سد ۱۶۷ میلیارد دلاری چین بدون آب می‌ماند؟
بانکداری ایرانی - چین ساخت بزرگترین سد برق آبی جهان در حاشیه شرقی فلات تبت را با هزینه تخمینی حداقل ۱۷۰ میلیارد دلار آغاز کرده، اما بارندگی ضعیف، ممکن است مانع بزرگی برای آن شود.
به گزارش ایسنا، چین که بزرگترین آلاینده جهان شناخته می‌شود، انتشار گازهای گلخانه‌ای را تحت کنترل نگه داشته، اما خشکسالی ممکن است این پیشرفت را معکوس کند. تولید برق نیروگاه‌های حرارتی در چین تا ژوئیه امسال، ۱.۳ درصد کاهش یافته است که نشان می‌دهد مصرف زغال‌سنگ این کشور همچنان در حال کاهش است. با توجه به اینکه این کشور عامل حدود یک سوم از کل انتشار کربن است، این خبر کاملا خوبی است.
اما عملکرد ضعیف بخش برق آبی همزمان با آغاز ساخت سد ۱۶۷ میلیارد دلاری یارلونگ تسانگپو، مایه نگرانی شده است. این پروژه در تبت ساخته می‌شود و پس از تکمیل، بزرگترین نیروگاه ساخته شده تاکنون خواهد بود.
چین از سال ۲۰۲۰، ظرفیت ژنراتورهای آبی خود را بیش از یک سوم افزایش داده است، اماتولید برق آنها در سال جاری تاکنون، فقط ۱۱ درصد افزایش یافته است. تولید برق آبی تا ژوئیه در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۴، به میزان ۲۷.۸ تراوات ساعت کاهش یافته که تقریبا به اندازه کاهش ۳۷.۴ تراوات ساعت تولید نیروگاه حرارتی است.
یکی از عوامل واضح کاهش تولید برق، بارندگی ضعیف بوده است. میزان آبی که از حوضه رودخانه یانگ تسه عبور می‌کند، در انتشار سالانه گازهای گلخانه‌ای تاثیر دارد. شبکه سدهای آن، حدود یک پنجم برق آبی جهان را تامین می‌کند. وقتی این کانال‌ها فروکش می‌کنند، زغال‌سنگ است که کمبود تولید برق آبی را جبران می‌کند.
امسال نیز از این قاعده مستثنی نیست. با وجود سیل‌ها و طوفان‌هایی که طی ماه گذشته پکن و استان‌های ساحلی را درنوردیدند، میزان بارندگی در این حوضه در ماه ژوئیه ۲۵ درصد کمتر از میانگین بلندمدت بود. امسال در حال تبدیل شدن به چهارمین سال خشک از شش سال گذشته است. بدون وجود آب برای چرخاندن توربین‌ها، تمام آن ژنراتورهای آبی بلااستفاده می‌مانند.
خوشبختانه، خشکسالی که از سال ۲۰۲۱ آغاز شد، صرفا مجموعه‌ای از سال‌های کم‌آبی است و با بازگشت بارندگی به روند تاریخی خود، به مرور زمان به حالت عادی باز خواهد گشت. اما با تغییرات آب و هوایی، بخش عمده‌ای از زمین به سرعت در حال خشک شدن است و هر شش ماه، منطقه‌ای به وسعت کالیفرنیا به زمین‌های خشک اضافه می‌شود.
عامل شگفت‌انگیزی که ممکن است در این پدیده در چین نقش داشته باشد، موفقیت این کشور در مقابله با آلودگی است. فراموش کردن آن آسان است، اما یک دهه پیش، کمتر خبری بدون تصاویر جهنمی از شهرهایی آلوده‌ای بود که نیروگاه‌هایشان ابرهای ذرات معلق در هوا منتشر می‌کردند. اقداماتی که از حدود سال ۲۰۱۳ آغاز شد، این وضعیت را کاملا تغییر داد. ذرات معلق در هوا که با خطرات بالا برای سلامت انسان مرتبط است، تا سال ۲۰۱۹ حدود یک سوم کاهش یافت. تخمین زده می‌شود که این امر جان صدها هزار نفر را در سال نجات می‌دهد.
با این حال، این کاهش اثرات دیگری نیز دارد. تمام آن مه‌دود، نور خورشید را به فضا منعکس می‌کرد. ناپدید شدن آن به معنای آن است که پرتوهای بیشتری به سطح زمین می‌رسند که می‌توانند جو را گرم کنند. بر اساس مطالعه‌ای که ماه گذشته در یک مجله علمی منتشر شد، بیش از ۸۰ درصد از شتاب گرمایش جهانی از سال ۲۰۱۰ را می‌توان به کاهش دی اکسید گوگرد در نتیجه سرکوب ذرات معلق در شرق آسیا نسبت داد.
ذرات معلق همچنین می‌توانند با تشکیل «دانه‌هایی» در هوا که هوای مرطوب می‌تواند در اطراف آنها به قطرات و در نهایت ابرهای طوفانی تبدیل شود، بر باران تاثیر بگذارند. این ارتباط به خوبی درک نشده‌اند، اما ممکن است توضیحی برای دوره خشکسالی طولانی در یانگ‌تسه ارائه دهد. محققان دانشگاه «نانجینگ نرمال» اوایل امسال دریافتند که بارندگی در این منطقه با آلودگی صنعتی افزایش می‌یابد و با پاکسازی آسمان کاهش می‌یابد. غلظت ذرات معلق در قلب این حوضه بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰، به نصف کاهش یافته است، اما هنوز بالاتر از سطوح بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود.
این نشان‌دهنده یک احتمال نگران‌کننده است. پکن برنامه‌ریزی برای سیستم برق آبی گسترده خود را به عنوان تنها سد جدی در برابر افزایش انتشار کربن، قبل از توسعه انرژی بادی، خورشیدی، باتری‌ها و خودروهای برقی که قوانین بازی را تغییر دادند، آغاز کرد. این سدها بر اساس پیش‌بینی‌های اقلیمی قبل از سال ۲۰۱۳ که هوای جنوب غربی چین پر از ذرات معلق خفه کننده بود، نقشه‌برداری شدند. پرونده یارلونگ تسانگپو، آخرین و بزرگترین این پروژه ها، بر اساس مشاهدات مشابه بارندگی که ممکن است از تاریخ مصرف آنها گذشته باشد، پیش‌بینی شده است.
بر اساس گزارش بلومبرگ، اگر روند فعلی خشکسالی و سدهای ناکارآمد ادامه یابد، چین باید برای تامین تقاضای شهروندانش برای انرژی باید سخت‌تر تلاش کند و اگر طلسم خشکی یانگ‌تسه به زودی شکسته نشود، همه رنج خواهند برد.
