به گزارش بانکداری ایرانی، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در یک گفت‌وگوی تلویزیونی ضمن ارائه عملکرد بانک مرکزی در بحث تحولات ارزی و بانکی کشور، از کاهش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی خبر داد و اعلام کرد از این کانال افزایشی در پایه پولی نداشته‌ایم. علی صالح‌آبادی در ادامه سخنانش به موضوعاتی چون ارز نیمایی، اصلاح نظام بانکی، رمزارزها و تسهیلات تکلیفی پرداخت. او در ادامه درباره استفاده دولت از منابع بانک مرکزی گفت دولت سیزدهم تا به حال استفاده‌ای از تنخواه بانک مرکزی نداشته است و در حال حاضر از سپرده‌های خود نزد بانک مرکزی استفاده می‌کند. صالح‌آبادی در این گفت‌وگو تقویت حکمرانی ریال و اصلاح نظام بانکی را از مهم‌ترین اهداف بانک مرکزی برشمرد.
گزارش رئیس‌کل از تحولات
رئیس‌کل بانک مرکزی با ارائه اطلاعاتی از بازار ارز، بازار پول و وضعیت شاخص‌های پولی، به تشریح آخرین اقدامات بانک مرکزی پرداخت. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، صالح‌آبادی که در شبکه خبر حاضر شده بود آغاز سخنانش را به بحث کسب درآمدهای مالیاتی اختصاص دارد. او با بیان عارضه نفتی بودن اقتصاد ایران گفت: «باید نسبت درآمدهای مالیاتی در بودجه دولت افزایش یابد که تحقق این امر نیاز به زیرساخت‌هایی اعم از بانکی، فناوری اطلاعات و قانونی دارد.» او در ادامه سخنان خود از لزوم حرکت به سمت تامین بودجه از محل مالیات گفت و افزود: «در سال‌های اخیر به مرور نقش مالیات پررنگ‌تر شده است، اما هنوز با نظام اقتصادی ایده‌آل که در آن درآمدهای دولت عمدتا از عوارض و مالیات باشد فاصله داریم.»
ارتقای حکمرانی ریال
رئیس شورای پول و اعتبار در ادامه سخنانش اعلام کرد جلوگیری از فرارهای مالیاتی مستلزم شفافیت در نظام اقتصادی و حوزه حکمرانی ریال است و در این باره گفت: «اقداماتی که در ماه‌های اخیر انجام دادیم در راستای شفافیت بود و اینکه دولت بتواند به درآمدهای پایدار برسد، چرا که عدم شفافیت در نظام اقتصادی باعث می‌شود دولت نتواند درآمد حقه خود را دریافت کند؛ بنابراین هرچه شفافیت افزایش پیدا کند نه در حق مؤدی و نه در حق دولت ظلم نمی‌شود. مسیر و جهتی که در دولت وجود دارد این است که دولت بتواند از محل مالیات، درآمدهای خود را تامین کند و درآمدهای نفتی صرف سرمایه‌گذاری در حوزه‌های زیرساختی و ضروری شود.» صالح‌آبادی در ادامه سخنانش به بازار رمزارزها اشاره کرد و درباره این بازار نوظهور گفت: «همان‌طور که بانک مرکزی بارها اعلام کرده، خریدوفروش رمزارز خارج از چارچوب و برای مبادله و سرمایه‌گذاری ممنوع است و به رسمیت شناخته نمی‌شود؛ بنابراین سیاست کلی فعلی در مورد رمزارزها این است که مبادله آن به عنوان ابزار سرمایه‌گذاری مورد قبول نیست، اما کسانی که استخراج رمزارز انجام داده‌اند در چارچوب آیین‌نامه مصوب هیات وزیران می‌توانند از آن برای واردات استفاده کنند.»
رمزارز ریال می‌آید
رئیس‌کل بانک مرکزی در ادامه سخنانش از آغاز به کار رمزارز ریال خبر داد و اعلام کرد: «ریال دیجیتال یا رمزریال با رمزارزهای جهان‌روا به کلی متفاوت است و افراد به جای اینکه اسکناس ریال را جابه‌جا کنند می‌توانند از رمزریال یا ریال دیجیتال استفاده کنند، یعنی ریال دیجیتال جایگزین اسکناس ریال می‌شود. کارهای آن هم انجام شده و طبق وعده‌ای که داده‌ایم این کار در شهریور ماه به‌طور آزمایشی عملیاتی می‌شود.»
صالح‌آبادی در ادامه درباره تجارب استفاده از رمزارز ملی گفت: «کشورهایی در دنیا این کار را انجام داده‌اند؛ یکی از این کشورها چین است که هم اکنون ۲۵۰ میلیون نفر از جمعیت این کشور از یوآن دیجیتال استفاده می‌کنند. ما نیز در کشور زیرساخت‌های این کار را فراهم کرده‌ایم. در واقع ریال دیجیتال، ریالی است که ناشر آن بانک مرکزی است، مانند اسکناس ریال که از سوی بانک مرکزی منتشر می‌شود.»
کارتخوانها ساماندهی می‌شود
صالح‌آبادی در بخش بعدی سخنانش به مساله اتصال کارتخوانها به نظام مالیاتی کشور پرداخت و گفت: «بیش از دو سال از تصویب قانون ساماندهی پایانه‌های فروشگاهی می‌گذرد، ولی روی زمین مانده و اتصال کارتخوانها به نظام مالیاتی برقرار نشده بود. پس از اینکه دولت سیزدهم کار خود را شروع کرد این کار با جدیت هم در سازمان امور مالیاتی و هم در بانک مرکزی دنبال شد و ابتدا هم از کارتخوان‌های پرتراکنش آغاز شد و به مرور سایر کارتخوانها ساماندهی شد و هم اکنون بیش از ۸ میلیون کارتخوان ساماندهی شده و این پروژه به پایان رسیده است.» او در ادامه افزود: «همه کارتخوان‌های در اختیار فروشگاه‌ها، اشخاص حقیقی، حقوقی، سیار، ثابت به هر شکلی که باشد همه شناسنامه‌دار شد و آنهایی که مراجعه نکردند، غیرفعال شد؛ بنابراین هم اکنون کارتخوان بدون شناسنامه در کشور نداریم.» او درباره نتایج ساماندهی کارتخوانها اعلام کرد: «به نظر بنده این کار در حوزه حکمرانی ریال و شفافیت در نظام اقتصادی اقدام خیلی بزرگی بود که با اقدامات بعدی سازمان امور مالیاتی می‌تواند شفافیت بسیار زیادی ایجاد کند و جلوی بسیاری از مشکلات از جمله پول‌شویی و فرارهای مالیاتی را بگیرد.»
ادامه معرفی ابربدهکاران بانکی
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به لیست منتشر شده از ابربدهکاران بانکی گفت: «در گذشته مقرراتی نبود تا اسامی ابربدهکاران به مردم اعلام شود، اما بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ اسامی ابربدهکاران بانکی با بدهی بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در سایت بانک مرکزی در هر فصل منتشر می‌شود. برهمین اساس اسامی این افراد به تفکیک تمام بانک‌ها و نوع بدهی (طبقه جاری، سررسید گذشته، معوق و مشکوک‌الوصول) به تفکیک در قالب جداولی استاندارد براساس قانون در سایت بانک مرکزی منتشر شده است.» صالح‌آبادی این فرآیند را اقدامی مهم دانست و گفت: «بخشی از اموال و دارایی‌های بانک‌ها منجمد تلقی می‌شوند که باید از حالت انجماد خارج شود تا بانک بتواند فرآیند تسهیلات‌دهی را دنبال کند؛ بنابراین شفافیت اتفاق افتاده، قدم بزرگی در اصلاح معوقات بانکی و رفع انجماد منابع بانکی است.»
اصلاح نظام بانکی دنبال می‌شود
صالح‌آبادی در ادامه سخنانش به مساله اصلاح نظام بانکی نیز پرداخت و با اعلام اینکه این مساله با جدیت دنبال می‌شود، گفت: «کمیته پایه پولی و کمیته نقدینگی در بانک مرکزی وجود دارد که شامل افراد حاضر در بانک مرکزی و صاحب‌نظران خارج از بانک مرکزی است. این کمیته‌ها به‌طور مستمر شاخص‌های مختلف نقدینگی و پایه پولی و سایر شاخص‌های سلامت بانکی را پایش کرده و با کمک خود بانک‌ها برای اصلاح آن برنامه‌ریزی می‌کنند؛ بنابراین با همکاری خود بانک‌ها در حال پیشبرد اصلاحات نظام بانکی هستیم.» او تاکید کرد: «بانک مرکزی در خصوص اصلاح نظام بانکی برنامه‌های متنوعی دارد که شامل کنترل رشد ترازنامه بانک‌ها، تسهیلات و تعهدات کلان بانک‌ها، سپرده‌هایی که بانک‌ها جذب می‌کنند، کفایت سرمایه بانک‌ها، واگذاری اموال مازاد بانک‌ها، کاهش معوقات بانک‌ها و بهبود شاخص‌های سلامت نظام بانکی می‌شود.»
دولت با پایه پولی کاری ندارد
رئیس شورای پول و اعتبار کشور درباره وضعیت نقدینگی و برنامه بانک مرکزی برای کنترل آن گفت: «یکی از دلایل اصلی افزایش نقدینگی، رشد پایه پولی است. پایه پولی از عناصری تشکیل می‌شود و یکی از آنها خالص دارایی خارجی بانک مرکزی است که در واقع ارزهای حاصل از نفت و فرآورده گاز، میعانات و... است که درآمد دولت به حساب می‌آید. بانک مرکزی آنها را خریداری می‌کند و ریال در اختیار دولت می‌گذارد، این کار باعث افزایش خالص دارایی خارجی و پایه پولی می‌شود. تا پایان تیرماه امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته رشد خالص دارایی‌های خارجی منفی بود، به این معنا که موفق شدیم هر ارزی که از دولت دریافت شد و حتی ارزهای قبلی هم که در اختیار داشتیم را به فروش برسانیم و ریال را از بازار جمع کنیم و از این محل افزایش پایه پولی به وجود نیامد.» صالح‌آبادی ادامه داد: «بخش موثر دیگر در وضعیت پایه پولی به بدهی دولت به بانک مرکزی مرتبط می‌شود که معمولا تنخواهی است که دولت از بانک مرکزی دریافت می‌کند، خوشبختانه دولت سیزدهم از این تنخواه حداقل استفاده را داشته یا نزدیک به صفر بوده و دولت در حال استفاده از موجودی حساب‌های خود نزد بانک مرکزی است.»
آرامش در بازار ارز
صالح‌آبادی در پایان سخنانش با اشاره به افزایش عمق بازار معاملات توافقی ارز گفت: «براساس آمارها در پایان تیرماه بیش از ۱۴ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما تامین شده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸۰ درصد رشد داشته است. ارز توافقی یکی از اتفاقات خوبی بود که انجام شد به نحوی که در دوماه گذشته این امکان را فراهم کردیم که در شبکه صرافی کشور ارزهای مختلف اعم از دلار و یورو و روبل به صورت توافقی و با قیمتی براساس عرضه و تقاضا مبادله شود.» صالح‌آبادی درباره وضعیت بازار ارز تاکید کرد: «شرایط ارزی خوبی داریم و در بازار حواله نیز حجم عرضه‌ها و معاملات روزانه به بیش از ۲۰۰ میلیون دلار می‌رسد و عرضه همیشه بیش از تقاضاست.»
