اهداف احتمالی پولی بانک مرکزی
در گزارشی که ۸شهریور ماه۱۴۰۱ بانک مرکزی منتشر کرد، حداقل نرخ ریپو (تزریق ذخایر بانک مرکزی به بانکها در ازای توثیق اوراق دولتی) کانال ۲۱درصد را در نوردید و با سررسیدهای کوتاه‌‌مدت هفت‌‌روزه به ۲۱/ ۲۱درصد رسید. نتایج و سناریوهای مهمی که از این گزارش می‌توان استنباط کرد، عبارتند از:
۱- بانک مرکزی بازهم همانند هفته گذشته در قالب ریپو، رفتار انقباضی داشته است و علاوه بر عدم پذیرش بیش از ۲۰درصد از تقاضای بانکها برای ذخیرهگیری به صورت خالص حدود ۸/ ۱هزار میلیارد تومان ذخایر را نیز از دسترس بانکها دور کرده است.
۲- در قالب اعتبارگیری قاعده مند (یعنی تزریق ذخایر به بانکها در ازای توثیق اوراق دولتی با سررسید بیشتر-حدود ۶۰روز- و نرخ ۲۲درصد) اما این‌بار بانک مرکزی به‌صورت خالص ۶/ ۶هزار میلیاردتومان ذخایر به بانکها تزریق کرده که رقم قابل توجهی است.
۳- افزایش نرخ ریپو به ۲۱/ ۲۱ یعنی نقطه‌‌ای نزدیک‌‌تر به سقف کانال کریدور نرخ بهره (۲۲درصد)، تقاضای بانکها برای اعتبارگیری قاعده‌‌مند را به‌دلیل سررسید بیشتر آن و نیز شدت تقاضا در بازار بین بانکی را بیشتر خواهد کرد و احتمالا دوباره منجر به افزایش نرخ بهره بین بانکی شود.
۴- تزریق خالص مثبت ۶/ ۶همت ذخایر در سقف کانال کریدور نرخ بهره و همزمان رفتار انقباضی در قالب ریپو، می‌‌تواند نشانه‌‌ای مبنی بر حرکت بانک مرکزی به سمت افزایش کف و سقف کریدور باشد.
۵- افزایش سقف و کف کریدور نرخ بهره بانکها را ناگزیر به افزایش نرخ سود سپرده‌ها خواهد کرد، ضمن اینکه می‌‌تواند اضافه‌برداشت بانکها را نیز تشدید کند.
عوامل فوق و رفتارهای پولی اخیر بانک مرکزی حاکی از تمایل سیاستگذار پولی برای افزایش نرخ سود سپرده‌ها و سخت‌‌تر کردن ذخیرهگیری بانکها و متعاقبا کاهش قدرت خلق پول آنها از این مسیر است! اما عطش اقتصاد به سرمایه در گردش در شرایط فعلی و ناترازی شبکه بانکی و رشد هزینه‌های دولت می‌‌تواند «رشد نقدینگی را از کانال ذخیرهگیری بانکها از محل اضافه‌برداشت» ادامه دهد.
