موبایلهای هوشمند، این روزها جزو لاینفک زندگی ما شدهاند. اگر پیش از آمدن این موبایلها برای انجام کوچکترین فعالیتهای بانکی باید به بانک مراجعه میکردیم، اکنون با استفاده از نرمافزارهای موبایلبانک بدون رجوع به شعبه، فعالیتهای بانکی خود را انجام میدهیم.
با یک مرور تاریخی متوجه میشویم که بانکهای اروپایی اولین بانکهایی بودند که بانکداری موبایلی را به مشتریان خود ارائه دادند. انجام خدمات بانکی از طریق موبایل تا قبل از سال ۲۰۱۰ معمولا از طریق پیامک یا اینترنت موبایل صورت میگرفت؛ پس از آن با رشد سریع موبایلهای مبتنی بر سیستم عامل iOS و اندروید استفاده از برنامههای ویژه موبایل نیز رواج پیدا کرد.
موسسه RaddonSM بر اساس تحقیقی که انجام داده، رشد بانکداری موبایلی را در طول هفت سال بررسی کرده است. طبق این تحقیق استفاده از بانکداری موبایلی در میان همه مشتریان بانک از ۷ درصد در سال ۲۰۱۰، به ۴۳ درصد در سال ۲۰۱۷ رسیده است.
در ایران هم نزدیک به یک دهه است که بانکداری موبایلی رواج پیدا کرده است. زمانی پرداخت موبایلی با وارد کردن کد «ستاره، فلان، مربع» رواج داشت و حالا با وجود دسترسی بیشتر به موبایلهای هوشمند شاهد تحولات بزرگی در شیوههای انجام عملیات بانکی و بانکداری موبایلی هستیم. امروزه همراهبانکها عملیات ساده بانکی را مانند کارتبهکارت در کمترین زمان انجام دهند.
سازمان مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) خردادماه ۱۳۹۸ یک نظرسنجی ملی انجام داده که نشان میدهد ۶۹ درصد از کسانی که موبایل دارند، گوشی آنها هوشمند است و در این میان بیش از ۶۰ میلیون نفر کاربر اینترنتموبایل هستند.
بههمین ترتیب، ۲۸.۶ درصد از افراد بالای ۱۸ سال کشور که موبایل دارند، از موبایلبانکها استفاده میکنند. این درحالی است که تا حدود هفت سال پیش یعنی سال ۱۳۹۱ کمتر از ۵ درصد ایرانیها کاربر موبایلبانک بودهاند.(+)
این موضوع به بالا رفتن ضریب نفوذ اینترنت نیز برمیگردد. بررسیهای سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نشان میدهد که ضریب نفوذ اینترنت در ایران به مدد توسعه موبایل باندپهن به ۸۸.۸۶ درصد رسیده است. براین اساس ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت ثابت ۱۵.۷۰ درصد و ضریب نفوذ اینترنتموبایل ۷۳.۱۶درصد عنوان شده است.
پیشتازی برنامههای امور مالی در تعداد نصب
افزایش استفاده از بانکداری موبایلی در تحلیل دیگری از کافهبازار هم آمده است. بانکداری موبایلی در این گزارش در مجموعه امور مالی قرار میگیرد که طبق گزارش اخیر کافه بازار نصب برنامههای امور مالی نسبت به سال ۱۳۹۶، ۴۳ درصد رشد داشته است. این درحالی است که تعداد برنامههای کافه بازار در دسته امور مالی هزار و ۲۰۰ بوده است.
امور مالی برنامههایی هستند که خدمات بانکی، پرداخت قبوض یا خرید شارژ ارائه میدهند. پرنصبترین برنامههای دسته امور مالی به ترتیب آپ، هفتهشتاد، همراهبانک ملت، همراهبام ملی و تاپ هستند. بیشترین رشد نصب فعال هم بهترتیب مربوط به همراهبانک تجارت، ایوا، شصت، همراهنوین و همراهبانک مهر اقتصاد بوده است.
طبق این گزارش، درسال ۱۳۹۷ بهطور متوسط هر کاربر ۱/۶ برنامه از این دسته را نصب کرده است. همچنین بیشترین تمایل نصب به برنامههای امور مالی در استانهای کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و تهران و کمترین تمایل نصب دراستان های آذربایجان غربی، بوشهر و چهارمحال بختیاری بوده است.