حادثه انفجار بندر شهید رجایی در تاریخ ۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۴، یکی از بزرگترین حوادث صنعتی در تاریخ ایران بود که پیامدهای آن بهویژه برای صنعت بیمه کشور بسیار سنگین و چالشبرانگیز بوده است. این انفجار که بیش از ده هزار کانتینر را از بین برد و خسارات گستردهای به بار آورد، برای شرکتهای بیمهای که بیمهنامههای بندری را صادر کرده بودند، تبدیل به بحران بزرگی شده است.
به گزارش بانکداری ایرانی، شرکتهایی همچون بیمه سینا که مسئولیت بیمهکردن محمولهها و داراییها در بندر شهید رجایی را بر عهده داشتند، با عدم توجه کافی به مسأله امنیت و ریسکهای بالقوه این منطقه، اکنون با بحرانهای مالی و اعتباراتی بزرگ مواجه هستند.
در سالهای اخیر، صنعت بیمه ایران به دلیل شرایط اقتصادی و تحریمهای بینالمللی، تحت فشار شدید قرار گرفته است. یکی از مشکلات اساسی در این صنعت، ضعف در ارزیابی ریسکها و پوششهای بیمهای است. شرکتهای بیمه مانند بیمه سینا که وظیفه بیمه کردن پروژههای بزرگ و حساس مانند بندر شهید رجایی را داشتند، به نظر میرسد که توجه کافی به مسائل امنیتی و خطرات بالقوه نداشتهاند.
با اینکه بندر شهید رجایی به عنوان یکی از مهمترین مراکز تجاری ایران شناخته میشود و حجم بالای محمولهها و داراییهای موجود در آن، ریسک بالایی به همراه دارد، اما شرکتهای بیمهای همچون بیمه سینا به سادگی اقدام به بیمه کردن این پروژهها کردهاند، بدون آنکه بهطور جامع و کامل از ریسکهای امنیتی و خطرات پیشبینی نشده آگاهی کامل پیدا کنند.
در حقیقت بیمه سینا در حالی کل آن بندر را بیمه کرده که هیچ بررسی دقیقی از آن نداشته است و ظاهرا تنها به صدور یک بیمه نامه اقدام کرده است در همین ربطه معاون اتکایی بیمه مرکزی با بیان اینکه بندر شهید رجایی و بخشهای مختلف آن بیمه هستند، گفت: اینکه تمام کانتینرها بیمه باشند به طور دقیق معلوم نیست، کانتینرها معمولا میتوانند تحت پوشش بیمه باربری یا آتش سوزی باشند اما فعلا اینکه بیمه نامه و سرمایه آنها چه بوده و چقدر است، مشخص نیست.
بیمه سینا همین بیمه ناقص را اتکایی کرده و ریسک آن را به شرکت های دیگر منتقل کرده است. در حالی که برخی از شرکتهای بیمهگر معتبر در سطح جهانی مانند «سوئیسری» و «مونیخری» برای پوشش ریسکهای بزرگ و پیچیده از مکانیزمهای دقیقتری استفاده میکنند، شرکتهای بیمه داخلی ایران بهویژه بیمههای کوچکتر که از نهادهای دولتی پشتیبانی میشوند، اقدام به ارائه پوششهای بیمهای در مناطق پرخطر بدون ارزیابیهای کافی میکنند. این بیدقتی و عدم توجه به شرایط امنیتی و فنی باعث شده که در برابر حوادثی چون انفجار بندر شهید رجایی، این شرکتها از نظر مالی بهشدت آسیب ببینند و نتوانند خسارتهای سنگینی که به بار آمده را جبران کنند.
این شرایط نشاندهنده ضعف مدیریتی و عدم توجه به اصول پایهای ارزیابی ریسک در صنعت بیمه ایران است. نبود نظارت دقیق بر شرکتهای بیمه و همچنین فشار برای فروش بیمهنامههای ارزانقیمت، باعث شده تا بسیاری از این شرکتها بهجای بررسی کامل شرایط و ارزیابی ریسکها، تنها به افزایش فروش و جذب مشتری توجه کنند. در این راستا، اقدامات بیمه سینا و سایر شرکتهای مشابه نشاندهنده یک مشکل ساختاری در صنعت بیمه کشور است که نهتنها به اعتبار این شرکتها آسیب وارد کرده، بلکه موجب ایجاد بحرانهای مالی در سطح گستردهتری نیز شده است.
و در نهایت،
باید گفت که صنعت بیمه ایران باید بهطور جدی در جهت اصلاح روشهای ارزیابی ریسک و توجه به مسائل امنیتی حرکت کند. در غیر این صورت، چنین حوادثی میتواند به بحرانهای گستردهتری در سیستم اقتصادی کشور منجر شود. همچنین لازم است که شرکتهای بیمه داخلی بهویژه آنهایی که در پروژههای حساس فعال هستند، با استفاده از مشاوران و کارشناسان خبره، ارزیابی دقیقی از ریسکها انجام دهند و بهجای صرفاً تمرکز بر فروش بیمهنامه، به بهبود کیفیت خدمات خود بپردازند.
این رسانه ضمن توجه به اصول حرفه ای خود از پاسخ بیمه سینا استقبال می کند چراکه تعامل سازنده از ارزش های سازمانی این پایگاه خبری است.