ازپیشنهاد اولیه صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ۱۶ سال میگذرد. سالها اما و اگرهای مسوولان و ۱۶ سال ادلههای بیمه مرکزی برای مجاب کردن آنها که البته ره به جایی نبرد.
تقریبا تمام رئیسکلهای بیمه مرکزی طی این سالها با تشکیل صندوق بیمه حوادث طبیعی موافق بودند اما عبدالناصر همتی رئیسکل سابق و غلامحسین سلیمانی رئیسکل کنونی بیمه مرکزی این صندوق را ضرورت میدانند و سیل اخیر موجب شد، همتی که اینک رئیسکل بانک مرکزی است لایحه صندوق را در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه مطرح و سلیمانی این موضوع را با جدیت در دولت پیگیری کند. گفته میشود بیمه مرکزی پیشنویس کارشناسی شده خود را به دولت تقدیم کرده و در آن پیشنهاد داده تا میزان حق بیمه بهصورت ۵ هزار تومان ماهانه از طریق قبضهای برق خانوارها تامین شود و اکنون درانتظار جواب دولت و مجلس است.
درغیاب صندوق بیمه حوادث طبیعی، شرکتهای بیمه بازرگانی خطرات سیل و زلزله را در رشتههای تابعه بیمههای آتشسوزی پوشش دادهاند، اما این سهم در مقابل خسارات حادث شده بسیار اندک است. معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی تعداد واحدهای خسارت دیده در سیل اخیر کشور را ۹۰ هزار واحد اعلام کرد و گفت: آمار بیمه شدگان اختیاری از این تعداد تنها ۱۰ درصد بوده است.
رحیم مصدق گفت: براساس آخرین آمارهای قابل اتکا ۶۱ هزار پرونده خسارت سیل در شرکتهای بیمه تشکیل شده است که ۲۷ هزار پرونده تخمین خسارت شدهاند.او افزود: سقف پوشش بین ۱۰ تا ۳۰ میلیون تومان بوده و شرکتهای بیمه تا سقف مشخص شده را پرداخت خواهند کرد.هرچند مصدق درباره پوشش خطرات سیل و زلزله گفت شرکتهای بیمه و تجارت بازرگانی در دنیا هم تمایل زیادی برای بیمه حوادث ندارند و برای این کار از صندوق جبران حوادث طبیعی استفاده میشود و شرکتهای بیمه در کنار صندوق فعالیت میکنند، اما برخی از شرکتهای بیمه با انتقاد از طرح صندوق حوادث طبیعی گفتند: این ریسکها جزو بازار بیمههای بازرگانی است و دولت بهتراست به جای تاسیس صندوق راهکاری ارائه دهد که با حمایت از بیمهها ریسکهای زلزله، سیل و طغیان آب تحت پوشش قرار گیرند.
به گفته این گروه، شبکه فروش بیمه این توانایی را دارد که بیمه نامههای آتشسوزی با پوشش سیل و زلزله را در سراسر کشور عرضه کند. حبیب میرزایی معاون سابق نظارت بیمه مرکزی با بیان اینکه، همواره این سوال اساسی مطرح است که «آیا حوادث طبیعی نظیر سیل و زلزله شرایط یک ریسک بیمهپذیر را دارند؟» توضیح داد: در ادبیات بیمه سه ملاک برای بیمهپذیری ریسکها ذکر میشود، اول باید تصادفی باشد، دوم تعیین خسارت مالی امکانپذیر باشد و سوم مقدار خسارت محتمل باشد.
میرزایی متذکر شد: مزیت استفاده از سازوکار بیمهای برای جبران خسارتهای ناشی از حوادث طبیعی این است که درنهایت کیفیت ساختار ساخت و ساز ساختمانها افزایش مییابد. امنیت خاطرشهروندان تامین میشود، ریسکها مدیریت میشوند. سرمایهگذاری و ایجاد ثبات در اقتصاد توسعه مییابد و از همه مهمتر اینکه در زمان وقوع حادثه به جای کمکهای مردمی و دولت، شأن، منزلت و کرامت مردم حفظ خواهد شد و بیمهگذاران میتوانند از بیمهنامه خود خسارات را جبران کنند. البته میرزایی بر لزوم مشارکت جدی دولت، صنعت بیمه و مردم تاکید کرد و یادآورشد: بهدلیل ابعاد گسترده حوادث طبیعی، تجربه صنعت بیمه درجهان نشان میدهد، سازوکار بیمه حوادث طبیعی مستلزم مشارکت جدی دولت، صنعت بیمه و مردم است.
میرزایی گفت: ایجاد نظام مدیریت ریسک ملی، تعریف و تدوین واجرای دقیق وظایف مردم، صنعت بیمه و دولت تنها راهکار مدیریت مقابله با حوادث طبیعی است و بدون مشارکت آنها در اجرای وظایف مذکور، صندوق بیمه حوادث طبیعی نیز در صورت تاسیس نمیتواند بهعنوان داروی شفا بخش برای جبران خسارتها عمل کند، با راهاندازی صندوق بیمه حوادث طبیعی مواجهه با حوادث غیرمترقبه از حالت برنامهریزی نشده و اضطراری به حالت برنامهریزی شده و طبیعی تبدیل میشود.
پرویز خسروشاهی، قائممقام رئیسکل بیمه مرکزی دراین باره گفت: بین ۵ تا ۷ درصد واحدهای مسکونی در کشور از پوشش بیمه حوادث طبیعی برخوردارند که این میزان در برخی مناطق حتی کمتر از این رقم است و تخمین اولیه شرکتهای بیمه از میزان خسارات وارده بر واحدهای مسکونی سیل فروردین ۹۸ بالغ بر ۳۳۰ میلیارد تومان اعلام شده است.خسروشاهی گفت: در بسیاری از کشورها بیمه تمامی واحدهای مسکونی در برابر حوادث طبیعی اجباری است و امروز در ایران اراده دولت و مجلس برای راهاندازی صندوق حوادث طبیعی حکایت از اهمیت این موضوع دارد.