بازار سرمایه به دلیل فراهم کردن امکان تامین مالی برای بنگاه‌های اقتصادی و جلوگیری از ورود سرمایه‌های سرگردان به بازارهای غیرمولد، به عنوان مهمترین رکن اقتصادی کشور تلقی می‌شود که می‌تواند با ایجاد بازدهی‌های مناسب زمینه رشد اقتصادی در کشور را فراهم کند.
تا چند سال گذشته نه تنها این بازار از جایگاه چندانی برای سرمایه‌گذارای برخوردار نبود بلکه به دلیل وجود رخوت و رکودی قابل توجه در این بازار، سرمایه‌گذاران دیگر بازارها را برای ورود سرمایه‌های خود و کسب بازدهی معقول انتخاب می‌کردند اما به مرور به دلیل تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت تدبیر و امید، بورس توانست جایگاه خود را در بین دیگر بازارها تغییر دهد و ضمن بازگشت به مدار صعودی، سال‌های اخیر را به عنوان ماندگارترین دوران برای بورس به ثبت برساند.
در میان سال‌های ۹۳ و ۹۴ ارزش معاملات در برخی روزها کمتر از صد میلیارد تومان بود در حالی که در سال‌های اخیر ارزش معاملات در اکثر روزهای معاملاتی به بیش از چند هزار میلیارد تومان رسید که این موضوع بیانگر گسترش بازار سرمایه و افزایش نفوذ این بازار در بین طبقات مختلف اجتماعی بوده است.
رقم ۵۷ هزار و ۱۶۸ واحدی شاخص بورس در نخستین روز فعالیت دولت تدبیر و امید
بررسی شاخص بورس در این سال‌ها نشان می‌دهد که این شاخص در نخستین روز از فعالیت دولت تدبیر و امید در سال ۹۲ معاملات خود را با رقم ۵۷ هزار و ۱۶۸ واحدی آغاز کرد در حالی که این عدد در ابتدای سال ۹۶ تا رقم ۷۷ هزار و ۲۳۰ واحد افزایش یافت.
روند صعودی بورس در سال‌های اخیر کم و بیش ادامه‌داشت تا اینکه رشد این بازار در سال ۹۸ به واسطه ورود نقدینگی‌های گسترده و حمایت‌های دولت سرعت زیادی به خود گرفت و هر روز شاهد رکوردشکنی‌هایی شگفت‌آور در این بازار بودیم، تا آنجا که در پایان سال با رقم ۵۱۲ هزار و ۹۳۰ واحد به معاملات خود پایان داد و با کسب ۱۸۷ درصد بازدهی سالی فراموش‌نشدنی را از خود به یادگار گذاشت.
ورود شاخص بورس به کانال ۲ میلیون واحدی در سال ۹۹
شاخص بورس در سال ۹۹ با این عدد به استقبال بهار رفت و به دنبال امتداد این رشد در خرداد ماه شاهد هفت رقمی شدن شاخص بورس و ورود آن به کانال یک میلیون واحدی بودیم که با توجه به ادامه چنین رشدهایی، شاخص بورس در تیر ماه وارد کانال یک میلیون و ۷۴۰ هزار واحدی شد.
رشد بورس نه تنها به کانال یک میلیون واحد بسنده نکرد بلکه با توجه به حمایت‌های ارکان مختلف دولت، وعده‌های داده شده از سوی رییس جمهوری برای عرضه‌های مختلف به این بازار و ورود شرکت‌های دولتی به بازار سهام، شاخص بورس با سرعت بیشتری پله‌های ترقی را در این بازار طی کرد و در نهایت با ورود به کانال دو میلیون واحد بار دیگر به رکوردی تاریخی در این بازار دست پیدا کرد.
فراگیر شدن بورس با سهامدار شدن ۶۰ میلیون نفر
کارشناسان بازار این رشدهای عجیب و غریب بورس را ناشی از حمایت بی پایان و بی‌سابقه دولت می‌دانند و معتقدند که تا زمان استمرار حمایت دولت از این بازار شاهد رکوردشکنی‌های بی حد و اندازه در این بازار خواهیم بود.
شاخص ضریب نفوذ بازار سرمایه از نزدیک به ۶.۵ میلیون نفر در ابتدای سال ۱۳۹۲ به بیش از ۱۱ میلیون نفر تا پایان فروردین ماه سال ۱۳۹۶ رسید.
در حالی که این عدد در سال ۱۳۹۹ با اجرایی شدن آزادسازی سهام عدالت، ورود آن به بورس به حدود ۶۰ میلیون نفر رسیده که این موضوع نشانگر فراگیر شدن بورس در کشور از طریق حمایت‌های دولت است.
افزایش تامین مالی از بورس
تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نیز از رقم ۱۴۳ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۱، به یک هزار و ۲۲۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۵ رسید که حکایت از رشد ۷۵۰ درصدی دارد.
انتشار انواع ابزارهای مالی جدید در طی سال‌های گذشته موجب افزایش این شاخص شد و میزان تامین مالی انجام شده از طریق بازار سرمایه در سال ۱۳۹۸ تقریباً برابر با دو هزار و ۶۵۰ ریال بوده که حدود ۶۲ درصد از آن از نوع سرمایه‌ای و ۳۸ درصد از آن از نوع ابزارهای تامین مالی است.
همچنین شاخص اندازه (ارزش) بازار سرمایه از دو هزار و ۴۲۰ هزار میلیارد ریال در ابتدای سال ۱۳۹۲، به چهار هزار و ۹۰۸ هزار میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۹۵ رسیده که نشانگر رشد ۱۰۳ درصدی است.
این شاخص که از مهمترین شاخص‌های بیانگر عمق و توسعه بازار است در تیرماه سال ۹۹ به بیش از ۷۰ هزار میلیارد ریال رسید.
