بانکداری ایرانی - لیلا فریادرس ؛ سید احسان خاندوزی؛ وزیر اقتصاد؛ در مراسم رونمایی از سه خدمت جدید بانک ملت با عنوانهای امضای ملت، بانک پلاس و BNPL گفته بود که بانک ملت در مدیریت جدید هم پیشگام است وهم در این پیشگامی سرعت خود را نسبت به بقیه رقبا بیشتر کردهاست. این سخنان وزیر اقتصاد نیاز به راستی آزمایی دارد و برای این سنجش باید برخی از عملکرهای بانک ملت را زیر ذرهبین قرار داد.
به گزارش بانکداری ایرانی،برای بررسی عملکرد یک بانک و هر بنگاه اقتصادی باید چند جنبه مهم را در نظر گرفت. نخستین و مهمترین جنبه رضایت مشتریان و مخاطبین هر بنگاه اقتصادی هستند. مساله دوم عملکرد شرکت در حوزه تخصصی خود است و اینکه توانسته در حوزه تخصصی خود نسبت به رقبا چگونه عمل کند. جنبه سوم این قضیه به موضوع درامد زایی و سودآوری آن بانک یا بنگاه اقتصادی است و موضوع آخر نیز تاثیر فعالیت آن بنگاه اقتصادی یا بانک بر جامعه است؛ چرا که یک بنگاه اقتصادی میتواند برای ذینفعان خود بهترین باشد و عملکرد خوب و سود خوبی داشته باشد اما برای جامعه مفید نباشد یا رفتار آن بنگاه اقتصادی برای کشور ضررهایی نیز داشته باشد.
بر همین اساس این سخنان وزیر اقتصاد در خصوص بانک ملت را بر اساس همین چهار جنبه مورد راستی آزمایی قرار می دهیم.
برای بررسی میزان رضایت مشتریان از بانکها بهترین مساله میزان سپردهگذاری و بهرهبرداری از خدمات بانک است
مانده سپردههای بانک ملت بهعنوان بزرگترین بانک بورسی در نیمه نخست سال به 863.5 هزار میلیارد تومان رسید. این مبلغ در حالی محقق شده است که بانک ملت رشد 55 درصد منابع را تا پایان امسال قابل تحقق میداند و این گام بزرگی است از طرف دیگر جمع سپردههای غیر هزینه زای بانک ملت در ماههای اخیر رشدی 75 درصدی داشته و به رقم 1138 هزار میلیارد ریال رسید و مردم پول خود را بهعنوان قرضالحسنه به بانک ملت سپردهاند. از طرف دیگر موضوع افزایش مشتریان حقوقی است. این مشتریان به دلیل نیازهای خاص به هر بانک یا موسسه پولی و مالی رجوع نمیکنند و تنها به بانکی مراجعه میکنند که بتوانند خدمات قابل قبولی را دریافت کنند و نکته جالبتوجه اینکه برخی از تسهیلات دریافتی از سوی بنگاهها از بانک ملت بهاندازه سرمایه و پسانداز و تسهیلات کل برخی از بانکهای کوچک است. بهعنوانمثال حضور بانک ملت در پروژههای بزرگ پتروپالایشی و نفتی و غیره موید همین مساله است. علاوه بر این در حوزه تراکنش ها نیز بانک ملت در بین بانکهای بزرگ دولتی و خصوصی از اولین هاست. بانک ملت 18 درصد از کل تراکنش ها در حوزه های موبایلی و اینترنتی و کارتخوان فروشگاهی را در اختیار دارد.
حال باید پرسید که چرا وقتی برخی از بانکها برای ارائه خدمات انواع اقدامات را انجام میدهند و حتی از رانت و غیره بهره میبرند تا بتوانند سپرده حقوقی و تسهیلات حقوقی داشته باشند، چرا سپرده و تسهیلات بانک ملت روزبهروز در حال افزایش و رکوردشکنی است؟ چرا توجه فعالان حوزه کسبوکار به بانک ملت بالاست و چرا 18 درصد یعنی یکپنجم از تراکنشهای کل اقتصاد ایران متعلق به بانک ملت تعلق دارد؟
جنبه دیگر این راستی آزمایی به حوزه تخصصی برمیگردد. آیا بانک ملت در حوزه تخصصی پیشگام است؟ آیا توانسته نسبت به بانکهای جوان و صد درصد خصوصی که جاه طلبیهای زیادی دارند رقابت خوبی را به نمایش بگذارد. بررسی این جنبه از فعالیت بانک ملت کار ساده ای نیست. در وهله نخست باید به موضوعاتی مانند دیجیتالی سازی و غیره پرداخت و موضوع دوم اینکه باید به خلاقیتهای بانک در فضای کسبوکار خودپرداخت.
در حوزه دیجیتالی و بانکداری دیجیتالی بانک ملت در ماههای اخیر ابتکارات زیادی به خرج داده است و همین طرحهایی مانند امضای ملت، بانک پلاس و BNPL و سیستم نوبتدهی آنلاین ازجمله مواردی هستند که فقط دریکی دوماه اخیر رونمایی شده است. این نوآوریها و خدمات قطعاً بانک ملت را به جایگاه خاصی رسانده است. از طرف دیگر بانک ملت در نیمه نخست سال 1598 فقره تسهیلات به ارزش 10.8 هزار میلیارد تومان به شرکتهای دانشبنیان پرداخت کرد و در صدر بانکها ایستاد برای فعالان عرصه استارتاپ ها و شرکتهای دانشبنیان روشن است که بانکی میتواند این حجم از تسهیلات را به شرکتهای دانشبنیان و استارتاپ ها اعطا کند که خود دارای دانش کافی در این حوزه ها باشد و کسب که به استارتاپ ها وام می دهد یعنی تمامی ریسک های پیرامونی را بررسی کرده است و خود دارای علم کافی است.
در خصوص مساله سودآوری کار آسان است. بانک ملت سود خالص را در پایان تابستان نسبت به مدت مشابه سال قبل 274 درصد افزایش داد.سود عملیاتی هر سهم این بانک هم نسبت به پایان دو فصل نخست سال قبل، 290 درصد رشد کرده و از 124 به 483 ریال برای هر سهم رسید. سود پایه هر سهم "وبملت" در این دوره 274 درصد بیشتر شده و از 118 به 442 ریال افزایش یافت.بانک ملت با رشد 47 درصدی، سود انباشته را از 21.9 به 32.2 هزار میلیارد تومان رساند. درآمد تسهیلات اعطایی، سپردهگذاری و اوراق بدهی در پایان شهریور سال گذشته 28.8 هزار میلیارد تومان بود که با 70 درصد رشد، رقمی بیش از 48.9 هزار میلیارد تومان را در پایان تابستان، تثبیت کرد. خالص درآمد کارمزد این بانک خصوصی نیز 116 درصد بیشتر شد و از 1.7 به 3.6 هزار میلیارد تومان رسید. رشد 21 درصدی جمع داراییها از دیگر موارد است. به گونه ای که از یک به 1.2 هزار هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
موضوع آخر مورد بررسی، مساله تاثیر فعالیت بانک بر اجتماع است. بانکی که بیش از 830 هزار میلیارد تومان سپرده را از بازار نقدینگی فاجعه بار امروز جمع میکند یعنی بانکی پر از فایده برای اقتصاد است. از طرف دیگر این شرکت به شرکتهایی مانند دانشبنیان ها بالاترین تسهیلات را در کشور و صنعت بانکداری ایرانی پرداخت کرده است و بر همگان روشن است که شرکتهای دانشبنیان چه تاثیر بزرگی بر اقتصاد کشور دارند. همچنین وام های خرد بانک ملت برای فضای کسبوکار و همچنین برای رونق اقتصادی از دیگر موارد مفید برای اقتصاد هر کشوری است .اما همه اینها را زمانی می توان ستود و مثبت ارزیابی کرد که مطالبات بانک کاهشی باشد و اگر افزایشی باشد یعنی بانک عامل اصلی تولید نقدینگی است.
در پایان دوره مالی 1400 در ترازنامه بانک ملت آمده بود که این بانک بالغبر 8247هزار میلیارد ریال تسهیلات داده که مطالبات بانک به زیر 0.05درصد رسیده است و این یعنی تسهیلات این بانک نهتنها سبب تولید نقدینگی نمیشود بلکه به رونق اقتصادی کشور کمک میکند.