تا به یاری تولید درآید زیرا تزریق تسهیلات به خودروسازی بهترین شبکه‌ای است که می‌‌تواند مردم را صاحب خودرو کند. زیرا در حال حاضر خودروسازان بیشترین نیاز را به نقدینگی دارند و اگر تحریک بازار از سمت تقاضا و اختصاص وام‌ها در مسیر درستی قرار نگیرد و متقاضیان وام با آن تسهیلات خودرو نخرند، صنعت خودرو از نقدینگی محروم می‌شود و خودروساز داخلی باید برای سودآوری و جلوگیری از ضرر محصول تولیدی خود را با افزایش قیمت به دست تقاضاکننده برساند و همین امر به رکود بازار و ناامیدی مشتریان دامن می‌زند.

این کارشناس و فعال بازار با اشاره به این که با ارائه وام ۱۵ میلیون تومانی بسیاری از حجم تقاضا پس از پراید، برای تیبا و پژو ۴۰۵ بوده است، گفت: در مقطع فعلی مردم از بازار خودرو توقع کاهش قیمت‌ها را دارند و اثربخشی وام بانکی بر بازار بی‌فایده بوده است گرچه با طرح وام ۲۵ میلیون تومانی که دولت کمتر از یک هفته اجرا کرد، بسیاری از مشتریان برای خرید خودروی مورد نظر ثبت نام کردند اما هنوز بسیاری از مشتریان با همین قیمت‌های فعلی نیز حاضر به خرید خودرو نیستند و اگر قرار باشد رکود بیشتر از این تعمیق پیدا کند ارائه وام بانکی با چنین نرخ سودی برای مردم انگیزه‌ای ایجاد نخواهد کرد.

پایگاه تحلیلی رصد