روزنامه توریسم: سرزمین زیبای گرجستان، سراسر سبز و خرم است، کشوری با یادگاری های کهن اسلامی- ایرانی که روزگاری جزو خاک ایران محسوب می شود و سالیان بسیار دور، از ما جدا افتاده است؛ کشوری در شمال ایران و همجوار جمهوری آذربایجان و ارمنستان و روسیه که در کنار دریای سیاه، آب و هوایی شبیه مناطق شمال کشور خودمان دارد.
پیدا کردن فعالیت های مفرح و خاطره انگیز شهر تفلیس که از قرن پنجم میلادی، پایتخت گرجستان بوده و تاریخی غنی و پرفراز و نشیب دارد، کار سختی نیست. این شهر که در تقاطع شاهراه های آسیایی و اروپایی قرار دارد، بعد از گذشت چندین قرن متمادی و از سر گذراندن جنگ و ستیز فراوان، هنوز زیبایی خاص و هویت اصیل خود را حفظ کرده است و سفر به آن می تواند بسیار جذاب و به یادماندنی باشد.
کشور گرجستان، سرزمینی کوچک است میان دو رشته کوه بلند و کوتاه قفقاز که در فاصله 600 کیلومتری مرز بازرگان ایران قرار دارد که 380 کیلومتر از این فاصله، بین مرزی بازرگان و مرز «واله» گرجستان است. کهن ترین قسمت شهر تفلیس، که آثاری از دوران باستان تا حدود دویست سال پیش را در خود جای داده است، بر تپه های مشرف به رود «کورا» قرار دارد.
این بخش با آثاری نظیر بقایای یک آتشکده ساسانی، حمام های تاریخی، مسجد و کلیسای عصر صفوی، کاروانسرا و ابنیه قاجاری و خانه های تاریخی، بسیار دیدنی است. یک دستگاه تله کابین، پایین ترین قسمت بافت تاریخی تفلیس را به مرتفع ترین بخش آن در کنار دیوارهای برافراشته «نارین قلعه» متصل می کند.
در عین حال، در همه کوچه پس کوچه های بافت تاریخی، نشانه هایی از بازسازی و احیای ابنیه را می توان دید. این روزها، تبدیل خانه ها و بناهای قدیمی به مهمانسرا، کافه و رستوران، ترمیم سنگفرش کوچه ها، ایجاد پله راه در بخش های مرتفع و راه اندازی حمام های صفوی با استفاده از چشمه های آب گرم منطقه، این بافت قدیمی را به بخشی زنده و زیبا تبدیل کرده است.
آب تنی در میان چشمه ها
شهر تفلیس را با حمام های آبگرم آن می شناسند. نام اصلی تفلیس، تبلیس است که به زبان گرجی، به معنای چشمه آبگرم است. ده ها چشمه آبگرم از تپه ای نزدیک به رودخانه «کورا» می جوشد و مردمان این دیار، سالیان سال از آن برای شست و شو بهره می گیرند.
وقتی پای شاه عباس به این دیار باز شد، دستور داد حمام ها را مانند همه حمام های زیبای دوران خود، بر روی چشمه های آبگرم «تبلسیان» بسازند. چندین حمام زیبا با کاشیکاری های دوران صفویه، درهای کنده کاری شده و مناره های کوچک، از یادگارهای شاه عباس است که هنوز هم وجود دارد.
براساس افسانه ها، پادشاه «کارتل» که نام قدیمی پادشاه گرجستان است، یعنی «واختانگ گرگاسالی»، به معنی «گرگ سر» در قرن 5 میلادی و به واسطه کشف این چشمه های معدنی، علاقه مند شد شهر جدیدی در اینجا بنا نهد که به واسطه گرم بودن آب چشمه ها، بر این شهر نام «تبیلیسی» به معنای جای گرم نهاده شد.
جهانگردان، مورخان و جغرافیدانان معروفی در آثار به جا مانده از خود، در مورد وجود این چشمه ها بسیار سخن گفته اند. از جمله در قرن دهم، جغرافیدان عرب به نام «ابن هیکل» و در قرن هجدهم، جهانگرد معروف ونیزی به نام «مارکوپولو» به این چشمه ها اشاره کرده اند و حتی بعضی از نویسندگان سرشناس، از جمله الکساندر دوما، میخائیل لرمانتوف و الکساندر پوشکین در گرمابه های «آبانتوبانی» استحمام کرده اند.
حمام های به جا مانده در محله مذکور و براساس معماری ایرانی، بین قرون 17 و 18 میلادی ساخته شده و در مسیر باغ «بوتانیک» واقع شده اند. این حمام ها در قدیم، نه تنها به منظور درمان، بلکه برای تفرج و برگزاری جشن ها نیز مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه، بهترین تجربه در این محله، گرفتن یک حمام اختصاصی در گرمابه «سامفو» با پرداخت 30 لاری )هر لاری برابر با حدود 12 هزار و 720 ریال) و ماساژ 10 تا 15 دقیقه ای با قیمت 15 لاری، می توان احساس سبکی کرد.
درمان مغناطیسی
تنوع آب و هوایی در پاییز گرجستان واقعا شگفت انگیز است؛ شما می توانید وسایل اسکی خود را بردارید و در ارتفاعات پربرف، ساعت ها اسکی کنید و هرگاه خسته شدید، به دریا بروید و به شنا بپردازید! دوسوم این کشور، کوهستانی است و بهترین سواحل سحرآمیز دریای سیاه نیز در این سرزمین قرار دارد. در نزدیکی بندر پوتی، منطقه ای قرار دارد که به آن «ساحل مغناطیسی» گفته می شود. باور مردم بر این است که شنا کردن در این منطقه و آفتاب گرفتن بر روی شن های ساحلی آن، منجر به درمان بیماری های مختلفی می شود.
براساس تحقیقات دانشگاه اورکی گرجستان، ترکیب ماسه های ساحل این منطقه، حاوی مواد معدنی ویژه ای است که اثرات درمانی آن در مورد بیماری های قلبی، عروقی و عصبی به اثبات رسیده است. براساس این مطالعات، تنها دو منطقه در جهان شناخته شده است که چنین خواصی در آن وجود دارد که یکی از آن دو، همین سواحل مغناطیسی گرجستان است.
کوهستان های گرجستان نیز سرچشمه رودهای متعددی است و عبور رودخانه از شهرها و روستاهای این کشور، سیمای آن را دیدنی تر ساخته است، خصوصا رودخانه کوری که از وسط شهر تفلیس عبور می کند، چشم اندازهای کم نظیری پدید آورده است. جالب است بدانید، باغستان معروفی در منطقه «آجاریا» وجود دارد که در آن گیاهان متعددی را از نقاط گوناگون جهان پرورش می دهند. در این باغستان، گیاه استرالیایی در کنار گیاه آفریقایی و آمریکایی، در حال رشد است و این به خوبی اثبات می کند که شرایط اقلیمی این منطقه، کاملا استثنایی است.
بازدید از گنجینه های طلایی
در تفلیس، تعداد زیادی موزه وجود دارد که تک تک آنها ارزش صرف وقت و بازدید کامل را دارند. موزه ملی گرجستان که در خیابان سوم بولار «روستاولی» واقع شده است، نمایشگاه بسیار پرطرفداری از گنجینه های طلایی عتیقه را به نمایش می گذارد. اگر از دوستداران آثار هنری هستید، بهتر است سری به گالری ملی هنر در خیابان یازدهم بولار روستاولی بزنید. این گالری که در مجاورت کلیسای کاشوتی قرار دارد، محل برگزاری نمایشگاه دائمی شاهکارهای برجسته ترین هنرمندان گرجستانی، از جمله النه آخولدیانی، داویت کاکابادزه و لادوگر گودیاشویلی است.
در موزه هنرهای زیبای «شالوا آمیراناشویلی» در خیابان اول بولار به نام «لادو گودیاشویلی»، می توانید مجموعه ای از صنایع دستی و اشیاء عتیقه به جا مانده از عصر مفرغ یا عصر برنز و قرون وسطی را در کنار آثار هنری مدرن قرن بیستم ببینید. بازدید از موزه مردم شناسی که با فاصله ای کم از شهر قدیمی و در نزدیکی دریاچه لاک پشت واقع شده است، خالی از لطف نیست.
این موزه که در فضای باز قرار دارد، نمونه هایی از معماری محلی و صنایع دستی همه اقوام گرجستان را به نمایش می گذارد و اگر زمان کافی برای سفر به سراسر گرجستان نداشته باشید، بازدید از این موزه، اطلاعات نسبتا کاملی در مورد این کشور در اختیارتان قرار می دهد. در کنار این موزه، یک رستوران خوب به نام «راچیز اوبانی» قرار دارد که انواع غذاهای محلی لذیذ را سرو می کند.
صرف غذاهای محلی
غذاهای محلی گرجستان، مملو از پنیر، گردو و ادویه محلی است و معمولا این غذاها را به همراهم مقدار زیادی نان سرو می کنند. هم چنین برای لذت بردن زا باکیفیت ترین غذاهای در تلفیس، بد نیست سری به رستوران های «شموئیخده گناتسوالی» در خیابان پوشکین بزنید. بهترین غذاهای تفلیس شامل، خینکالی (نوعی پیراشکی گوشت)، خاچاپوری (نان پر شده با پنیر)، خوراک بادمجان و گردو و چکمرولی (جوجه با سس خامه و سیر) است. چنین کافه هایی محل مناسبی برای گردهمایی های دوستانه، نوشیدن قهوه و صرف کیک های خوشمزه به همراه نوای موسیقی است.
سوغات گرجستان
سوغاتی گرجستان بسیار متنوع و شامل صنایع دستی مختلف و رنگارنگ مانند انواع مجسمه های فلزی و چوبی و بشقاب های تزیینی است. فرش و گلیم با طرح های زیبا و رنگ آمیزی خاص، یکی دیگر از سوغات گرجستان محسوب می شود. کلاه های نمدی و لباس های ضخیم که عمدتا از پشم بز تهیه می شوند، می تواند یکی دیگر از ره آوردهای شما از گرجستان باشد. انواع پیاله هایی که از شاخ گاو و بزکوهی درست می شوند، بخش دیگری از سوغات متنوع این کشور است.
زیباترین خیابان شهر تفلیس در «مِتسخِتا»
پیاده روی بر سنگفرش های 100ساله
خیابان «روستاولی» در شهر تفلیس که قبلا خیابان «گلوینی» نامیده می شد، یکی از اصلی ترین خیابان های این شهر است که به احترام شاعر بسیار معروف قرون وسطی، یعنی «شوتا روستاولی» نامگذاری شده است.
بسیاری از مراکز مهم دولتی و غیردولتی گرجستان در این خیابان مستقر هستند که از جمله آنها می توان به پارلمان گرجستان، اپرا و باله شهر تفلیس، کلیسای کاشوتی، موزه مردمی و آکادمی تئاتر گرچستان اشاره کرد.
خیابان کشی منظم، ساختمان های چندطبقه زیبا و مراکز فرهنگی و هنری، مشخصه های این منطقه زیباست، در حالی که هنوز هم در بسیاری از قسمت های شهر، می توان سنگفرش هایی با بیش از یکصد سال قدمت را مشاهده کرد. حتی پیاده روها همگی سنگفرش است و بر فراز ساختمان های قدیم، تابلوهایی به چشم می خورد که یادگار قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. گرجی ها، با همان دقتی که بافت تاریخی و فرهنگی تفلیس را حفظ کرده اند، از پایتخت قدیمی خود، یعنی «متسختا» واقع در 20 کیلومتری تفلیس هم محافظت کرده اند.
این شهر کوچک و کم جمعیت، یک موزه زنده و دیدنی است که به ثبت جهانی هم رسیده است. پس از انتقال پایتخت به تفلیس، در خیابان اصلی شهر، هیچ خودرویی حق تردد ندارد و اهالی و گردشگران، محوطه تاریخی شهر را پیاده طی می کنند. کودکان و نوجوانان تفلیس هم با اسکیت و اسکوتر، در کوچه ها بازی می کنند و گردشگران با خیال راحت در خیابان قدم می زنند.
پیدا کردن فعالیت های مفرح و خاطره انگیز شهر تفلیس که از قرن پنجم میلادی، پایتخت گرجستان بوده و تاریخی غنی و پرفراز و نشیب دارد، کار سختی نیست. این شهر که در تقاطع شاهراه های آسیایی و اروپایی قرار دارد، بعد از گذشت چندین قرن متمادی و از سر گذراندن جنگ و ستیز فراوان، هنوز زیبایی خاص و هویت اصیل خود را حفظ کرده است و سفر به آن می تواند بسیار جذاب و به یادماندنی باشد.
کشور گرجستان، سرزمینی کوچک است میان دو رشته کوه بلند و کوتاه قفقاز که در فاصله 600 کیلومتری مرز بازرگان ایران قرار دارد که 380 کیلومتر از این فاصله، بین مرزی بازرگان و مرز «واله» گرجستان است. کهن ترین قسمت شهر تفلیس، که آثاری از دوران باستان تا حدود دویست سال پیش را در خود جای داده است، بر تپه های مشرف به رود «کورا» قرار دارد.
در عین حال، در همه کوچه پس کوچه های بافت تاریخی، نشانه هایی از بازسازی و احیای ابنیه را می توان دید. این روزها، تبدیل خانه ها و بناهای قدیمی به مهمانسرا، کافه و رستوران، ترمیم سنگفرش کوچه ها، ایجاد پله راه در بخش های مرتفع و راه اندازی حمام های صفوی با استفاده از چشمه های آب گرم منطقه، این بافت قدیمی را به بخشی زنده و زیبا تبدیل کرده است.
آب تنی در میان چشمه ها
شهر تفلیس را با حمام های آبگرم آن می شناسند. نام اصلی تفلیس، تبلیس است که به زبان گرجی، به معنای چشمه آبگرم است. ده ها چشمه آبگرم از تپه ای نزدیک به رودخانه «کورا» می جوشد و مردمان این دیار، سالیان سال از آن برای شست و شو بهره می گیرند.
وقتی پای شاه عباس به این دیار باز شد، دستور داد حمام ها را مانند همه حمام های زیبای دوران خود، بر روی چشمه های آبگرم «تبلسیان» بسازند. چندین حمام زیبا با کاشیکاری های دوران صفویه، درهای کنده کاری شده و مناره های کوچک، از یادگارهای شاه عباس است که هنوز هم وجود دارد.
براساس افسانه ها، پادشاه «کارتل» که نام قدیمی پادشاه گرجستان است، یعنی «واختانگ گرگاسالی»، به معنی «گرگ سر» در قرن 5 میلادی و به واسطه کشف این چشمه های معدنی، علاقه مند شد شهر جدیدی در اینجا بنا نهد که به واسطه گرم بودن آب چشمه ها، بر این شهر نام «تبیلیسی» به معنای جای گرم نهاده شد.
جهانگردان، مورخان و جغرافیدانان معروفی در آثار به جا مانده از خود، در مورد وجود این چشمه ها بسیار سخن گفته اند. از جمله در قرن دهم، جغرافیدان عرب به نام «ابن هیکل» و در قرن هجدهم، جهانگرد معروف ونیزی به نام «مارکوپولو» به این چشمه ها اشاره کرده اند و حتی بعضی از نویسندگان سرشناس، از جمله الکساندر دوما، میخائیل لرمانتوف و الکساندر پوشکین در گرمابه های «آبانتوبانی» استحمام کرده اند.
حمام های به جا مانده در محله مذکور و براساس معماری ایرانی، بین قرون 17 و 18 میلادی ساخته شده و در مسیر باغ «بوتانیک» واقع شده اند. این حمام ها در قدیم، نه تنها به منظور درمان، بلکه برای تفرج و برگزاری جشن ها نیز مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه، بهترین تجربه در این محله، گرفتن یک حمام اختصاصی در گرمابه «سامفو» با پرداخت 30 لاری )هر لاری برابر با حدود 12 هزار و 720 ریال) و ماساژ 10 تا 15 دقیقه ای با قیمت 15 لاری، می توان احساس سبکی کرد.
درمان مغناطیسی
تنوع آب و هوایی در پاییز گرجستان واقعا شگفت انگیز است؛ شما می توانید وسایل اسکی خود را بردارید و در ارتفاعات پربرف، ساعت ها اسکی کنید و هرگاه خسته شدید، به دریا بروید و به شنا بپردازید! دوسوم این کشور، کوهستانی است و بهترین سواحل سحرآمیز دریای سیاه نیز در این سرزمین قرار دارد. در نزدیکی بندر پوتی، منطقه ای قرار دارد که به آن «ساحل مغناطیسی» گفته می شود. باور مردم بر این است که شنا کردن در این منطقه و آفتاب گرفتن بر روی شن های ساحلی آن، منجر به درمان بیماری های مختلفی می شود.
براساس تحقیقات دانشگاه اورکی گرجستان، ترکیب ماسه های ساحل این منطقه، حاوی مواد معدنی ویژه ای است که اثرات درمانی آن در مورد بیماری های قلبی، عروقی و عصبی به اثبات رسیده است. براساس این مطالعات، تنها دو منطقه در جهان شناخته شده است که چنین خواصی در آن وجود دارد که یکی از آن دو، همین سواحل مغناطیسی گرجستان است.
کوهستان های گرجستان نیز سرچشمه رودهای متعددی است و عبور رودخانه از شهرها و روستاهای این کشور، سیمای آن را دیدنی تر ساخته است، خصوصا رودخانه کوری که از وسط شهر تفلیس عبور می کند، چشم اندازهای کم نظیری پدید آورده است. جالب است بدانید، باغستان معروفی در منطقه «آجاریا» وجود دارد که در آن گیاهان متعددی را از نقاط گوناگون جهان پرورش می دهند. در این باغستان، گیاه استرالیایی در کنار گیاه آفریقایی و آمریکایی، در حال رشد است و این به خوبی اثبات می کند که شرایط اقلیمی این منطقه، کاملا استثنایی است.
بازدید از گنجینه های طلایی
در تفلیس، تعداد زیادی موزه وجود دارد که تک تک آنها ارزش صرف وقت و بازدید کامل را دارند. موزه ملی گرجستان که در خیابان سوم بولار «روستاولی» واقع شده است، نمایشگاه بسیار پرطرفداری از گنجینه های طلایی عتیقه را به نمایش می گذارد. اگر از دوستداران آثار هنری هستید، بهتر است سری به گالری ملی هنر در خیابان یازدهم بولار روستاولی بزنید. این گالری که در مجاورت کلیسای کاشوتی قرار دارد، محل برگزاری نمایشگاه دائمی شاهکارهای برجسته ترین هنرمندان گرجستانی، از جمله النه آخولدیانی، داویت کاکابادزه و لادوگر گودیاشویلی است.
در موزه هنرهای زیبای «شالوا آمیراناشویلی» در خیابان اول بولار به نام «لادو گودیاشویلی»، می توانید مجموعه ای از صنایع دستی و اشیاء عتیقه به جا مانده از عصر مفرغ یا عصر برنز و قرون وسطی را در کنار آثار هنری مدرن قرن بیستم ببینید. بازدید از موزه مردم شناسی که با فاصله ای کم از شهر قدیمی و در نزدیکی دریاچه لاک پشت واقع شده است، خالی از لطف نیست.
این موزه که در فضای باز قرار دارد، نمونه هایی از معماری محلی و صنایع دستی همه اقوام گرجستان را به نمایش می گذارد و اگر زمان کافی برای سفر به سراسر گرجستان نداشته باشید، بازدید از این موزه، اطلاعات نسبتا کاملی در مورد این کشور در اختیارتان قرار می دهد. در کنار این موزه، یک رستوران خوب به نام «راچیز اوبانی» قرار دارد که انواع غذاهای محلی لذیذ را سرو می کند.
صرف غذاهای محلی
غذاهای محلی گرجستان، مملو از پنیر، گردو و ادویه محلی است و معمولا این غذاها را به همراهم مقدار زیادی نان سرو می کنند. هم چنین برای لذت بردن زا باکیفیت ترین غذاهای در تلفیس، بد نیست سری به رستوران های «شموئیخده گناتسوالی» در خیابان پوشکین بزنید. بهترین غذاهای تفلیس شامل، خینکالی (نوعی پیراشکی گوشت)، خاچاپوری (نان پر شده با پنیر)، خوراک بادمجان و گردو و چکمرولی (جوجه با سس خامه و سیر) است. چنین کافه هایی محل مناسبی برای گردهمایی های دوستانه، نوشیدن قهوه و صرف کیک های خوشمزه به همراه نوای موسیقی است.
سوغات گرجستان
سوغاتی گرجستان بسیار متنوع و شامل صنایع دستی مختلف و رنگارنگ مانند انواع مجسمه های فلزی و چوبی و بشقاب های تزیینی است. فرش و گلیم با طرح های زیبا و رنگ آمیزی خاص، یکی دیگر از سوغات گرجستان محسوب می شود. کلاه های نمدی و لباس های ضخیم که عمدتا از پشم بز تهیه می شوند، می تواند یکی دیگر از ره آوردهای شما از گرجستان باشد. انواع پیاله هایی که از شاخ گاو و بزکوهی درست می شوند، بخش دیگری از سوغات متنوع این کشور است.
زیباترین خیابان شهر تفلیس در «مِتسخِتا»
پیاده روی بر سنگفرش های 100ساله
خیابان «روستاولی» در شهر تفلیس که قبلا خیابان «گلوینی» نامیده می شد، یکی از اصلی ترین خیابان های این شهر است که به احترام شاعر بسیار معروف قرون وسطی، یعنی «شوتا روستاولی» نامگذاری شده است.
بسیاری از مراکز مهم دولتی و غیردولتی گرجستان در این خیابان مستقر هستند که از جمله آنها می توان به پارلمان گرجستان، اپرا و باله شهر تفلیس، کلیسای کاشوتی، موزه مردمی و آکادمی تئاتر گرچستان اشاره کرد.
خیابان کشی منظم، ساختمان های چندطبقه زیبا و مراکز فرهنگی و هنری، مشخصه های این منطقه زیباست، در حالی که هنوز هم در بسیاری از قسمت های شهر، می توان سنگفرش هایی با بیش از یکصد سال قدمت را مشاهده کرد. حتی پیاده روها همگی سنگفرش است و بر فراز ساختمان های قدیم، تابلوهایی به چشم می خورد که یادگار قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. گرجی ها، با همان دقتی که بافت تاریخی و فرهنگی تفلیس را حفظ کرده اند، از پایتخت قدیمی خود، یعنی «متسختا» واقع در 20 کیلومتری تفلیس هم محافظت کرده اند.
این شهر کوچک و کم جمعیت، یک موزه زنده و دیدنی است که به ثبت جهانی هم رسیده است. پس از انتقال پایتخت به تفلیس، در خیابان اصلی شهر، هیچ خودرویی حق تردد ندارد و اهالی و گردشگران، محوطه تاریخی شهر را پیاده طی می کنند. کودکان و نوجوانان تفلیس هم با اسکیت و اسکوتر، در کوچه ها بازی می کنند و گردشگران با خیال راحت در خیابان قدم می زنند.
نظر شما
