بانکداری ایرانی - بانکها اگرچه امسال را خلوتتر از روزهای پایانی سال در سنوات گذشته سپری میکنند؛ اما همچنان مردم برای امور بانکی و نقل و انتقالات به شعب مراجعه میکنند؛ ولی قادر به دریافت پول نقد نیستند.
به گزارش مهر، روزهای پایانی سال را میتوان اوج کار بانکها و کارمندان نظام بانکی دانست. همه ساله در روزهای پایانی سال، حتی ساعات کار باجهها و شعب بانکی افزایش مییافت تا خدمات به شکل بهتری به مردم ارائه شده و به نیازهای آنها پاسخ داده شود؛ ضمن اینکه از مدتها قبل از ساعات پایانی سال، توزیع اسکناس نو در شعب و دستگاههای خودپرداز آغاز میشد تا مردم بتوانند پول نو را در معاملات خود استفاده کرده و به عنوان عیدی مورد استفاده قرار دهند. اما امسال اندکی اوضاع متفاوت است. نه تنها ساعات کاری شعب افزایش نیافته بلکه حتی در مقطعی این ساعات کاری، کم شد تا بلکه ایمنی بیشتری برای مشتریان و کارمندان نظام بانکی فراهم شود.
بانک مرکزی تسهیلاتی را برای مردم در نظر گرفت تا مراجعات آنها به بانکها کم شود و این اتفاق هم البته رخ داده است؛ اما علیرغم همه این تدابیر، شعب بانکی همچنان شلوغ است و به خصوص در بانکهای دولتی، مردم همچنان برای انجام برخی از امور پایان سال خود، مراجعات خود را ادامه میدهند. امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا، شرایط در کشور به خصوص در نظام بانکی بسیار متفاوتتر از سالهای گذشته است و همین امر باعث شده تا نظام بانکی تدابیر ویژه ای را برای سلامت مردم و کارکنان خود در نظر بگیرد.
توقف عملیات دریافت و پرداخت وجه نقد در برخی شعب بانکی
متصدیان شعب بانکی در گفتگو با خبرنگار مهر میگویند که تدابیر از روزهای گذشته در نظام بانکی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا بسیار بیشتر شده و به صورت مرتب، پشت باجهها ضدعفونی میشود؛ ضمن اینکه خودکارهای موجود در شعب نیز جمعآوری شده و حتی الامکان از مشتریان خواسته میشود که کارهای خود را به صورت غیرحضوری انجام دهند.
یکی از متصدیان بانکهای خصوصی در این رابطه میگوید: علیرغم اینکه از مردم درخواست میشود که برای انجام امور خود حتی الامکان به شعب مراجعه نکنند اما برخی به خصوص افراد مسن به بانکها مراجعه میکنند و در ساعتی از روزها شعب بسیار شلوغ است، به همین دلیل ما در شعبه شرایط را به گونه فراهم کردهایم که ریسک مراجعات مردم کاهش یابد.
وی میافزاید: بانک مرکزی طی روزهای گذشته بخشنامهای را به بانکها ابلاغ کرده که در قالب آن، دریافت و پرداخت وجه نقد در شعب ممنوع شده است؛ به همین دلیل ما در ابتدای ورود مراجعهکنندگان به داخل شعبه، به آنها اطلاعرسانی میکنیم که امکان عملیات نقدی را ندارند؛ اما در برخی از شعب بانکهای دولتی، همچنان وجه نقد جابجا میشود.
مراجعه خبرنگار مهر به برخی از شعب بانکی دقیقاً این گفته متصدی را تائید میکند. برخی از شعب برگهنوشتههایی را پشت شیشه ورودی بانک نصب کرده که بر روی آن نوشتهاند که «عملیات دریافت و پرداخت وجوه نقدی» انجام نمیشود؛ بنابراین مشتریان اگر به این منظور به بانکها مراجعه کرده باشند، از ورود به شعبه منصرف میشوند و بیشتر کار خود را از خودپرداز جلوی شعب انجام میدهند.
از ضدعفونی کردن شعب تا تعبیه باجههای مخصوص برای دریافت و پرداخت وجوه نقد
یکی از متصدیان شعب بانکهای دولتی در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: دریافت و پرداخت وجه نقد در شعبه به ندرت انجام میشود؛ مگر اینکه مراجعهکننده اصرار زیادی داشته باشد که آن هم طی روزهای گذشته به ندرت اتفاق افتاده است.
وی میافزاید: تلاش میشود تا شعبه ضدعفونی گردد؛ اما به هر حال در ساعاتی از روز که خیلی تعداد مراجعات بالا است مجبور به در نظر گرفتن تدابیر دیگری هستیم؛ از جمله اینکه به مردم نوبت میدهیم و از آنها میخواهیم که به تدریج وارد فضای شعبه شوند.
این متصدی شعبه بانکی میگوید: قرار بر این است که از روز شنبه (فردا)، در شعب بانکی، باجه مخصوص دریافت و پرداخت وجه نقد تدارک دیده شود تا فردی که پشت باجه مینشیند؛ مجهز به تمامی تجهیزات مقابله کننده در این راستا باشد. بنابراین بهتر است که مردم عملیات بانکی با وجوه نقد خود را فعلاً متوقف کرده و به سلامت خود و کارکنان نظام بانکی اهمیت دهند.
بررسیهای میدانی خبرنگار مهر حکایت از آن دارد که در برخی از شعب، کارمندان باجه با سختگیری بیشتری از عینکهای کاورداری که کل صورت را میپوشاند استفاده میکنند و از دستکش و ماسک نیز به صورت مرتب بهره میگیرند. به هر حال یکی از نقاط پرخطر و پرریسک در نظام بانکی، شعب بانکی هستند که به دلیل تعدد مراجعات باید بهداشت و سلامت کارکنان بیشتر از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گیرد.
در جریان خطرات استفاده از اسکناس، بانک مرکزی اعلام کرده که تمامی بانکها و مؤسسات اعتباری مکلف هستند نسبت به اختصاص باجه مخصوص در هر شعبه بهمنظور دریافت و پرداخت وجوه نقد با رعایت نکات بهداشتی اقدام کنند؛ البته باز هم بانک مرکزی به مردم توصیه کرده که مراجعات خود را به شعب به حداقل رسانده و از ابزارهای مختلفی برای پرداخت و دریافت الکترونیکی استفاده کنند.
تسهیلات بانک مرکزی برای جلوگیری از مراجعات مردم به شعب
در این میان بانک مرکزی تسهیلاتی را به مشتریان نظام بانکی ارائه داده تا حتیالامکان از مراجعه به شعب بپرهیزند. بر این اساس، سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت (شتابی و درون بانکی) از طریق درگاههای اینترنتی و خودپردازها از مبلغ ۳۰ میلیون ریال در هر شبانه روز از مبدا هر کارت، به ۵۰ میلیون ریال افزایش یابد.
همچنین سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق پرداخت سازها از ده میلیون ریال به سی میلیون ریال با حصول اطمینان از انطباق شماره ملی دارنده کارت و شماره ملی دارنده سیم کارت انجام دهنده تراکنش قابل افزایش است. البته بانک مرکزی اعلام کرده که با توجه به خطرات ناشی از سوءاستفادههای احتمالی در صورت عدم اعمال کنترل فوق، افزایش سقف انتقال وجه مجاز نیست.
در عین حال بر اساس این تدابیر، امکان تمدید تاریخ انقضا کارتهای بانکی بدون نیاز به مراجعه حضوری مشتری به مدت سه ماه از تاریخ انقضا بلامانع بوده و ضروری است اقدامات لازم برای احراز هویت غیرحضوری و اطلاعرسانی به مشتریان صورت پذیرد.
همچنین بانک مرکزی اعلام کرده که طبق روال سالهای گذشته و به منظور کاهش مراجعات مردم به شعب و دستگاههای خودپرداز افزایش سقف برداشت نقدی درون بانکی از ۲ میلیون ریال به ۵ میلیون ریال بلامانع است؛ ضمن اینکه اگرچه این اقدام در راستای کاهش مراجعه مشتریان به شعبه صورت میگیرد، اما بانک مرکزی از نظام بانکی درخواست کرده تا اطلاع رسانی مناسب در راستای کاهش استفاده از اسکناس را به مشتریان صورت دهد و در نهایت اینکه تعداد تلاشهای متوالی ناموفق رمز دوم در هر شبانه روز به شرح دستورالعمل پیوست به پنج بار افزایش یابد.
به هر حال به مردم توصیه میشود در شرایط کنونی، از مراجعه به شعب بانکی بپرهیزند و تلاش کنند تا نقل و انتقال وجوه و انجام عملیات بانکی خود را با استفاده از ابزارهایی انجام دهند که میتواند شرایط ایمنتری را برای آنها رقم زند.