رئیس اداره بازرسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس با بیان اینکه هیچ صندوق با درآمد ثابتی امکان تضمین سود ندارد از اعطای مهلت ۶ ماهه برای تغییر نصاب در سپرده بانکی و اوراق دولت خبر داد.
سیاوش پرویزی‌نژاد رییس اداره امور صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس در باره عملکرد مرکز نظارت بر صندوق‌های سرمایه گذاری، اعلام کرد: صندوق‌هایی که از سال ۸۶ مجوز فعالیت دریافت کردند، دستورالعمل مدونی نداشتند و فعالیت‌ها بر اساس اساسنامه و امیدنامه و مصوبات هیات مدیره انجام می‌گرفت.
به دنبال این موضوع سال ۱۴۰۱ برای نخستین بار دستورالعمل تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارائه و در اختیار نهادهای مالی قرار داده شد. اساسنامه و آیین نامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط با تضمین اصل مبلغ سرمایه‌گذاری ابلاغ شد و اکنون ۵ صندوق تضمین اصل سرمایه فعالیت دارند. برخی صندوق‌های تضمین اصل سرمایه با داشتن یک رکن ضامن، اصل سرمایه سرمایه‌گذاران را تضمین می‌کنند. در برخی دیگر از صندوق‌ها عده‌ای از سرمایه گذاران که دارندگان واحدهای ممتاز هستند در ازای کارمزد، واحدهای عادی را تضمین می‌کنند.
مجوز فعالیت ۶۱ صندوق در سال ۱۴۰۱
سال ۱۴۰۱، اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های بخشی تدوین، تصحیح و ابلاغ شد و اکنون حدود ۱۵ صندوق بخشی در بازار سرمایه فعالیت دارند. سال ۱۴۰۱ در مجموع مجوز فعالیت ۶۱ صندوق صادر شد. یکی از اقدامات مرکز نظارت بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۲، ارائه ساختار کلی صندوق سرمایه گذاری تکمیلی بود. بر این اساس، دو اساسنامه و امیدنامه برای صندوق بازنشستگی تکمیلی از جمله ترکیب دارایی با سهام و ترکیب دارایی صندوق در صندوق سهامی تدوین شد.
سال گذشته، دستورالعمل تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری تکمیل و در اختیار متقاضیان قرار گرفت. هچنین اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های بخشی اصلاح شد تا در چندین صنعت سرمایه‌گذاری و به ازای هر صنعت یک پذیره نویسی و یک کد معاملاتی جداگانه دریافت و سرمایه‌گذاران به صورت جداگانه اقدام به خرید و فروش واحدهای صندوق‌ها کنند. علاوه براین یک صندوق می‌تواند تا ۸ صنعت را پوشش می‌دهد.
مجوز فعالیت ۶۹ صندوق سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۲
سال ۱۴۰۲، مجوز فعالیت ۶۹ صندوق سرمایه‌گذاری صادر و در اختیار نهادهای مالی قرار گرفت و تعداد صندوق‌های سهامی در اختیار نهادهای مالی از صندوق‌های با درآمد ثابت پیشی گرفت.
سال جاری برای تدوین مقررات صندوق‌های بدهی خصوصی و صندوق های سرمایه‌گذاری پوششی اقدام شده تا مقررات این دو صندوق ابلاغ شود. قرار است دستورالعمل تاسیس فعالیت صندوق‌های زمین و ساختمان نیز اصلاح شود. چرا که این دستور العمل بسیار قدیمی است و برخی تسهیلات در اساسنامه آن در نظر گرفته شده تا موجب توسعه کمی و کیفی این صندوق‌ها شود.
دستورالعمل تاسیس فعالیت صندوق املاک و مستغلات در حال پیگیری است و بعد از نهایی شدن به صورت شفاف و مشخص در اختیار متقاضیان و نهادهای مالی قرار می‌گیرد.
مجوز سه صندوق املاک و مستغلات
مجوز ۳ صندوق املاک و مستغلات صادر شده که برای واحدهای هلدینگ ارزش افزوده ایجاد می کنند. رقابت با صندوق‌های با درآمد ثابت از جمله چالش های این صندوق‌ها است. بازدهی این صندوق‌ها بین ۲۵ تا ۳۵ درصد همراه با تضمین است. از این رو، ساز و کاری دنبال می شود تا نرخ بهره دچار چالش نشود و دست مدیران صندوق را باز بگذارد تا رقابت با صندوق‌های درآمد ثابت کاهش پیدا کند.
چالش دیگر در صندوق‌های جسورانه و خصوصی به مدیریت این صندوق‌ها بازمی‌گردد. منابع مورد نیاز این صندوق‌ها هر سال افزایش پیدا می‌کند و مدیریت این صندوق‌ها پیچیده است. همچنین یکی دیگر از چالش‌ها زمانبر بودن خروج سرمایه‌گذاران از این صندوق‌ها است. در این حوزه برای بهبود فرآیند موجود نامه‌ای به فرابورس و نهادهای مالی ارسال شده تا پیشنهادها را برای اصلاحات این صندوق‌ها ارائه کنند.
عدم امکان تضمین سود برای صندوق‌های با درآمد ثابت
ابوالفضل کارگذار رئیس اداره بازرسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس در خصوص وضعیت صندوق‌های با درآمد ثابت، اعلام کرد: طی چند روز اخیر مذاکراتی در خصوص نحوه تبلیغات صندوق‌های در اوراق بهادار با درآمد ثابت صورت گرفت. مهر سال ۹۶ سازمان بورس با ابلاغ نامه‌ای تاکید کرد هیچ صندوق در اوراق بهادار با درآمد ثابتی امکان تضمین سود ندارد.
طی سال‌های گذشته، ابلاغیه‌های مختلف از سوی برخی نهادها به هر دلیلی منجر به تغییر نرخ بهره شد. به طوری که نوسانات بسیاری در حوزه اوراق بهادار با درآمد ثابت این صندوق‌ها رقم زد. صندوق‌ها ضامن نقدشوندگی دارند اما تعریف ضامن نقدشوندگی با جبران خسارت بسیار متفاوت است و برخی سوء تبلیغات اتفاق افتاده است.
اکنون در سبد صندوق‌های در اوراق بهادار با درآمد ثابت ۱۲ درصد سهام وجود دارد که همین موضوع باعث ایجاد نوسان میشود. صندوق‌ها ضامن نقدشوندگی دارند اما جبران خسارت در این صندوق‌های وجود ندارد. این صندوق‌ها ملزم هستند حداکثر ۴۰ درصد از دارایی را در سپرده‌های بانکی قرار داده و حداقل ۲۵ درصد از دارایی‌ها را به خرید اوراقی که توسط دولت منتشر میشود، اختصاص دهند.
از این رو، فرصت ۶ ماهه ای داده شده تا ۱۰ درصد در حوزه سپرده بانکی امکان سپرده‌گذاری بیشتری داشته و نصاب سرمایه گذاری در اوراق منتشره توسط دولت به حداقل ۲۰ درصد کاهش یابد تا صندوق ها با اقدامات سریعتر با شرایط وفق یابند. مهلت اتمام این فرصت انتهای مرداد است و در صورتی که صندوق‌ها در مدت تعیین شده اقدامات را انجام ندهند با آن‌ها برخورد خواهد شد.
