"مناطق آبخیزداری شده" از سیل اخیر کرمان مصون ماند

 

به گزارش  تسنیم، دیار کرمان را این روزها با یاد و نام سردار دل­‌ها و اسطورۀ مقاومت در برابر سختی­‌ها، بلایا و شدائد، حاج قاسم سلیمانی می­‌شناسند. مردی که هیچگاه از نبرد و مجاهدت و یاری مستضعفان و محرومان غافل نشد و هرگز در برابر شدائد و سختی­‌ها، رخوت و خستگی به خود راه نداد و قهرمانانه برای مردم سرزمین خود و مظلومان عالم مجاهدت کرد تا به مقام شهادت نائل شد.

این روزها و از اواخر سال گذشته و سال جاری، دیار سردار دل‌ها با مشکلات و سختی­‌های ناشی از وقوع سیل مواجه بوده است. این سیلاب­‌ها که در گذشته نیز سابقه داشته خسارات مالی بسیار زیادی را به مردم و به‌خصوص روستاییان و محرومان کرمان و استان­‌های مجاور وارد کرده است.

از جمله این سیل­‌ها، سیل شهداد کرمان است که در همین چند روز اخیر رخ داد و خسارات زیادی را به دنبال داشت. بر اساس آنچه مسئولان اعلام کرده­‌اند در سیل شهداد کرمان به 800 هکتار از اراضی زراعی و باغی شهرستان بین 20 تا 80درصد خسارت وارد شد. ضمن آنکه سیل باعث خسارت 40 تا 100 درصدی به 22 رشته قنات در روستاهای شهداد و پر شدن 9 حلقه چاه کشاورزیِ این منطقه شد. همچنین 9 حلقه چاه موتور پمپ و 60 کیلومتر کانال آبیاری بین 30 تا 100درصد خسارت دیدند و 120 دام سبک و 11 دام سنگین نیز تلف شده‌اند. به گفتۀ فرماندار کرمان برآورد اولیۀ خسارت اولیه سیل اخیر حدود 20 میلیارد تومان بوده است.

علاوه بر سیل شهداد، چندی پیش و در اوایل سال 99 جنوب استان کرمان نیز درگیر سیل شد و سیل خسارات شدیدی را به تأسیسات و مناطق شهری و روستایی جنوب کرمان وارد ساخت. به‌طوری‌که به گفتۀ مسئولان بیشترین میزان خسارات کشاورزی جنوب کرمان در شهرستان رودبار جنوب بخش جازموریان بوده است.

در این باره محمود قانعی فرماندار رودبار دربارۀ خسارت­‌های سیل اوایل سال 99 گفت: بیشترین میزان خسارت به ترتیب به بخش‌های جاده‌ای و کشاورزی وارد شد. سیلاب 540 میلیارد ریال خسارت به جاده‌های جنوب کرمان وارد کرد و بیش از 5 هزار میلیارد ریال به کشاورزان خسارت زده است. طبق برآورد اولیه بیش از 50 درصد خسارات وارد شده در شهرستان رودبار جنوب به بخش زیرساخت راه و ابنیه‌ها وارد شده است. در این سیل 123 روستای رودبار درگیر سیل شدند که 70 روستا به‌شدت درگیر سیل شد و 11 روستا در محاصره سیل واقع شدند.

بعد از رودبارجنوب، کهنوج، قلعه‌گنج، فاریاب، عنبرآباد، جیرفت و منوجان بیش‌ترین خسارت را دیدند.طبق پیش‌بینی‌های اولیه بیش از 10 هزار هکتار  از 243 هزار هکتار از اراضی کشاورزی جنوب کرمان در محاصرۀ سیلاب قرار گرفت و بیشترین میزان خسارات طبق برآورد کارشناسان به محصولات کشاورزی گندم، گوجه، جو، هندوانه، محصولات گلخانه‌ای، سبزی و صیفی وارد شد. همچنین سیل باعث تلف شدن بیش از 2 هزار رأس دام بر اثر سیل در جنوب استان کرمان شد.

در مجموعبارندگی‌های سال جاری و وقوع سیل در استان کرمان،در حوزه‌های آب، برق، راه، پل‌ها، کشاورزی، مزارع، دامداری، مسکن و... خسارتی حدود 600 میلیارد تومان به زیرساخت‌ها و مردم وارد کرده است.

وقوع سیل سهمگین و ایراد خسارات فراوان در استان کرمان در حالی است که به گفته مسئولان مناطقی که عملیات آبخیزداری در آنجا انجام شده است، در سیل اوایل امسال خسارت سیل مشاهده نشده است. در این باره احمدی­‌زاده مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان گفت: بااجرایطرح‌هایآبخیزداریمنطقۀجنوبکرمان350هزارهکتارازحوضه‌­هایآبخیز،30هزارهکتاراراضیزراعیوباغی،300آبادیوهمچنینمناطقشهریفاریاب،رودبارجنوب،قلعهگنجوزهکلوتازخطربروزسیلابوایجادخسارتبهمنازلمسکونیوتأسیساتزیربناییمصونماندند. اگر همین مقدار کار هم نشده بود مشکلات بیشتری گریبان استان را می‌گرفت.

مدیر کل منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به اینکه با توجه به اعتبارات فقط 12 درصد عملیات آبخیزداری در استان کرمان انجام شده و 88 درصد باقیمانده نیازمند اعتباراتی  حدود 13 هزار میلیارد تومان است گفت: در صورت اجرای طرح­‌های آبخیزداری در استان کرمان حدود 700 میلیون متر مکعب آب قابل ذخیره و تزریق به سفره‌های زیرزمینی است، که این مقدار آب می‌تواند بسیاری از مشکلات کم آبی و نیاز کشاورزان کویر سوزان کرمان را برطرف کند. آنچه در حوزۀ آبخیزداری تاکنون کار شده در مساحتی حدود یک میلیون و 200 هزار هکتار در قالب 7500 سازه است.

 

یکی از مناطق استان کرمان که در آن خطر وقوع سیل وجود دارد و باید برای آن تدبیری مناسبی اتخاذ شود جیرفت است. به گفتۀ مسئولان جیرفت در محاصرۀ سه رودخانۀ وحشی هلیل، شور و ملنتی است و در برخی مناطق به دلیل انباشت رسوبات، کف رودخانه با منازل مسکونی هم‌سطح شده و بسیاری از مردم بر این باورند که اگر رودخانه شور طغیان کند، جیرفت را همچون سال 71 که هلیل‌رود طغیان کرد درگیر مشکلات زیادی می‌کند.

کلام آخر آنکه با توجه به سیل­‌خیز بودن استان کرمان و وقوع سیل­‌های سهمگین در دهه­‌های اخیر در این استان، آبخیزداری از راه‌های موثر، پیشگیرانه و اساسی جهت مقابله با خسارات فراوان ناشی از سیل و خشکسالی است. از این رو ضرورت دارد با انجام طرح­‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری در این استان، بارش­‌ها را در نقطۀ بارش به زمین نفوذ داد و در دل زمین ذخیره کرد. با این کار هم می­‌توان از وقوع سیل و خسارت شدید جلوگیری کرد و هم می­‌توان آب­‌های ذخیره شده در مواقع خشکسالی در بخش­‌های کشاورزی، درختکاری و جنگل‌کاری را مورد بهره­‌برداری قرار داد.