یک تحلیلگر بازار سرمایه گفت: باید تدابیری جهت اصلاح ساختار بازار سرمایه اتخاذ شود تا توافق هسته ای به عنوان نسخه ای برای درمان مشکلات موجود نقش آفرینی کند.
محمدحسن اعتضادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، افزود: برای آگاهی از تاثیر توافق هسته ای بر بازار سرمایه باید زمان دولت قبل را یادآوری کنیم، در آن دوره 750 میلیارد دلار ظرف 8 سال وارد کشور شد اما وضع معیشتی مردم هیچ بهتر نشد، حال که قرار است فرضا 50 میلیارد دلار وارد اقتصاد کشور شود، نباید انتظار تغییرات آنچنانی به ویژه در بازارر سرمایه را داشته باشیم.
وی ادامه داد: بازار سرمایه تحت تاثیر مذاکرات ایران و گروه پنج بعلاوه یک، هیجانی شده لذا تا زمانی که نتواند مانع افزایش نقدینگی در جامعه شود یا سرمایه گذاری خارجی را جذب کند، اقتصاد با وضع موجود ادامه خواهد یافت.
مدیرعامل مرکز مطالعات و مدیریت سیستم های ایران افزود: کارگزاران بورس تهران در راستای کسب بالاترین سود، هم خریدار و هم معامله گر هستند، هم قیمت ها را بالا می برند و هم قیمت های حبابی ایجاد می کنند، ضمن آنکه عرضه های اول، دوم و سوم را برای خود و شرکت های صوری خریداری می کنند.
وی با بیان آنکه بازار سرمایه یکی از مهمترین ارکان سیاست پولی بانک مرکزی در تمام جهان محسوب می شود، افزود: بخش اعظمی از حجم پول این بازار صرف خرید و فروش سهام می شود و سهامداری با 1000 سهم، کارگزاران را به رقابت وامی دارد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: خرید و فروش سهام باید روی فرم مخصوصی که ساعت و روز دستور سهامدار را منعکس می کند و همزمان در سیستم اطلاعاتی بورس تهران و شهرستانها در بخش Monitoring ثبت شود اما سیستم MIS درستی در بورس وجود ندارد تا اختصاص سهام دقیقا مشخص شود.
وی ادامه داد: اگر از بورس تهران سوال شود که فردی چه تعداد سهام خریده یا فروخته، اطلاعاتی در این زمینه وجود ندارد بنابراین چگونه باید مشخص شود که عرضه های اول، دوم و سوم بورس به چه کسانی تخصیص داده شده است. مضافا اینکه در تمام دنیا کارگزاران و سهامداران متخلف در دادگاه به جرم اختلال در سیستم اقتصادی محاکمه می شوند.
استاد دانشگاه امام صادق(ع)افزود: با توجه به افزایش نقدینگی در سالهای بعد از انقلاب که فعلا 100 درصد نسبت به نقدینگی واقعی آن افزایش یافته و این بازار می تواند نقدینگی اضافی را تا حدودی جمع آوری کند، سوال اینجاست که کمبود نقدینگی بازار از کجاست و چرا سهام خریدار ندارد؟
وی ادامه داد: به نظر می رسد مشکل جای دیگری است و اگر قرار باشد، سهامداران مرتب از بازار خارج شوند، جایی به غیر از بانک های دولتی نیست که سهام را خریداری کنند و در نهایت سهامداران اصلی بانک ها خواهند بود نه مردم.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: کارگزار در تمام دنیا بازاریاب است نه معامله گر، بنابراین در اولین اقدام باید کارگزاران از معامله گران تفکیک شوند و معامله گران از ارکان سازمان بورس باشند. البته معامله گران در آمریکا، کانادا و انگلیس اجازه تاسیس شرکت ندارند بلکه فقط در تالار معامله می کنند و با شماره ای که دارند، شناسایی می شوند لذا دست کاری قیمتها امکان پذیر نیست. ضمن آنکه وجود هزاران چارتیست (Chartist)و شرکتهایی که فقط کارشان کشف قیمت است، امکان دست کاری در قیمت ها را نمی دهند.
وی ادامه داد: در حالیکه عدم وجود چارتیست ها در بازار سرمایه ایران قیمت های حبابی شدید ایجاد می کند و تفاوت زیادی با قیمت ذاتی سهم و قیمت بازار به وجود می آورد، نهایتا کسب ثروت بادآورده برای عده ای بخصوص مانند کارگزاران، بعضی سهامداران و مدیران شرکتهای سرمایه گذاری خواهد شد.
به گفته اعتضادی؛ برای از بین بردن این معضل باید سازمان بورس چند شرکت را به عنوان چارتیست انتخاب کند تا کشف قیمت کرده و قیمت ذاتی و واقعی و حبابی سهم را مرتبا برای خریداران مشخص کنند همانطور که در تمام کشورهایی که بورس فعال دارند، فعالان و دست اندرکاران بورس که اطلاعات شرکتها را دارند، حق معامله ندارند، در بورس تهران نیز همین شرایط حاکم شود.
وی تاکید کرد: شاخص های بورس باید مورد تجدیدنظر قرار گرفته و علاوه بر شاخص لاسپیرز از شاخص های دیگر مانند پاشه، بولی و فیشر و غیره استفاده شود؛ خرید نرم افزار Smart نیز مناسب بورس اوراق بهادار تهران نیست و باید نرم افزاری مناسب وضع موجود بازار طراحی شود. ضمن آنکه بسیاری از مسائل ناشی از زد و بندهای خصوصی و دولتی در بورس باید حل و فصل و آمار اسامی خریداران سهام سازمان بورس اعلام شود تا از این طریق افرادی که سهام ارزان خریداری و با قیمت بالاتر به فروش می رسانند، شناسایی شوند که با طراحی سیستم اطلاعاتی مدیریت می توان به آسانی بعضی از شرکتهای بورسی که پولهای کثیف بدست می آورند و با خرید سهم بالایی از سهام، پولهای فوق را پاک می کنند، شناسایی کرد و در نهایت تشکیل اتاق فکر در بورس و شفاف کردن کلیه مسائل از ضروریات است.