قاسم جانبابایی در همایش "نظام ارجاع الکترونیک پزشک خانواده" که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد، درباره وضعیت عدالت در حوزه سلامت، گفت: اگر نظام ارجاع ایجاد شود میتوان عدالت در حوزه سلامت را تحقق بخشید.
خوشبختانه در این زمینه بحث سهمیهبندی خدمت برای تکتک دانشگاههای علوم پزشکی مشخص شده، همچنین سطحبندی بیماریها نیز انجام شده است. مهمترین اقدام این است که خدمت درمانی را در قالب نظام الکترونیک ارائه دهیم؛ کاری که دنیا سالهاست انجام میدهد و ایران در این زمینه عقب است. بنابراین از نظر قانونی و شرعی موظفیم از بضاعت خود بهدرستی استفاده کنیم در غیر این صورت مرتکب خیانت شدهایم. در واقع اگر در حوزه ارائه خدمات نظمی نباشد، مردم از خدمات درمانی یکسانی برخوردار نخواهند شد.
وی افزود: از جمله دستاوردهای طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت میتوان به کاهش بیماران اعزامی به خارج از کشور اشاره داشت. در سال گذشته تنها 12 نفر به خارج از کشور برای درمان اعزام شدهاند. از سویی دیگر همه نوع خدمات درمانی در کشور ارائه میشود. در واقع یکی از دلایل افزایش امید به زندگی و طول عمر مردم، ارائه خدمات مناسب در حوزه بهداشت و درمان است. بیش از 50 درصد از بیماران سرطانی در بیمارستانهای کشور درمان میشوند. همچنین بیش از 2500 پیوند کلیه انجام میشود و در کنار آن بیش از 1000 پیوند مغز استخوان، کبد و قلب داریم. نکته مهم اینجاست روزانه تعداد زیادی بیمار از کشورهای همسایه برای پیوند اعضای بدن در حوزههای گوناگون وارد ایران میشوند.
جانبابایی ادامه داد: در راستای طرح تحول نظام سلامت، تعداد تختهای بیمارستانی افزایش یافته است و بناست این تعداد به 30 هزار تخت بیمارستانی برسد. از سویی دیگر تعداد پزشکان و دانشجویان پزشکی افزایش یافته است. برای نمونه در شهری مانند زابل تعداد 120 متخصص در رشتههای گوناگون پزشکی داریم که خدمات ارزشمندی را به مردم ارائه میدهند.
معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه از افتخارات نظام سلامت میتوان به توسعه کلینیکهای ویژه اشاره کرد، افزود: بیش از 250 کلینیک ویژه در طول اعمال طرح تحول سلامت ایجاد و راهاندازی شد. امروز بیش از 500 کیلینک ویژه در کشور وجود دارد. از سویی دیگر میتوان به توسعه انتقال بیماران از طریق اورژانس هوایی اشاره داشت. بیش از 39 پایگاه اورژانس هوایی در کشور وجود دارد، حتی استانهای محروم نیز دارای دو پایگاه اورژانس هوایی هستند تا بیمار را در حداقل زمان ممکن به مرکزی مجهزتر منتقل کنند و 3000 پزشک متخصص نیز در مناطق محروم مشغول به خدمترسانی هستند.
وی با اشاره به پیشرفت ایران در حوزه خدمات سلامت توضیح داد: همه این اقدامات منجر به رشد چشمگیر کشور در حوزه سلامت شده است. باید توجه داشت که ساختار بسیار خوبی در حوزه ارائه خدمات درمانی داریم، اما این ساختار نیازمند داشتن نظم است تا خدمات درمانی به صورت سطح بندی شده به مردم ارائه شود.
جانبابایی تشریح کرد: یکی از مهمترین اهدافی که در نظام ارجاع وجود دارد محول کردن ساختار شبکه بهداشت به ساختار درمان است. با وجود توسعهای که در حوزه درمان داشتهایم، فاصلهای بین آنچه که در نظام بهداشت ارائه میشود با آنچه که حوزه درمان است، وجود دارد. بنابراین نیاز به ریلی برای ارتباط این دو در نظام سلامت وجود دارد تا مردم بتوانند در قالب نظام ارجاع، خدمات درمانی دریافت کنند. از آنجا که تربیت یک نیروی متخصص بسیار هزینهبر است، پس پزشک فوقتخصص باید بیمارانی را ببیند که تنها در حوزه تخصص کاری اوست، با این کار میتوان هزینهها را بهدرستی مدیریت کرد. در واقع هرچه خدمات درمانی را در سطوح پایینتری ارائه دهیم، میزان هزینهها را کاهش دادهایم.
معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه تلاش بر این است تا عدالت را در نظام سلامت کشور ایجاد کنیم، خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین اهداف نظام جهموری اسلامی ایجاد عدالت در نظام سلامت است. عدالت در سلامت بدین معناست که افراد نیازمند دریافت خدمات درمانی، در قالب نظام سلامت به متخصصان مراجعه کنند. باید بدانیم دنیا به دلیل پیشرفت در حوزه تکنولوژی پزشکی در کنار مراقبتهای درمانی، توانسته عدالت را در سلامت ایجاد کند.
وی گفت: پس از انقلاب، اتفاقات بسیار خوبی در حوزه سلامت روی داده است. بزرگترین اقدامی که در حوزه سلامت صورت گرفته ایجاد ساختار شبکهای نظام سلامت بود که در دوران جنگ ایجاد شد. در این راستا ساختار شبکهای چون خانه بهداشت، مراکز بهداشتی روستایی و شهری و...ایجاد شد. از سویی دیگر طرح تحول سلامت با اندک فاصله و نوسانی مورد توجه قرار گرفت و خدمات درمانی مغفول، توسعه پیدا کرد.