دنیای اقتصاد – صاحبان یک شرکت پانزی فروشنده موبایل که طی ماههای گذشته با ادعای فروش گوشی آیفون ۲۰میلیون تومانی و با استفاده از تبلیغات گسترده توسط افراد مشهور بر سر زبانها افتاده بود، پس از افزایش شکایات و تاخیر در تحویل سفارشها دفتر خود را تخلیه کرده و متواری شدند.
بااینحال سوال مهم این است که چرا با وجود تکراری بودن چنین تجربههایی، افراد دوباره در تله شرکتهای پانزی میافتند؟ شرکت «کوروش کمپانی» که طی ماههای اخیر با وعده فروش گوشیهای آیفون با قیمتهای باورنکردنی و تقریبا نصف قیمت بازار مشهور شده بود بار دیگر خبرساز شد. این مجموعه حذف واسطه و واردات عمده را دلیل این موضوع عنوان میکرد. با وجود حواشی بسیاری که شیوه کار این مجموعه به دنبال داشت و هشدارهایی که در رابطه با خطرات و احتمال پانزی و کلاهبرداری بودن آن داده میشد اما بسیاری سرمایههای خود را به طمع دریافت گوشیهای موبایل ارزان به این مجموعه سپردند. طی هفتههای اخیر برخی از افرادی که ماهها از پرداخت پولشان گذشته بود و هنوز گوشی خود را دریافت نکرده بودند، در فضای مجازی شروع به افشاگری و به اشتراک گذاشتن تجربه خود کردند.
عدم شفافیت در آگاهیبخشی
پس از طرح شکایات متعدد، مراجع قضایی دفتر مرکزی کوروش کمپانی را پلمب کردند. با این وجود نکته عجیب این بود که هنوز امکان ثبت سفارش از طریق وبسایت این مجموعه فراهم بود و تبلیغات آن نیز انجام میشد و پس از مدتی دفتر این مجموعه رفع پلمب شد. بررسیها نشان میدهد با وجود گسترش فعالیت این مجموعه، مقامات مسوول طی ماههای گذشته هیچگاه به صورت مستقیم به فعالیت غیرقانونی و کلاهبردارانه این شرکت اشاره نکردند؛ بلکه تنها به صوت غیرمستقیم اعلام میشد که گوشیهای آیفونی که رجیستری نمیشوند، به صورت غیرقانونی وارد کشور شده و قاچاق محسوب میشوند؛ در نتیجه به مردم هشدار میدادند که این گوشیها را خریداری نکنند.
پایان پرونده آیفون ۲۰میلیونی
سرانجام روز پنجشنبه یک ویدئو در فضای مجازی منتشر شد که نشان میداد دفتر این شرکت تخلیه شده و پس از آن مشخص شد صاحبان آن متواری شدهاند. پلیس جرائم اقتصادی نیز این موضوع را تایید کرده و خبر داد که در پی یافتن این فرد و احقاق حقوق مالباختگان است. همچنین مطابق آخرین اخبار، یکی از اعضای اصلی این شرکت بازداشت شده و دو نفر دیگر تحت تعقیب هستند و با هماهنگی دستگاه قضایی تمام اموال متهم اصلی پرونده توقیف شده است. به گفته مقامات انتظامی به اتهامات این افراد سرشناس و شناختهشده که اقدام به تبلیغ برای این شرکت کردهاند نیز رسیدگی خواهد شد. همچنین اعلام شده است افرادی که اقدام به ثبتنام گوشی از این شرکت کردهاند با همراه داشتن مدارک و مستندات خود به منظور تشکیل پرونده و انجام اقدامات بعدی پلیس امنیت اقتصادی فراجا مراجعه کنند.
اعتمادسازی تقلبی
یکی از مهمترین سوالاتی که در این زمینه مطرح میشود این است که چرا با وجود تکرار این تجربهها و هشدارهایی که داده میشود، باز هم افراد به سراغ چنین شرکتهایی میروند؟ یک نکته که میتوان در این رابطه به آن اشاره کرد، این است که به طور معمول با وجود علم به پانزی بودن این شرکتها، میان گروهی از افراد این تصور وجود دارد که آنها آخرین گروهی هستند که موفق به دریافت محصول یا سود خود خواهند شد. در این بین نقش این افراد در ادامه حیات این شرکتها و اتفاقاتی که برای گروههای بعدی خواهد افتاد اهمیتی نخواهد داشت.
همچنین با توجه به اینکه میان زمان پرداخت پول توسط افراد و تحویل کالا، فاصله زمانی وجود داشت، برخی تصور میکردند این شرکت با سرمایه آنها فعالیت تجاری کرده و مابهالتفاوت قیمت گوشی با قیمت بازار از این طریق تامین خواهد شد. یکی دیگر از مهمترین دلایلی که میتوان به آن در رابطه با رونق این کسبوکارها اشاره کرد، تبلیغات گسترده سلبریتیها و مهمتر از آن، انتشار بیلبوردها و بنرهای تبلیغاتی این مجموعه در سطح شهر است. در چنین شرایطی انتظار اینکه افراد به این شرکتها اعتماد نکنند سخت خواهد بود.