دنياي اقتصاد : پس از آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در کره و رسیدن این منابع به حساب بانکهای ایرانی در قطر، بانکمرکزی از برنامه خود برای استفاده از این منابع جهت تقویت ریال خبر داده است.
با این حال کارشناسان تاکید میکنند تقویت ریال از مسیر کنترل تورم اتفاق خواهد افتاد و در غیر این صورت هرگونه تلاش برای تثبیت نرخ دلار از طریق تزریق منابع ارزی مصنوعی خواهد بود. در چنین شرایطی همچون سالهای گذشته در صورت محدودیت منابع ارزی، اقتصاد ایران بار دیگر جهشهای نرخ ارز را تجربه خواهد کرد. همچنین عبدالناصر همتی، رئیسکل پیشین بانکمرکزی پیشنهاد داده است که در صورتی که دولت مابهالتفاوت دلارهای خریداری شده توسط بانکمرکزی به قیمت ۱۱هزار تومان در سال ۹۸ را نگیرد، بانکمرکزی میتواند با فروش آن، تا ۴برابر سال ۹۸، از پایه پولی کم کند.
به دنبال آزادسازی منابع ارزی ایران در کرهجنوبی و انتقال این منابع به حساب بانکهای ایرانی در قطر بسیاری بر تاثیر آزادسازی این داراییها بر بازار ارز تاکید کردند. با این حال تاکنون بازار واکنش چندانی به آن نشان نداده است. نکته مهم این است که این داراییها در اختیار بانکمرکزی بوده و دولت پیش از این به ازای آن ریال دریافت کرده است. در همین رابطه روز گذشته مصطفی قمری وفا، مدیر روابط عمومی بانکمرکزی ضمن تاکید بر فعال بودن داراییهای بلوکه شده ایران به ارزش حدود ۵میلیارد و ۵۷۳میلیون و ۴۹۲هزار یورو از برنامه بانکمرکزی برای استفاده از این داراییها برای تقویت ریال خبر داد. به گفته او کلیه منابع مربوطه جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی و پشتوانه ریال هستند و بنا به مصالح ملی و در جهت تقویت ریال استفاده میشود.
با این حال نکتهای که کارشناسان بر آن تاکید میکنند این است که تقویت واقعی ریال از مسیر مهار تورم اتفاق خواهد افتاد و در صورتی که این منابع برای سرکوب نرخ ارز استفاده شود؛ تقویتی مصنوعی بوده و تنها شرایط را برای جهشهای ارزی در آینده فراهم خواهد کرد. در اقتصاد ایران طی دهههای گذشته بارها تکرار شده است. زمانی که بانکمرکزی به درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت دسترسی داشته است با تزریق گسترده آن در بازار نرخ ارز را به صورت دستوری پایین نگه داشته است. با این حال پس از وقوع شوکهای مختلف مانند تحریمها و محدود شدن منابع ارزی بانکمرکزی، فنر نرخ ارز رها شده و جهشهای ارزی تجربه شده است. به همین دلیل کارشناسان تاکید میکنند در شرایطی که نظام ارزی ایران به صورت شناور مدیریت شده اداره میشود؛ دفاع از یک نرخ میتواند آسیبهای جدی به اقتصاد ایران وارد کند. همچنین عبدالناصر همتی، رئیسکل پیشین بانکمرکزی در صفحه شخصی خود پیشنهادی را برای استفاده از منابع ارزی مطرح کرده است. او خاطرنشان کرده است که کسانی که از نشر پول بدون پشتوانه در سال ۹۸ میگفتند امروز پشتوانه آن پولها در کره را در اختیار دارند.
همتی تاکید کرده است بانک مرکزی این ارزها را با دلار نیمایی ۱۱ تا ۱۲ هزار تومانی از دولت خرید و ریال آن را پرداخت کرد. اگر دولت مابهالتفاوت آن با نرخ روز تخصیص ارز برای واردات و فروش را برندارد؛ بانک مرکزی میتواند با فروش آن، تا ۴برابر سال ۹۸، از پایه پولی کم کند.
پیشروی آرام دلار
در حالی که ماه گذشته به دنبال انتشار اخبار آزادسازی داراییهای بلوکه شده ایران در کره بازار ارز اندکی افت قیمت داشت، پس از آن ثبات نسبی را تجربه کرد. با این حال روند افزایشی نرخ دلار از اواخر هفته گذشته آغاز شده و به این ترتیب هر برگ اسکناس دلار در معاملات روز گذشته با ثبت قیمت ۴۹هزار و ۳۸۰تومان، ۱۴۰تومان افزایش قیمت را نسبت به روز شنبه ثبت کرد. همچنین یورو نیز روز گذشته اندکی افزایش قیمت را تجربه کرد و در آخرین معاملات روز دوشنبه با ثبت رشد ۱۷۰تومانی به قیمت ۵۲هزار و ۶۸۰تومان رسید.
همچنین در معاملات روز گذشته قیمت هر قطعه سکه امامی با اندکی کاهش نسبت به روز شنبه با کاهش قیمت ۹۰هزار تومانی با قیمت ۲۷میلیون و ۵۵۰هزار تومان معامله شد. اما نیم سکه و ربع سکه نسبت به آخرین معاملات انجام شده در ابتدای هفته تغییر قیمتی ثبت نکردند و با قیمتهای ۱۴ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان و ۹میلیون و ۹۵۰ هزار تومان معامله شدند.