دنیای اقتصاد : بورس تهران معاملات مهرماه را با عملکرد درخشان و رشد ۱۷ درصدی شاخص کل به پایان رساند و توانست در صدر جدول بازدهی بازارهای موازی در هفتمین ماه سال قرار گیرد. در همین راستا صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز متاثر از فضای بازار کارنامه قابل‌قبولی در مهرماه از خود برجا گذاشتند و در برخی موارد از بازار سهام نیز سبقت گرفتند. به این ترتیب نیمی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در این بازه زمانی عملکرد مناسب‌تری نسبت به شاخص کل بورس داشته‌اند و بازدهی بیش از ۱۷درصدی را در عملکرد یک ماهه برجا گذاشتند.
سبقت صندوق‌های سهامی از بازارها
بر این اساس صندوق‌های مزبور در این بازه زمانی توانسته‌اند با ریسک کمتر، بازدهی بیشتری را برای خریداران واحدهای این صندوق‌ها به ارمغان آورند. آنچه بارها «دنیای اقتصاد» در گزارش‌های خود بر آن تاکید داشته، لزوم سرمایه‌گذاری غیرمستقیم به ویژه توسط سرمایه‌گذاران تازه وارد به بازار سهام است. در واقع شاید بتوان یکی از چالش‌های کنونی بورس تهران را ورود پول‌های خرد توسط معامله‌گران غیرحرفه‌ای آن هم به‌صورت مستقیم به گردونه معاملات سهام قلمداد کرد؛ امری که نه تنها با ارقام بالایی از نقدینگی همراه نیست که بتواند پرتفوی مناسبی از صنایع مختلف را به منظور پوشش ریسک در برگیرد، بلکه به دلیل عدم برخورداری از تحلیل بالا، شناخت کامل بازار و نحوه معاملات از پشتوانه دقیقی نیز برخوردار نیست. موضوعی که اهمیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بار دیگر گوشزد می‌کند. چرا‌که تجمیع سرمایه‌های خرد در صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکان چینش بهینه پرتفوی را فراهم می‌کند. در این شرایط سرمایه‌گذارانی که از اطلاعات قوی برای حضور مستقیم در بازار سهام برخوردار نیستند، ضمن کسب سود مناسب، به معاملات سهام نیز هیجان وارد نمی‌کنند.
رصد عملکرد دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری
بررسی روند عملکرد این نهادهای مالی نشان از آن دارد که ۴۲ صندوق از ۶۶ صندوق سرمایه‌گذاری در سهام یعنی ۶۳ درصد از کل، بازدهی بیش از شاخص کل بورس داشته‌اند. در این میان ۱۶صندوق مزبور بازدهی بیش از ۲۰درصدی را در مهرماه به نمایش گذاشتند. این در حالی است که در دوره یک ماهه مزبور تنها صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بانک اقتصاد نوین با زیان مواجه شد.
اما در این میان یکی از شگفتی‌های ماه گذشته، عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله از نوع کالایی است. صندوق‌های قابل معامله(ETF) کالایی تا پایان شهریور ماه عملکردی مثبت همراه با سوددهی قابل‌توجه داشتند و بعضا بازدهی این نهادها به بیش از ۱۶۰درصد نیز رسیده بود اما این روند در مهرماه و همزمان با کاهش نرخ سکه، متوقف و زیان صندوق‌های مزبور را به دنبال داشت. بر این اساس در مهرماه قیمت سکه نزول ۴/ ۲ درصدی را تجربه کرد. قیمت هر سکه طرح جدید که در پایان شهریور ماه حدود ۴ میلیون و ۵۰۱ هزار تومان بود، در پایان مهرماه به ۴ میلیون و ۳۹۵ هزار تومان رسید. به این ترتیب ۴صندوق فعال در این زمینه با زیان مواجه شدند. بررسی روند صندوق‌های با درآمد ثابت نیز نشان می‌دهد برترین صندوق‌ها، بازدهی بیش از ۷درصدی را به نمایش گذاشته و کمترین سود این نوع صندوق‌ها در محدوده ۲/ ۱ درصدی در نوسان بود. صندوق‌های مختلط نیز با توجه به خاصیت و ساختار خود، عملکردی مثبت داشتند که بیشترین بازدهی به ثبت رسیده در آنها به حدود ۱۹ درصد رسید. رصد عملکرد صندوق‌های قابل معامله در سهام نیز نشان از آن دارد که برترین صندوق‌ها در این حوزه توانستند بازدهی بیش از ۲۵ درصدی را تا پایان مهر ماه ثبت کنند.
نگاهی به جزئیات عملکرد صندوق‌های سهامی
همان‌طور که عنوان شد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام در مجموع عملکرد مثبت و درخشانی را در مهرماه سال جاری داشتند. در این میان صندوق سرمایه‌گذاری خوارزمی با ثبت بازدهی بیش از ۲۹درصدی در صدر دیگر صندوق‌ها قرار گرفت. صندوق مزبور در تمامی دوره‌های ماهانه و همچنین عملکرد یک سال اخیر نیز با سوددهی همراه بود. به‌طوری که بازدهی ۸۸ درصدی در دوره ۳ماهه، ۱۲۴درصدی در دوره ۶ماهه و بیش از ۱۶۴درصدی در دوره یکسال اخیر داشته است. بررسی پرتفوی صندوق سرمایه‌گذاری خوارزمی نشان از آن دارد که ۹۲ درصد از سبد صندوق مزبور به سرمایه‌گذاری در سهام تخصیص داده شده است.
در ادامه صندوق مبین سرمایه با ثبت بازدهی ۷/ ۲۷ درصدی در رتبه دوم برترین صندوق‌ها جای گرفت. این صندوق نیز در تمامی دوره‌های مالی توانست عملکردی مثبت را به نمایش گذارد. به این ترتیب بازدهی یکسال اخیر این صندوق به بیش از ۱۴۸درصد رسید. بررسی پرتفوی صندوق مزبور نیز نشان از آن دارد که ۹۳درصد از سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته توسط این نهاد در خرید سهام بوده است. در این میان بیشترین میزان سرمایه‌گذاری‌ها در دو صنعت فلزات اساسی و شیمیایی بوده، به‌طوری‌که حدود ۵/ ۲۵ درصد از کل میزان سرمایه‌گذاری‌ها در گروه فلزات اساسی و ۵/ ۲۴ درصد نیز به سرمایه‌گذاری در گروه شیمیایی اختصاص داشته است. معدنی‌ها نیز بیش از ۱۰درصد از پرتفوی صندوق مزبور را به خود اختصاص دادند. صندوق نوین پایدار نیز با کسب بازدهی ۴/ ۲۷درصدی با اختلاف اندکی، در رتبه سومین صندوق برتر مهرماه جای گرفت. همچنین صندوق مزبور بازدهی ۸۵درصدی در دوره ۳ماهه و ۱۲۱درصدی در دوره ۶ماهه اخیر را به نمایش گذاشت. این صندوق نیز ۸۵درصد از پرتفوی خود را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص داده است.
دو صندوق بانک مسکن و کارگزاری بانک ملی ایران نیز هر کدام توانستند ماه گذشته را به ترتیب با ثبت بازدهی ۵/ ۲۵ درصدی و ۲۴درصدی سپری کنند و رتبه‌های چهارم و پنجم برترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام را به خود اختصاص دهند.
این دو صندوق نیز در تمامی دوره‌ها بازدهی قابل توجهی داشتند. به‌طوری که بازدهی صندوق بانک مسکن در ۳ماه اخیر به بیش از ۷۷ درصد رسیده است. همچنین در دوره ۳ماهه مزبور، صندوق کارگزاری بانک ملی ایران نیز سود بیش از ۸۸درصدی را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده است. بررسی پرتفوی صندوق بانک مسکن نشان از آن دارد که بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری صورت گرفته در این صندوق به خرید سهام گروه فلزات اساسی تعلق دارد. به‌طوری که ۸/ ۲۶ درصد از پرتفوی مزبور به این صنعت تعلق گرفته است. بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز با سهم ۲/ ۱۵ درصدی سهم قابل توجهی در سبد سهام این صندوق داشته است. دو صنعت پالایشی و شیمیایی نیز از دیگر صنایع مورد توجه در این صندوق بوده که هر کدام به ترتیب ۵/ ۱۴ و ۸/ ۱۱ درصد از سبد سهام این صندوق را شامل شده‌اند. در صندوق مشترک کارگزاری بانک ملی ایران نیز بیش از ۹۶ درصد به سرمایه‌گذاری در سهام تعلق داشته است. همچنین در این صندوق کمتر از ۲درصد حجم سپرده‌های بانکی و وجه نقد است.
جزئیات عملکرد صندوق‌های با درآمد ثابت
بررسی عملکرد صندوق‌های با درآمد ثابت در ماه گذشته نیز نشان از آن دارد که بازدهی این صندوق‌ها حتی به بیش از ۷درصد هم رسیده است. بر این اساس برترین صندوق در این حوزه بازدهی ۶/ ۷درصدی داشته که متعلق به صندوق صبای هدف بود. این صندوق در دوره ۶ماهه نخست سال جاری نیز توانست بازدهی بیش از ۱۶درصدی را کسب کند. در این صندوق حدود ۷۹درصد حجم دارایی به اوراق با درآمد ثابت و ۲/ ۵ درصد نیز به سپرده‌های بانکی اختصاص دارد.
در ادامه صندوق ارمغان ایرانیان با کسب بازدهی ۳/ ۱۳ درصدی در رتبه دوم برترین صندوق‌های با درآمد ثابت در نیمه نخست سال قرار گرفت. این صندوق نیز بیش از ۹۱ درصد از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری کرده و مابقی به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص یافته است. خالص ارزش دارایی صندوق مزبور معادل ۴/ ۳ تومان است. در ادامه بررسی صندوق‌های برتر در حوزه درآمد ثابت، صندوق‌های نیکوکاری جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم، ارمغان ایرانیان، با درآمد ثابت اعتماد ملل و بانک ایران زمین قرار گرفتند که هر کدام توانستند بازدهی بیش از ۳درصدی را در مهرماه کسب کرده و به‌عنوان فعال‌ترین صندوق‌ها در این زمینه شناخته شوند.
نگاهی به فعالیت صندوق‌های مختلط در ماه گذشته
رصد فعالیت صندوق‌های مختلط در ماه گذشته نیز نشان از آن دارد که صندوق‌های مزبور با توجه به ماهیت و عملکرد خود بازدهی مطلوبی را کسب کرده‌اند. طبق دستورالعمل‌های موجود این صندوق‌ها باید حداکثر ۶۰ درصد از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده و در مقابل حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها نیز به سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت اختصاص یابد. به این ترتیب ماهیت این نوع صندوق‌ها ترکیبی از دو نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه‌گذاری در سهام خواهد بود. این امر را می‌توان در رصد عملکرد و بازدهی کسب شده آنها به وضوح مشاهده کرد.
به این ترتیب در ماه گذشته دو صندوق آرمان‌شهر و نیکوکاری ایتام برکت هر کدام بازدهی حدود ۱۸درصد را کسب کردند و به‌عنوان برترین صندوق‌ها در این حوزه شناخته شدند. این دو صندوق در تمامی دوره‌های عملکردی خود نیز بازدهی مثبت را به نمایش گذاشتند. به‌طوری‌که کسب سود ۴۸درصدی در دوره ۳ماهه، ۷۳درصدی در ۶ماه و بیش از ۸۴درصدی در یکسال اخیر در کارنامه صندوق آرمان شهر به ثبت رسیده است. صندوق نیکوکاری ایتام برکت نیز در ۶ماه اخیر ۵/ ۷۱درصد سوددهی را برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان آورد. در ادامه صندوق مشترک پارس توانست ماه گذشته را با ثبت بازدهی ۸/ ۱۷درصدی سپری کند و به‌عنوان سومین صندوق برتر در این حوزه شناخته شود. در ادامه این روند نیز صندوق‌های نیکوکاری میراث ماندگار پاسارگاد و آسمان خاورمیانه هر کدام به ترتیب بازدهی ۱۴درصدی و ۴/ ۱۳ درصدی را به نمایش گذاشته و در فهرست برترین صندوق‌های مختلط جای گرفتند.
ETFها چه کردند؟
بررسی صندوق‌های قابل معامله (ETF) در دو حوزه کالایی و غیرکالایی صورت گرفته است. همان‌طور که عنوان شد ETFهای حوزه کالایی از شگفتی‌های ماه گذشته بودند. این صندوق‌ها که همراستا با سوددهی طلا و رشد روزافزون این کالا از ابتدای سال جاری توانسته بودند، عملکردی درخشان را بر جا گذارند، در ماه گذشته با زیان مواجه شدند. علت اصلی این موضوع نیز همان روند نزولی حاکم بر بازار سکه در مهرماه بوده است.
به این ترتیب در حالی رشد ۱۷۸درصدی نرخ سکه در نیمه نخست سال جاری ثبت شده بود که صندوق‌های مرتبط با این موضوع نیز سوددهی تا محدوده ۱۶۰درصدی را تا پایان شهریور ماه به نمایش گذاشته بودند. اما در مهرماه با توقف این روند صعودی و کاهش ۴/ ۲ درصدی قیمت سکه، صندوق‌های کالایی که عمدتا در طلا سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با زیان مواجه شدند. به‌طوری‌که زیان بیش از ۹درصدی در کارنامه ETF در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای مفید به ثبت رسید. در ادامه صندوق با پشتوانه طلای لوتوس، زیان بیش از ۸درصدی را به نمایش گذاشت. دو صندوق ETF در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای کیان و صندوق قابل معامله زرافشان امید ایرانیان نیز به ترتیب زیان ۷/ ۷ درصدی و ۳/ ۶درصدی را در مهرماه داشتند. اما در بخش صندوق‌های قابل‌معامله غیرکالایی روندی معکوس حاکم بود و همگی با سوددهی همراه شدند. در صدر این نهادهای مالی، صندوق آرمان آتیه درخشان مس توانست با ثبت بازدهی ۷/ ۲۵درصدی به‌عنوان برترین صندوق شناخته شود.
نظر شما
