یکی از موضوعات مهمی که در صنعت بیمه و در بین مدیران شرکتها، بسیار طرفدار دارد ارائه محصولات جدید است. در حقیقت، محصول جدید به بهانه افزایش ضریب نفوذ بیمه در ایران در بین شرکتهای بیمه مطرح است، اما آیا این اتفاق در سالهای اخیر افتاده است؟ آیا محصول جدید توانست اتفاقی را در بازار بیمه ایران رقم بزند؟ آیا اصلاً محصول جدیدی تاکنون مطرحشده است؟
به گزارش بانکداری ایرانی ، در صنعت بیمه ایران ، محصولات شرکتهای بیمهگری محدودیت داشته و به اتومبیل، آتشسوزی، باربری، درمان، عمر و پسانداز، حوادث، مسئولیت و مهندسی و یکی دو رشته دیگر خلاصه میشود اما شرکتها تلاش میکنند در غالب همین رشتهها اقدام به تولید محصول جدیدی کرده و با اندکی تغییر در محصول قبلی، محصول دیگری را به بازار ارائه میکنند.
ارائه محصول جدید در صنعت بیمه به زمان زیادی نیاز دارد تا به همهگیری برسد. هرچند برخی از محصولات جدید به دلایل شرایط زمانی با اقبال عمومی مواجه میشود اما همیشه این اتفاق نمیافتد. محصولات بیمه پیرامون بیماری کرونا ازجمله مواردی بود که توانست با اقبال مواجه شود، اما وقتی به ماهیت اصلی این محصول میپردازیم میبینیم که تفاوت چندانی با دیگر محصولات در حوزه درمان نداشته و تنها اسم یا نرخ ان تغییر کرده است.
محصول جدید باید شرایطی را برای مشتریان، صنعت بیمه و ضریب نفوذ رقم بزند. درحالیکه در سالهای اخیر اغلب شرکتهای بیمه مدعی ارائه محصول جدید بودند اما تحولی در این صنعت رخ نداده و شاهد محصولی متفاوت از دیگر محصولات نبودیم.
شرایط ارائه هر محصول جدید برای توفیق
برای ارائه هر محصولی باید چهار شرط را در نظر گرفت. اول شرایط شرکت ارائهکننده خدمات است. چراکه ممکن است توان ارائه محصول جدید را نداشته باشد. دوم اینکه آیا شبکه فروش مناسبی دارد یا خیر؟ بسیاری از محصولات شرکتهای بیمه با توفیق همراه نمیشوند چراکه شبکه فروش توان فروش ان را نداشته است. شبکه فروش بهعنوان پیشاهنگان هر شرکتی باید شرایط و تواناییهای خوبی داشته باشند تا بتوانند محصولی را بفروشند باید سازماندهی خوبی وجود داشته باشد. عامل سوم که بسیار مهم است نیاز مشتری و وجود بازار تقاضا برای محصول است. بسیاری از محصولات ارائهشده در صنعت بیمه با تقاضا مواجه نبوده و سریعاً در دورهای کوتاه حذف شدند. لذا محصولی شانس بالایی دارد که بتواند مشتری را به سمت خود جذب کند. در حقیقت باید ریسکی از زندگی مشتری کم کند و وقتی این اتفاق در عمل نمیافتد، محصول هیچ جذابیتی نخواهد داشت. علاوه بر این مشتریان دنبال سادگی و راحتی محصول هستند. مساله چهارمی که در صنعت بیمه مطرح است شباهت محصولات است. برخی از شرکتها دنبال ارائه محصولی هستند که نوآوری خاصی نداشته و تنها تغییر جزئی داشته و به اسم محصول جدید ارائه میشود و به همین دلیل با اقبال مواجه نمیشود.
به گفته برخی از کارشناسان برخی از محصولاتی که ارائه میشود درواقع اتفاق جدیدی نیستند اما بهانهای برای نرخ شکنی هستند. در حقیقت با اندک تغییری نرخها را تغییر میدهند تا بتوانند از سد قانون عبور کنند.
دیدگاه بیمه مرکزی برای ارائه محصول جدید
محمدحسین یوسفی، مدیر بیمههای زندگی شرکت بیمه تعاون چندی پیش در مصاحبهای یادآور شده بوده که ساختار محصولات جدید ارائهشده یکی است و محدودیتهای قانونی مانع از ارائه محصولات جدید است.
بر اساس همین انتقادات کارشناسان این صنعت، بیمه مرکزی برای سازماندهی بیشتر ارائه محصول بخشنامهای را در سال 95 منتشر کرد که گویای وضعیت این فضاست.
۱- پوشش بیمهای که موضوعات بیمهای یا خطرات جدیدی را تحت پوشش قرار دهد و قبلاً توسط هیچ شرکت بیمهای طراحی و عرضه نشده باشد ازنظر این بخشنامه محصول بیمهای جدید محسوب میشود.
۱-۱- محصولات بیمهای که نرخ و شرایط آنها در ضوابط مصوب شورای عالی بیمه و یا توسط بیمه مرکزی تعیینشده است مشمول تعریف فوق نخواهند بود.
۲- شرکت بیمه موظف است محصول بیمهای جدید را در شورای فنی آن شرکت بررسی و تائید و در صورت تطبیق با قانون بیمه ، مقررات ، اصول و قواعد بیمهای با لحاظ موارد زیر برای اخذ مجوز به بیمه مرکزی ارسال نماید.
۱-۲- تعیین بازار هدف و متقاضیان بالقوه و بالفعل، برآورد حق بیمه، خسارت و تعداد بیمهنامه در دوره اجرای آزمایشی.
۲-۲- تهیه فرم پیشنهاد.
۳-۲- تهیه نمونه شرایط عمومی بیمهنامه مشتمل بر حداقل سرفصلهای: اساس قرارداد، تعریف اصطلاحات (بیمهگر، بیمهگذار، ذینفع، حق بیمه، موضوع بیمه، فرانشیز، مدت اعتبار بیمهنامه) خطرات و خسارتها و هزینههای تحت پوشش، خسارتهای مستثنی شده و خسارتهای غیرقابلجبران، وظایف و تعهدات بیمهگذار، فسخ و انفساخ قرارداد بیمه، نحوه تعیین و پرداخت خسارت.
۴-۲- نرخ کارمزد برای شبکه فروش و کارمزد اتکایی اجباری در صورت لزوم.
۵-۲- نرخ حق بیمه پیشنهادی با استناد به سوابق خسارتی گذشته، تجربه سایرکشورها و یا بر پایه روشهای علمی و مستدل (در صورت لزوم بر اساس دستهبندی ریسک).
۱-۵-۲- در محصولات بیمههای زندگی مشخص نمودن جدول مرگ و میر و تعیین نرخ بهره فنی در محاسبه نرخ حق بیمه الزامی است.
۶-۲ - تعیین محدوده جغرافیایی برای اجرای آزمایشی .
۷-۲- تعیین تمهیدات لازم برای بیمه اتکایی از قبیل نوع قرارداد، بیمهگر یا کارگزار اتکایی و سهم نگهداری حسب مورد.
۸-۲- اعلام نام و مشخصات طراح محصول بیمهای جدید.
۹-۲- اعلام نام تجاری محصول بیمه ای جدید.
۳- بیمه مرکزی پس از بررسی، مجوز اجرای آزمایشی محصولات بیمهای مورد تائید را صادر مینماید. در دوره اجرای آزمایشی، عرضه این محصول انحصاراً در اختیار شرکت بیمه ذیربط خواهد بود.
۴- شرکت بیمه موظف است حداکثر یک ماه پس از اتمام دوره آزمایشی، گزارش عملکرد محصول بیمهای مورد تائید را به بیمه مرکزی ارائه نماید. در صورت عدم ارائه گزارش عملکرد در پایان مدت اجرای آزمایشی از سوی شرکت بیمه ذیربط ادامه صدور بیمهنامه ممنوع میباشد. بیمه مرکزی پس از دریافت گزارش عملکرد محصول بیمهای تصمیم لازم را اتخاذ خواهد نمود.
۵- شرکتهای بیمه موظفاند حقوق و تکالیف طراحان محصولات بیمهای جدید را در چارچوب قرارداد مکتوب مشخص نمایند.
۶- اطلاعرسانی عمومی و عرضه محصول بیمهای جدید، قبل از اخذ مجوز کتبی از بیمه مرکزی ممنوع میباشد. بیمه مرکزی از عرضه محصول بیمهای جدید فاقد مجوز لازم ، جلوگیری به عملآورده و شرکت بیمه ذیربط موظف به جبران خسارت زیاندیدگان خواهد بود.