رئیسی در مجمع عمومی بانک مرکزی، ماموریت‌های سکاندار پولی را تشریح کرد. «سامان‌دهی اضافه‌برداشت بانک‌ها»، «حل موضوع تکالیف به‌جا مانده از سال‌های قبل در گزارش‌های مالی»، «عملیاتی کردن نظر ناظران در گزارش‌های مالی بانک مرکزی»، «تاکید بر کنترل تورم و رشد نقدینگی»، «کنترل و نظارت جدی بر بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های خصوصی»، «هدایت اعتبارات به سمت فعالیت‌های مولد»، «کنترل ترازنامه‌های بانک‌ها» و «تسهیل دسترسی مردم به تسهیلات بانکی» از جمله این موارد بودند.
البته باید تاکید کرد که در تمام بانک‌های مرکزی، کنترل تورم، اصلی‌ترین ماموریت محول‌شده به بانک مرکزی است و سایر ماموریت‌ها در ذیل آن معرفی می‌شود. با توجه به این موضوع، کارشناسان معتقدند که در این ماموریت‌ها برخی جاهای خالی نیز وجود داشت که می‌توانست، مانند بانک‌های مرکزی شرایط را برای عبور از شرایط تورمی فراهم کند.
استفاده مناسب از سیاست‌های پولی و تنظیم نرخ سود، هدف‌گذاری تورمی در سال جاری و سال آینده و تاکید بر استقلال بانک مرکزی سه ماموریتی است که می‌توانست به‌عنوان ماموریت‌های اصلی به‌کار گرفته شود. نکته قابل توجه دیگر آماردهی تورمی بانک مرکزی بود. به گفته صالح‌آبادی، نرخ تورم از ۳/ ۵۹درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۰ به ۶/ ۳۹درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۱ کاهش یافته است.شصت‌ودومین اجلاس مجمع عادی و فوق‌العاده بانک مرکزی روز گذشته با حضور سید ابراهیم رئیسی، در نهاد رئیس‌جمهوری برگزار شد.
در این جلسه علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی گزارشی از عملکرد مالی سال۱۴۰۰ و همچنین شاخص‌های مالی سال۱۴۰۱ ارائه کرد. علاوه بر رئیسی و صالح آبادی، احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز حضور داشتند. اصولا مجمع عمومی بانک مرکزی در ساختمان بانک مرکزی برگزار می‌شود؛ اما این بار این مجمع به جای بانک مرکزی در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شده‌است.
رئیس‌جمهور پس از استماع گزارش به برخی موارد ذکرشده از جمله روند کاهشی نرخ تورم، افزایش صادرات، وصول درآمدهای ارزی، روند کاهشی نوسانات نرخ دلار، روند کاهشی رشد نقدینگی، افزایش خالص دارایی‌های خارجی و همچنین حفظ و تقویت ذخایر ارزی کشور اشاره کرد و گفت: استمرار این اقدامات موجب اطمینان‌بخشی به مردم و همچنین فعالان اقتصادی است.
در این جلسه همچنین بانک مرکزی مکلف شد موضوع اضافه‌برداشت برخی بانک‌ها که انضباط مالی و پولی شبکه بانکی کشور را تحت تاثیر قرار داده با جدیت پیگیری کند. حل موضوع تکالیف به جا مانده از سال‌های قبل در گزارش‌های مالی، عملیاتی کردن نظر ناظران در گزارش‌های مالی بانک مرکزی، تاکید بر کنترل تورم و رشد نقدینگی، کنترل و نظارت جدی بر بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های خصوصی و هدایت اعتبارات به سمت فعالیت‌های مولد، کنترل ترازنامه‌های بانک‌ها و تسهیل دسترسی مردم به تسهیلات بانکی از دیگر مسائلی بود که رئیس‌جمهور بانک مرکزی را به اجرا و پیگیری دقیق آنها مکلف کرد.
رئیس‌جمهور همچنین از بانک مرکزی خواست با تسریع در تسهیل روابط پولی و بانکی با دیگر کشورها، خارج کردن اقتصاد کشور از انحصار دلار را با جدیت دنبال کند. رئیسی تاکید کرد: خروجی اقدامات و عملکرد بانک مرکزی و سایر نهادهای اقتصادی دولت باید در جهت ثبات اقتصادی، امنیت سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید و اشتغال باشد و با هرگونه یأس‌آفرینی با هدف برهم زدن نظام اقتصادی کشور و یا تشویش اذهان عمومی با جدیت برخورد شود. رئیس‌جمهور گفت: ثبات اقتصادی، امنیت سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید و اشتغال با بخشنامه اتفاق نخواهد افتاد و مردم باید آن را در عمل احساس کنند.
عملکرد بانک مرکزی از زبان رئیس کل
پیش از سخنان رئیس‌جمهور، علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به برنامه‌های این بانک برای کنترل تورم و نقدینگی گفت: این روند از سال گذشته آغاز شده و نرخ تورم از ۳/ ۵۹درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۰ به ۶/ ۳۹درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۱ کاهش یافته است که نشان‌دهنده کاهش ۷/ ۱۹درصدی نرخ تورم به صورت متوسط ۱۲ماهه است. رئیس کل بانک مرکزی همچنین تصریح کرد: شاخص ۱۲ماهه بهای تولیدکننده نیز از ۶/ ۸۲ درصد در ابتدای دولت به ۴۱درصد درپایان شهریور سال۱۴۰۱ کاهش یافته است و نرخ نقطه به نقطه این شاخص نیز از ۱/ ۷۰درصد در ابتدای دولت به ۳۵درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۱ کاهش یافته است.
صالح‌آبادی با اشاره به رشد ۳برابری وصولی‌های ارزی در سال۱۴۰۱ در مقایسه با سال۱۳۹۹ گفت: این شاخص از ۷میلیارد دلار در سال۱۳۹۹ به ۲۱میلیارد دلار در پایان سال۱۴۰۰ رسیده است. رئیس کل بانک مرکزی همچنین کاهش مدت زمان تخصیص ارز دارو و تجهیزات پزشکی از ۳۰ به حداکثر دو روز و نیز راه‌اندازی بازار توافقی ارز برای پاسخگویی به نیاز متقاضیان را از دیگر اقدامات مهم بانک مرکزی در چند ماه گذشته عنوان کرد. صالح‌آبادی همچنین گفت: وصول مطالبات ارزی از کارگزاران داخلی و خارجی، افزایش ۵ برابری نسبت به سال گذشته داشته است که اقدام مهمی به شمار می‌رود. او در ادامه با اشاره به کاهش بیش از ۵واحد درصدی رشد نقدینگی در پایان شهریور سال۱۴۰۱ نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته گفت: رشد نقدینگی از ۶/ ۴۰درصد در سال۱۳۹۹ به ۳۹درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۰ و ۳۵درصد در پایان شهریور سال۱۴۰۱ کاهش یافته است.
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه با اشاره به رشد ۵۴درصدی پرداختی شبکه بانکی به بخش‌های اقتصادی در سال۱۴۰۰ گفت: تسهیلات پرداختی شبکه بانکی به بخش‌های اقتصادی از ۱۹۲۶۷هزار میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۹۹ به ۲۹۶۸۲ هزار میلیارد ریال در پایان سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است. صالح‌آبادی همچنین از رشد ۴۵درصدی پرداخت تسهیلات بانکی در ۷ماه اول سال۱۴۰۱ نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل خبر داد. او در ادامه با اشاره به حمایت بانک مرکزی از بخش تولید به‌صورت غیرتورمی گفت: میزان انتشار اوراق گام به‌عنوان حمایت غیرتورمی از تولید از ۷/ ۷هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۰ به ۳۲هزار میلیارد تومان تا ۲۸آبان سال۱۴۰۱ رسیده است که رشد ۴برابری را نشان می‌دهد. رئیس بانک مرکزی اظهار کرد: میزان اعتبارات پرداختی برای خرید تضمینی گندم از ۱۷هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۰ به بیش از ۲۹هزار میلیارد تومان تا آبان سال۱۴۰۱ افزایش یافته است.
افزایش پرداخت تسهیلات ازدواج جوانان از ۸۰هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۰ به ۸۶هزار میلیارد تومان تا آبان سال۱۴۰۱، پرداخت ۲۱هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری تا آبان سال۱۴۰۱، افزایش تسهیلات پرداختی به شرکت‌های دانش‌بنیان از ۶۶هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۰ به بیش از ۷۴هزار میلیارد تومان تا آبان سال۱۴۰۱ از دیگر نکات برجسته گزارش رئیس بانک مرکزی به رئیس‌جمهور بود.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اقدامات نظارتی این بانک بر عملکرد شبکه بانکی، کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها و حرکت به سمت برنامه‌ریزی‌های کمی، کنترل و پیگیری اضافه‌برداشت برخی بانک‌ها، سامان‌دهی پرداخت تسهیلات در بانک‌های دارای اضافه‌برداشت، رتبه‌بندی بانک‌ها بر اساس شاخص‌های نظارتی و تطبیق سطح فعالیت و خدمات آنها با رتبه مربوطه، طراحی داشبوردهای نظارتی هوشمند در دو سطح کلان و خرد، برقراری ارتباط سامانه سمات با سایر سامانه‌های نظارتی حاکمیتی، تکمیل سامانه نهاب، بازنگری در روش‌های فروش اموال مازاد بانک‌ها در راستای افزایش انگیزه شبکه بانکی و تسهیل فرآیند ضمانت بانک‌ها در انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه را از مهم‌ترین اقدامات نظارتی بانک مرکزی برشمرد.
صالح‌آبادی همچنین به اقدامات مرتبط با فناوری‌های نوین برای تسهیل در ارائه خدمات بانکی به متقاضیان اشاره کرد و گفت: راه‌اندازی سامانه‌های مختلف در راستای تسریع و یکپارچه‌سازی خدمات بانکی مانند سامانه ایمن چک و چک الکترونیک در این حوزه انجام شده است.
