نزدیک به ۹ سال است که بانک مرکزی برای ساماندهی به نظام پرداخت کشور، طرح شبکه الکترونیکی پرداخت کارت- به اختصار شاپرک- را فعال کرده است. این طرح که خیلی زود تبدیل به یک نهاد نظارتی تعیین‌کننده در نوع فعالیت کارت‌ها و استارت‌آپ‌های پرداختی در بازار‌شد، به طور سالانه و ماهانه گزارشی از نحوه عملکرد شرکت‌های پرداخت الکترونیک و کارت‌های بانکی در شاخص‌های مختلف منتشر می‌کند.
بررسی‌های از شصت و یکمین و آخرین گزارش ماهانه شاپرک در تیر ۹۹، نشان دهنده سهم ثابت چهار شرکت خاص از ۱۲ شرکت فعال در این بازار است. شاخصه‌های مورد بررسی شامل سهم تعداد تراکنش از بازار، مبلغ تراکنش، تعداد تراکنش ابزارهای اینترنتی، موبایلی، کارتخوانهای فروشگاهی و در نهایت سهم هر شرکت از مبلغ تراکنش‌های این ابزار است. طی این بررسی، چهار شرکت از هشت شرکت، سهمی بیش از ۲۰درصد از بازار پرداخت الکترونیک دارند، در حالی که سهم سایر بازیگران بازار بین صفر تا۱۰ درصد، متغیر است.
نهاد نظارتی عامل رقابت ناعادلانه
بر این اساس محمدرضا روشناس، عضو هیات‌مدیره شرکت پرداخت نوین درخصوص فضای رقابتی بین شرکت‌های پرداخت الکترونیک (PSP) گفت:شرکت‌های پرداخت الکترونیک در صنعت پرداخت ایران در گام اول چهار عمل اصلی خرید، موجودی، پرداخت قبض و خرید شارژ و در گام پیشرفته‌تر ارائه خدمات آنلاین به صورت کارت اعتباری، پرداخت‌های مبتنی بر بانک مثل برداشت مستقیم، انتقال وجه و بانکداری الکترونیک برای فروشگاه‌ها را انجام می‌دهند.
روشناس دراین خصوص به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: فضای رقابت بین شرکت‌های این حوزه در بازار فعلی، اساسا بر سر ارائه محصول نیست و سرویس‌های جدید توسط نهاد نظارتی به شبکه تحمیل می‌شوند و اجازه رقابت آزاد و عادلانه را به بازیگران نمی‌دهند. در واقع محصولات از سوی ناظران بازار طراحی شده و برای PSPها ارسال می‌شوند. بر این اساس رقابت موجود تنها بر سر توسعه شبکه است. شرکتی که سرمایه بیشتری داشته باشد با خرید پایانه‌های فروشگاهی بیشتر و توسعه شبکه، با ارائه امکانات بیشتر در این بازار موفق‌تر است.
جایگاه «پرداخت نوین» در بازار تراکنش‌های موبایلی
پرداخت نوین تا سال 98 به دلیل شراکت با یک شریک تجاری بزرگ که از سرویس‌های زیرساختی این شرکت استفاده می‌کرد، رتبه اول را در پرداخت‌های موبایلی به خود اختصاص داده بود. اما به دلیل عدم تمدید قرارداد همکاری با این شریک تجاری در سال قبل، تعداد تراکنش‌های موبایلی کاهش یافت. با این حال برای سال‌جاری پرداخت نوین، نوید طراحی محصولات جدید برای توسعه شبکه بدون وابستگی به دستگاه پوز و پایانه‌های بانکی را داده تا از این راه تعداد تراکنش‌های موبایلی را به جایگاه گذشته برگرداند.
وضعیت مطلوب تراکنش کارتخوان‌ها در تیر 99
سودآوری شرکت‌های PSP در صنعت پرداخت غالبا از طریق کارتخوانهای فروشگاهی است. رشد ماهانه صنعت پرداخت از طریق تعداد کارتخوان‌ها تا امروز 22درصد و رشد تراکنش‌های مربوطه ماهانه 3 درصد است. در این خصوص عضو هیات مدیره این شرکت، وضعیت تراکنش‌های دستگاه‌های کارتخوان در ماه گذشته را مطلوب می‌داند و آن را از نرخ رشد متوسط صنعت نیز بیشتر ارزیابی می‌کند. همچنین نرخ رشد 8 درصدی در تعداد کارتخوان‌ها و رشدی 9درصدی در تعداد تراکنش‌ها، یکی از اتفاقات خوشایند نسبت به سال گذشته بوده است.
عضو هیات‌مدیره شرکت پرداخت نوین معتقد است: تغییر رویکرد به منظور افزایش درآمد از منبعی غیر از کارتخوان برای بسیاری از شرکت‌های فعال ضروری است. در این راستا شرکت پرداخت نوین با همکاری بانک اقتصاد نوین به دنبال رونمایی و صدور کارت‌های اعتباری و پیش پرداخت ورود به حوزه فروش اقساطی هستند. روشناس می‌افزاید: با راه‌اندازی سیستم سوئیچ کارت، به زودی به مرحله صدور کارت می‌رسیم.
در ادامه، این فعال صنعت بانکداری الکترونیک از تلاش این شرکت برای توسعه شبکه و دستیابی به امکان پرداخت بدون دستگاه و از طریق موبایل و سرویس‌های ارزش افزوده موبایلی روی کارت‌های اعتباری خبر می‌دهد. همچنین ارائه خدمات تجارت الکترونیک در مدل‌های بنگاه به بنگاه، بنگاه به مشتری و راه‌اندازی باشگاه مشتریان از دیگر سرویس‌های تازه این شرکت خواهد بود. محقق شدن بیش از 50 درصد برنامه‌های پرداخت نوین، امید بهره‌برداری حداکثری از این خدمات را در مجریان آن زنده نگه داشته است.
پرداخت نوین با ایجاد تغییرات کیفی از قبیل ارزیابی پیمانکارهای استانی برای ارائه سرویس‌های بهتر به مشتریان، ارائه سرویس‌های جدید پرداختی به مشتریان بزرگ و مجموعا افزایش رضایت مشتریان از طریق اطلاع‌رسانی تغییرات این مجموعه؛ منجر به افزایش تعداد تراکنش‌ها شده است.
سوپر اَپ به بانک می‌آید
سوپر اَپ همان برنامه و اپلیکیشنی است که به کاربران اجازه می‌دهد تا به‌طور همزمان به خدمات متنوعی که معمولا از طریق چند اپلیکیشن مستقل در دسترس هستند؛ دست یابند.
حالا پرداخت نوین در حال ایجاد سوپر اپ بانکی است که امکان استفاده از مجموعه خدمات بانکی و پرداختی را فراهم می‌کند. روشناس امیدوار است ارائه صندو‌ق‌های فروشگاهی، ترازو و ... برای مشتریان در کنار سوپراپ؛ حفظ جایگاه و پیشرفت را برای این شرکت با سابقه به ارمغان بیاورد.
