بانکداری ایرانی - از ابتدای تاسیس صندوق توسعه ملی تا پایان نیمه اول امسال حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان از منابع ارزی آن به ریال تبدیل شده و در مرحله پرداخت به طرحهای مختلف قرار گرفته است.
به گزارش ایسنا، از ابتدای تاسیس صندوق توسعه ملی در کنار تسهیلات ارزی، بخشی از منابع صندوق براساس تکلیف قانونی به تسیهلات ریالی اختصاص یافته است. این تسیهلات طبق قوانین بودجه سنواتی تا انتهای سال ۱۳۹۳ از طریق انعقاد قرارداد عاملیت ریالی با بانکهای عامل پرداخته شده و از ابتدای سال ۱۳۹۴ صندوق نسبت به سپردهگذاری ریالی در بانکهای دولتی وخصوصی جهت اعطای تسیهلات ریالی به طرحهای تعیین شده، اقدام کرده است، در این حالت صندوق تنها عامل توزیع سپرده های ریالی بوده و نقشی در تخصیص موردی این تسهیلات به طرح ها و فعالیت ها ندارد و مسئولیت آن برای برعهده بانکهای سپردهپذیر است.
بررسی گزارش عملکرد صندوق توسعه ملی در جریان پرداخت تسهیلات ریالی نشان از آن دارد که در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳، از محل قراردادهای عاملیت ریالی که بر اساس نظامنامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیلات ریالی به متقاضیان از محل منابع صندوق توسعه ملی پرداخت شده است، حدود ۱۱ هزار و ۸۸۳ میلیارد تومان به طرحها و پروژههای معرفی شده از طرف بانکهای عامل، اختصاص و به حساب آنها واریز شده است این در شرایطی است که تا پایان شهریور ماه ۱۳۹۷ نیز حدود ۸۵۷۴ میلیارد تومان بابت اصل تسهیلات دریافتی به صندوق بازپرداخت شده و ۳۳۰۹ میلیارد تومان نزد بانکها به عنوان اصل تسهیلات جاری باقیمانده است که با سود در سالهای آتی دریافت خواهد شد.
اما از ابتدای سال ۱۳۹۷، در اجرای حکم ماده (۵۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، صندوق نسبت به سپردهگذاری در بانکهای دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرحهای اقتصادی، اقدام کرد. در نیمه اول امسال میزان سپردهگذاریهای انجام شده توسط صندوق در این رابطه در بانکهای دولتی و خصوصی، در مجموع برابر ۳۰۰۰ میلیارد تومان بوده است، بنابراین جمع سپرده گذاریهای انجام شده از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان شهریور ماه امسال حدود ۲۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان میرسد که از این رقم ۱۸۴ فقره قرارداد با مبلغی حدود ۱۳ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان جهت تخصیص تسهیلات به متقاضیان دارای اعتبار (فعال) اختصاص دارد.
همچنین از مجموع ۲۵ هزار و ۲۰۰میلیارد تومان سپردهگذاری شده نزد بانکها، ۱۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان از اصل منابع نزد بانکها بوده که در قالب تسهیلات اختصاص یافته به متقاضیان به مرحله بازپرداخت نرسیده و مانده قابل تخصیص از محل قراردادهای جاری است. باقی منابع نیز در قالب بازپرداخت اصل سپردهها و مانده مصرف نشده قراردادهایی که پایان یافته، به صندوق بازگردانده شده است. تمام این منابع بازگشتی و سودهای مربوطه، مجددا طی قراردادهای سپردهگذاری جدید جهت اختصاص به متقاضیان واجد شرایط، در اختیار بانکها قرار گرفته است.
از سوی دیگر، آمار سامانه مدیریت فرآیند تسهیلات صندوق توسط بانکها نشان میدهد که در نیمه اول امسال از محل قراردادهای فعال، مبلغی بالغ بر ۳۶۰۰ میلیارد تومان به متقاضیان اختصاص یافته است که با احتساب مبالغ اختصاصی قبلی در مجموع منابع تخصیص یافته به متقاضیان از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۹۷ به ۱۴ هزار و ۲۳۰ میلیارد تومان میرسد که قسمتی از اصل این تسهیلات به صورت کامل به صندوق بازپرداخت شده و بخشی دیگر به عنوان تسهیلات جاری در اختیار متقاضیان قرار دارد.
اما با تصویب «قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی» در سال ۱۳۹۶، به صندوق توسعه ملی اجازه داده شده تا با هدف ارتقای تولید و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری، معادل ریالی یک میلیارد و پانصد میلیون دلار را به صورت قرضالحسنه نزد بانکهای کشاورزی، پست بانک و توسعه تعاون و صندوق کارآفرینی امید و صندوق حمایت از توسعه سرمایهگذاری در بخش کشاورزی سپردهگذاری کند تا این منابع صرف اعطای تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی برای ایجاد اشتغال در روستاها و شهرهای زیر ۱۰ هزار نفر جمعیت با اولویت روستاها و شهرهای زیر ۱۰ هزار نفر جمعیت واقع در مناطق مرزی و عشایری شود.
این در حالی است که آمار نشان میدهد که صندوق توسعه ملی در شش ماهە اول سال ۱۳۹۷ و در مرحله دوم با اعلام سازمان برنامه و بودجه، حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان در بانکها یا صندوقهای منتخب در قانون سپرده گذاری کرده که با مجموع مبالغ قبلی به ۳۰۰۰ میلیارد تومان می رسد.
بر این اساس میزان کل سپردهگذاریهای ریالی انجام شده توسط صندوق توسعه ملی در بانکهای دولتی و خصوصی از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا انتهای شهریور ماه ۱۳۹۷، حدود ۲۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است و در پایان شهریورماه مانده اصل این سپردهها نزد بانکها مبلغی حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است. بر این اساس با احتساب حدود ۱۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی که قبل از سال ۱۳۹۴ در قالب تسهیلات ارزی پرداخت شده بود رقمی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در این بخش اختصاص یافته است.
گفتنی است که در از ابتدای تاسیس صندوق توسعه ملی تا پایان نیمه اول امسال در بخش تسهیلات ارزی نیز، از حدود ۴۰ میلیارد دلار درخواست پذیرفته شده از سوی صندوق حدود ۱۶ میلیارد دلار به بخشهای مختلف پرداخت شده است.